Διαπραγματευτές του Ισραήλ, του Κατάρ και των ΗΠΑ συνεχίζουν σήμερα στο Κάιρο «εντατικές συνομιλίες» για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, που θεωρητικά ξεκινά μεθαύριο Κυριακή και θα φέρει το οριστικό τέλος του πολέμου, αλλά επικρατεί αβεβαιότητα για το αν και το πότε θα τεθεί σε εφαρμογή.
«Τα μέρη (…) άρχισαν εντατικές συνομιλίες για να εξεταστούν τα επόμενα στάδια της συμφωνίας ανακωχής», ανέφερε η αιγυπτιακή κυβέρνηση χθες.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ ανακοίνωσε νωρίτερα χθες πως έστειλε στο Κάρο ομάδα διαπραγματευτών αφού η Χαμάς παρέδωσε τη νύχτα τα λείψανα τεσσάρων ομήρων, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 643 παλαιστινίων κρατουμένων. Αυτή ήταν η τελευταία ανταλλαγή που προβλεπόταν στο πλαίσιο της πρώτης φάσης.
Αφότου σίγησαν τα όπλα τη 19η Ιανουαρίου, γύρισαν στο Ισραήλ 33 όμηροι, τέσσερις τους οποίους τέσσερις σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους. Σε αντάλλαγμα, αποφυλακίστηκαν κάπου 1.700 παλαιστίνιοι κρατούμενοι από τις ισραηλινές αρχές από το προβλεπόμενο σύνολο των 1.900.
Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν την ημέρα που η Χαμάς εξαπέλυσε άνευ προηγουμένου έφοδο σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, απομένουν 58 στη Λωρίδα της Γάζας, ωστόσο 34 από αυτούς είναι νεκροί, σύμφωνα με τους αριθμούς του ισραηλινού στρατού. Οι υπόλοιποι 24 είναι όλοι άνδρες, στην πλειονότητά τους κάτω των 30 ετών.
Αυτοί οι τελευταίοι όμηροι αναμένεται να παραδοθούν στη Ισραήλ κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, προβλεπόμενης διάρκειας 42 ημερών, ενώ οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις προβλέπεται να αποσυρθούν εντελώς από τη Λωρίδα της Γάζας.
Η τρίτη και τελευταία φάση της συμφωνίας, στη θεωρία πάντα, θα είναι αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση του παραθαλάσσιου παλαιστινιακού θυλάκου, εγχείρημα κολοσσιαίων διαστάσεων που κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ θα κοστίσει το λιγότερο 53 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μετά τη χθεσινή ανταλλαγή, η Χαμάς έκρινε πως το Ισραήλ δεν έχει «άλλη επιλογή» παρά να διαπραγματευτεί για τη συνέχεια της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις είχαν ανασταλεί ως τώρα, με φόντο αλληλοκατηγορίες για παραβιάσεις της ανακωχής.
Την 22η Φεβρουαρίου, η ισραηλινή κυβέρνηση ανέστειλε την αποφυλάκιση περίπου 600 παλαιστινίων κρατουμένων που θα γινόταν σε αντάλλαγμα για την επιστροφή έξι ομήρων, απαιτώντας η Χαμάς να σταματήσει να οργανώνει «ταπεινωτικές τελετές» πριν από κάθε απελευθέρωση.
Την περασμένη εβδομάδα, η Χαμάς δήλωσε διατεθειμένη να επιστρέψει όλους τους ομήρους που απομένουν στη Λωρίδα της Γάζας «μονομιάς» αν τεθεί σε εφαρμογή η δεύτερη φάση.
Ωστόσο για τη δεύτερη φάση συνεχίζει να υπάρχει αβεβαιότητα. Το Ισραήλ απαιτεί η Λωρίδα της Γάζας να αποστρατιωτικοποιηθεί πλήρως και η Χαμάς να εξαλειφθεί. Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα, στην εξουσία στον θύλακο από το 2007, επιμένει πως θα παραμείνει.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου βρίσκεται υπό πίεση των ακροδεξιών κομμάτων στη κυβερνητική συμμαχία της οποίας ηγείται, τα οποία εναντιώνονται στον τερματισμό του πολέμου.
Ο ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ επέμεινε χθες στην «ηθική υποχρέωση» της κυβέρνησης να κάνει το παν για να επιστρέψουν «όλοι οι όμηροι». Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δεσμεύτηκε για ακόμη μια φορά να «εργαστεί ακατάπαυστα» για αυτό, σύμφωνα με το γραφείο του.
«Πρέπει να κάνουμε το παν εντός των δυνάμεών μας ώστε η κατάπαυση του πυρός να συνεχιστεί, ώστε κι άλλοι όμηροι να μπορέσουν να επιστρέψουν, ώστε να διανεμηθεί ανθρωπιστική βοήθεια που χρειάζεται απελπιστικά, και πρέπει να επιτρέψουμε στους Παλαιστίνιους να επιστρέψουν στα σπίτια τους και να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους», ανέφερε χθες ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον.
Η δεύτερη φάση της ανακωχής θεωρητικά θα αρχίσει εν μέσω του ραμαζανιού, ιερού μήνα των μουσουλμάνων, κατά τη διάρκεια του οποίου η ένταση ανάμεσα στους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς ενδέχεται να κλιμακωθεί, ιδίως στην πλατεία των τζαμιών, τον τρίτο πιο ιερό τόπο του ισλάμ, στην ανατολική Ιερουσαλήμ, σε τομέα προσαρτημένο στο Ισραήλ.
Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι πηγαίνουν εκεί να προσευχηθούν κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού στην πλατεία αυτή, όπου το παραμικρό επεισόδιο μπορεί να οδηγήσει σε εκτράχυνση.
Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως η πρόσβαση στην πλατεία των τζαμιών θα υποβάλλεται στα «συνήθη» περιοριστικά μέτρα.
Κατά το ραμαζάνι του 2024, οι ισραηλινές αρχές απαγόρευσαν την πρόσβαση στους άνδρες κάτω των 55 ετών, στις γυναίκες κάτω των 50 και στα παιδιά άνω των 10 ετών τις ώρες που ήταν δεσμευμένες για τη μουσουλμανική προσευχή.
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.218 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα, που συμπεριλαμβάνει ομήρους που πέθαναν στην αιχμαλωσία ή ήταν ήδη νεκροί όταν μεταφέρθηκαν στον παλαιστινιακό θύλακο.
Οι ευρείας κλίμακας, καταστροφικές ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έκτοτε είχαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 48.319 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, κατά δεδομένα του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, που χαρακτηρίζονται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ, και να βυθιστεί ο θύλακος σε ανθρωπιστική καταστροφή.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ