Ένα ολοκληρωμένο ιατρείο PREP με την αρωγή έμπειρων γιατρών, νοσηλευτών και της κοινωνικής λειτουργού, άνοιξε στις αρχές Ιουνίου, στο Σωτηρία με πολλαπλά οφέλη για τους χρήστες των υπηρεσιών του, δηλώνει στο Πρακτορείο FM, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας – Λοιμώξεων ΕΚΠΑ στην Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική του νοσοκομείου «Η Σωτηρία», επιστημονικά υπεύθυνη του τμήματος Λοιμώξεων, Γαρυφαλλιά Πουλάκου. Η PREP (Pre-exposure Prophylaxis) ή προφύλαξη πριν από την έκθεση είναι μία θεραπεία που δίνεται με τη μορφή χαπιού και όποιος την παίρνει μειώνει κατ’ ελάχιστον τον κίνδυνο να κολλήσει τον ιό του HIV. Είναι ένα μέτρο που αφορά σε μεγάλο βαθμό τη δημόσια υγεία, εξηγεί η καθηγήτρια, για να συμπληρώσει στη συνέχεια ότι «οι ειδικοί γνωρίζουν εδώ και καιρό πως γύρω από τους ανθρώπους που είναι μολυσμένοι με τον ιό υπάρχουν σεξουαλικοί σύντροφοι, οι οποίοι είναι οροαρνητικοί. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η ανησυχία μήπως αυτοί οι άνθρωποι κάποια στιγμή θετικοποιηθούν». Ξέρουμε λέει η κ. Πουλάκου, από το 2012 που έχει περάσει στην Αμερική ο θεσμός της PREP, ότι αυτή η θεραπεία είναι απόλυτα αποτελεσματική, καθώς όλες οι μελέτες που έχουν γίνει τόσο στον αναπτυγμένο όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο, δείχνουν ότι τα ποσοστά προστασίας από νέες λοιμώξεις είναι από 75-99%. «Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα η κοινότητα που ενδιαφέρεται για τη δωρεάν χορήγηση της PREP πάσχιζε εδώ και χρόνια να έχει αυτό το μέτρο, όμως παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία είχε θεσπιστεί από τα τέλη του 2023, η συνταγογράφηση και δωρεάν διάθεση ξεκίνησε πριν από λίγες εβδομάδες».
Με πλήρη διακριτικότητα τα ραντεβού – Ποιοι δικαιούνται την αγωγή -Ποιες ειδικότητες συνταγογραφούν
Οι άνθρωποι που έρχονται με το αίτημα της PREP, υγιείς για να προλάβουν τη λοίμωξη, χρειάζονται μία ιδιωτικότητα. Χώρο και χρόνο για ιδιαίτερη συζήτηση. Για συμβουλευτική που να αφορά τη γενικότερη σεξουαλική υγεία, επισημαίνει η κ. Πουλάκου. «Οι άνθρωποι αυτοί ζητούν μεγαλύτερη ιδιωτικότητα από τα άτομα που είναι ήδη διαγνωσμένα με HIV. Τα ραντεβού μας είναι αραιά, το ιατρείο δεν έχει ταμπέλα από έξω και έχουμε κοινωνική λειτουργό που είναι πλήρως εκπαιδευμένη σε αυτά τα θέματα και συνήθως τους υποδέχεται αυτή». Η εχεμύθεια άλλωστε προβλέπεται και από το νόμο, αφού εξασφαλίζεται η ανωνυμία του λήπτη, καθώς ο ιατρός καταχωρίζει τον ΑΜΚΑ του δικαιούχου σε ειδική καρτέλα στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, ο οποίος αυτομάτως ψευδωνυμοποιείται από το σύστημα, μέσω της δημιουργίας ενός Κωδικού Αριθμού Δικαιούχου. Εν συνεχεία, ο ιατρός συνταγογραφεί ηλεκτρονικά την PrEP, βάσει των ψευδωνυμοποιημένων στοιχείων, χωρίς τη χρήση άλλων προσδιοριστικών της ταυτότητας του ατόμου στοιχείων. Ομοίως, στη συνταγή εμφανίζονται αποκλειστικά τα ψευδωνυμοποιημένα στοιχεία του δικαιούχου (Κωδικός Αριθμός Δικαιούχου). Την Prep, αναφέρει η καθηγήτρια «δικαιούνται όσοι έχουν ένδειξη, δηλαδή ανήκουν σε κάποια ομάδα υψηλού κινδύνου, όπως πχ άτομα με σεξουαλική συμπεριφορά υψηλού κινδύνου που ενδεχομένως δεν έχουν σταθερό σεξουαλικό σύντροφο, σύντροφοι οροθετικών, σεξ εργάτες, άντρες που κάνουν σεξ με άνδρες, χρήστες ενδοφλεβίως ναρκωτικών, άτομα που έχουν αφροδίσιο νόσημα τους τελευταίους έξι μήνες. Η συνταγογράφηση της PrEP γίνεται από παθολόγους, γενικούς ιατρούς, δερματολόγους, ή γυναικολόγους».
Η PREP αφορά όλους τους ανθρώπους σε αναπαραγωγική ηλικία που δεν έχουν σταθερό σεξουαλικό σύντροφο
«Με την συγκεκριμένη προφυλακτική αγωγή ο κίνδυνος να κολλήσουν οι άνθρωποι αυτοί HIV ελαχιστοποιείται, πλην όμως ο κίνδυνος να έχουν κάποιο άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα δεν ελαχιστοποιείται. Ως εκ τούτου τα μέτρα προφύλαξης παραμένουν σημαντικά και η χρήση προφυλακτικού είναι σπουδαία για τη δημόσια αλλά και την ατομική υγεία. Επίσης, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η PREP είναι ένα μέτρο που αφορά όλους τους ανθρώπους δυνητικά που βρίσκονται στην αναπαραγωγική ηλικία και δεν έχουν σταθερό σεξουαλικό σύντροφο. Και οι διεθνείς οδηγίες λένε ότι πρέπει να ενημερώνονται οι νέοι άνθρωποι ότι υπάρχει αυτός ο τρόπος μετάδοσης και να αποφασίζουν αυτοί ανάλογα με τη δική τους εκτίμηση αν υπάρχει περίπτωση να βρεθούν στον κίνδυνο. Και ακόμα κι αν είναι μετρίου κινδύνου, έχουμε το δικαίωμα να συνταγογραφήσουμε, αν ο ωφελούμενος το θεωρεί απαραίτητο».
Πώς λειτουργεί το ιατρείο
Όπως εξηγεί η κ. Πουλάκου στο Ιατρείο, οι ειδικοί χρειάζεται να αποκλείσουν ότι ο δικαιούχος δεν φέρει άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, δεν έχει ηπατίτιδα αλλά και δεν είναι θετικός στον HIV. «Οπότε τους παίρνουμε ιστορικό, κάνουμε κάποια ερωτηματολόγια, και κάποιες βασικές εξετάσεις αίματος. Εφόσον έχουμε τις απαντήσεις, συνταγογραφούμε μια αγωγή που μπορεί να είναι μάξιμουμ τριμηνιαία. Στην αρχή, έχουμε μία τακτικότερη επαφή, γιατί μπορεί να παρουσιαστούν κάποιες ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες και από κει και μετά, στο τρίμηνο, στο εξάμηνο, στον χρόνο, πρέπει να προσέρχονται για προγραμματισμένες εξετάσεις, που αφορούν σε μία πιθανή τους έκθεση, σε άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Επίσης, είναι καλό να ελέγχουμε τον τρόπο της συμμόρφωσης στην αγωγή, αλλά και να ελέγχουμε μήπως τελικά εκτέθηκαν στον HIV, παρά τη χορήγηση της προφυλακτικής θεραπείας». Η αγωγή μπορεί να δίδεται εφόρου ζωής ή χορηγείται με παύσεις, προκύπτει εύλογα το ερώτημα. «Ξέρουμε ότι οι άνθρωποι που είναι θετικοί στον ιό θα πάρουν εφ’όρου ζωής αντιρετροϊκά. Δεν μας ενοχλεί η εφ’όρου ζωής χορήγηση προφύλαξης, γιατί έχουμε τρόπο να παρακολουθούμε τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να εμφανίσουν αυτά τα φάρμακα σε βάθος χρόνου». Σύμφωνα με την κ. Πουλάκου, ιατρεία Prep λειτουργούν σε συνολικά 24 νοσοκομεία στην Ελλάδα, εκ των οποίων τα 8 στην Αθήνα.
*Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κλείνουν ραντεβού μέσω του 1535, αλλά και στο 6985196312 κάθε Τετάρτη 10-1
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ