«Θα περίμενε κανείς μεγαλώνοντας, ότι θα πάψει να φοβάται, και θα είναι πιο γενναίος; Γιατί ο φόβος είναι μέσα στην ίδια την ύπαρξή μας, είναι στη ζωή». Με αυτή τη φράση σχολίασε η ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων Νέλη Βυζαντιάδου την παρουσία πολλών ανθρώπων της τρίτης ηλικίας στην κατάμεστη αίθουσα «Ντίνος Χριστιανόπουλος» της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης, το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, για να παρακολουθήσουν την ομιλία της με θέμα: «Ένας φοβισμένος άνθρωπος».
«Γιατί φοβόμαστε; Τι φοβόμαστε; Είναι φυσιολογικό να φοβόμαστε; Φοβούνται όλοι; Άλλο ο φόβος, άλλο το άγχος; Πώς επηρεάζει ο φόβος την ποιότητα της ζωής μας; Πώς να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας;». Απαντήσεις σ’ αυτά και πολλά άλλα ζητήματα σχετικά με τον φόνο ανέπτυξε στην ομιλία της η γνωστή ψυχοθεραπεύτρια.
«Βλέπετε πως δεν χωράμε σε αυτήν την αίθουσα, που είναι αρκετά μεγάλη», ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η κ. Βυζαντιάδου, εξηγώντας πως η εποχή που διανύουμε, της απομόνωσης ανθρώπων, αυξάνει τους φόβους μας, ενώ η συμμετοχή σε ομάδες ή κοινότητες που μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα και αξίες και η σύνδεση με τους άλλους λειτουργεί ως ασπίδα. «Γιατί μοιραζόμενοι τις ανησυχίες μας, ανακαλύπτουμε ότι οι φόβοι μας είναι λιγότερο μοναδικοί από όσο νομίζουμε και ότι οι σχέσεις μας μπορούν να είναι η πιο ισχυρή πηγή υποστήριξης και θεραπείας», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Βυζαντιάδου.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Φόβος είναι η προσωποποίηση του φόβου. Οι Αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν γιο του Άρη και της Αφροδίτης. Μαζί με τον αδελφό του Δείμο, που ήταν η προσωποποίηση του τρόμου, συνόδευε τον πατέρα του στους πολέμους. Για τον λόγο αυτό του προσφέρονταν θυσίες στα πεδία των μαχών.
Στην ερώτηση, γιατί ο φόβος είναι ανίκητος από την αρχαιότητα έως σήμερα που αυξάνεται στην απομόνωση, η κ. Βυζαντιάδου είπε πως στο μέλλον δεν προβλέπονται θετικές εξελίξεις σχετικά με τις ανθρώπινες φοβίες: «Όταν οι άνθρωποι δεν βρίσκονται μαζί για να μοιραστούν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς τους, οι φόβοι μεγαλώνουν. Ο φόβος τείνει να διογκώνεται, όταν παραμένει κλειστός μέσα μας, ενώ μια συζήτηση ή μια ζεστή σχέση μπορεί να τον μειώσει», ανέφερε, υπογραμμίζοντας ότι η ψηφιακή επικοινωνία δεν δίνει τη λύση. «Η επικοινωνία μέσω οθονών, αν και βολική, συχνά στερείται της συναισθηματικής ζεστασιάς που παρέχει η προσωπική επαφή. Αυτό ενισχύει την αίσθηση απομόνωσης και καθιστά δυσκολότερο να ζητήσουμε βοήθεια ή να εκφράσουμε φόβους», είπε και συνέχισε:
«Παραδοσιακά, οι κοινότητες, οι οικογένειες και οι φίλοι λειτουργούσαν ως δίκτυα υποστήριξης. Σήμερα, με τον πολυάσχολο τρόπο ζωής και τη γεωγραφική απόσταση, αυτά τα δίκτυα αποδυναμώνονται, αφήνοντας τους ανθρώπους να παλεύουν μόνοι τους με τους φόβους τους».
Κι όμως πάντα υπάρχει αδιέξοδος, που είναι οι φίλοι που πρέπει να έχουμε κοντά μας: «Μιλήστε για τους φόβους σας με φίλους ή οικογένεια που εμπιστεύεστε. Μια εξωτερική οπτική γωνία μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε τα πράγματα διαφορετικά. Αν ο φόβος σας είναι πολύ έντονος, η επαγγελματική βοήθεια από έναν ψυχολόγο ή σύμβουλο μπορεί να είναι πολύτιμη», επισήμανε.
Μιλώντας για την αντιμετώπιση των φόβων, η Νέλη Βυζαντιάδου έδωσε στο πολυπληθές ακροατήριο πρακτικές συστάσεις, επισημαίνοντας ότι η αντιμετώπιση των φόβων απαιτεί υπομονή, αυτογνωσία και μια σειρά από στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν να μειώσουμε την επίδρασή τους στη ζωή μας. «Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε ότι φοβόμαστε. Ο καθορισμός του συγκεκριμένου αντικειμένου ή της κατάστασης που μας προκαλεί φόβο βοηθάει να τον ορίσουμε και να τον κατανοήσουμε καλύτερα. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι ακριβώς προκαλεί τον φόβο σας. Είναι ένας φόβος που πηγάζει από μια παλιά εμπειρία, από αβεβαιότητα ή από κάτι άγνωστο; Ρωτήστε τον εαυτό σας: Είναι αυτός ο φόβος λογικός ή παράλογος;
Αντιστοιχεί σε μια πραγματική απειλή ή είναι κάτι που πιθανώς διογκώνεται στο μυαλό σας; Η σκέψη με λογική μπορεί να μειώσει την ένταση του φόβου. Και τα μικρά βήματα αντιμετώπισης που βοηθούν, όπως η διατήρηση ενός ημερολογίου, αναπνοές και χαλάρωση, η θετική οπτικοποίηση μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση και φυσικά η στήριξη από φίλους ή ειδικό ψυχολόγο. Τέλος, οι γνώσεις και οι πληροφορίες μπορούν να αποδυναμώσουν τον φόβο που προκύπτει από την άγνοια ή την αβεβαιότητα».
«Ωστόσο», είπε στο τέλος η κ. Βυζαντιάδου, «η αντιμετώπιση των φόβων μας δεν είναι εύκολη, αλλά είναι ένα ταξίδι που μπορεί να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε τις δυνάμεις μας και να ζήσουμε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ηρεμία».
Η επόμενη ομιλία της κ. Βυζαντιάδου για φέτος, στην Κεντρική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί στις 16 Δεκεμβρίου, στις 18.00, με θέμα «Ένας ενοχικός άνθρωπος». Θα ακολουθήσουν έξι διαδραστικές ομιλίες το 2025: στις 20 Ιανουαρίου με θέμα «Ένας εσωστρεφής άνθρωπος», στις 17 Φεβρουαρίου: «Ένας τελειομανής άνθρωπος», στις 17 Μαρτίου: «Ένας αδικημένος άνθρωπος», στις 7 Απριλίου :«Ένας αχάριστος άνθρωπος», στις 12 Μαΐου: «Ένας κουρασμένος άνθρωπος» και στις 16 Ιουνίου 2025: «Ένας αγχώδης άνθρωπος».
Σοφία Προκοπίδου