Άρθρο προέδρου ΕΒΕΠ & ΠΕΣΑ, Βασίλη Κορκίδη
Το δεύτερο κύμα της πανδημίας ενδέχεται να οδηγήσει σε βαθύτερη ύφεση το 2020 και μεγαλύτερη καθυστέρηση της ανάκαμψης το 2021, από ό,τι αρχικά αναμενόταν. Το θέμα που απασχολεί κυβέρνηση και αγορά, είναι τι πρέπει να γίνει το τελευταίο τρίμηνο του έτους για να αποτραπεί αυτή η εξέλιξη. Η εφαρμογή των μέτρων στήριξης θα πρέπει να γίνει σε πραγματικό χρόνο εντός του 2020, ενώ η άρση τους να ολοκληρωθεί, μόνο όταν η οικονομία τεθεί σε σταθερή τροχιά ανάκαμψης.
Επιστρατεύοντας την εμπειρία μας, από τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν στη πρόσφατη κρίση χρέους, οι τρεις προτεραιότητες από την επιχειρηματικότητα του τόπου, είναι σήμερα και πάλι, η επιδότηση της απασχόλησης, η ενίσχυση της ρευστότητας και οι γενναίες ρυθμίσεις των οφειλών.
Ομολογουμένως, οι υπεύθυνοι της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, από τα πρώτα στάδια έδρασαν άμεσα και αποτελεσματικά με σκοπό να στηρίξουν την ελληνική οικονομία και να δώσουν χρόνο στην ιατρική κοινότητα να αντιμετωπίσει κατάλληλα την εξάπλωση του κορωνοϊού, μέχρι να βρεθεί και να δράσει το εμβόλιο στην υγεία και την οικονομία. Η στήριξη των επιχειρήσεων, μέσω των συνολικά 24 δισ. ευρώ μέτρων, περιόρισε τις ολέθριες επιπτώσεις. Οι αναστολές πληρωμής φόρων και εισφορών ύψους 3,4 δις ευρώ, η μείωση εταιρικών φόρων κατά 2 δις ευρώ και οι ενέσεις ρευστότητας με 3,9 δισ. ευρώ, έδωσαν και δίνουν χρόνο ασφαλούς μετάβασης χιλιάδων επιχειρήσεων από τον Μάρτιο του 2020, στον Απρίλιο του 2021. Όμως, η πανδημία οδήγησε την αγορά σε τεράστιες απώλειες με αποτέλεσμα οι κλάδοι που δέχθηκαν τα σφοδρότερα πλήγματα, να συρρικνωθούν σε επικίνδυνα επίπεδα και δύσκολα θα ανακάμψουν.
Για να αποτραπεί λοιπόν μια νέα δυσμενής και μη αναστρέψιμη εξέλιξη της κρίσης πρέπει να χρησιμοποιηθούν το επόμενο τρίμηνο και μέχρι τέλος του έτους, όλα τα διαθέσιμα μέσα και εργαλεία. Προτεραιότητες είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας, μέσω των 2,7 δισ. ευρώ του προγράμματος SURE και η αύξηση της ρευστότητας στα 9,1 δισ. ευρώ, μέσω των τριών εγγυοδοτικών εργαλείων. Επίσης, η ψήφιση των τελικών διατάξεων του νέου πτωχευτικού νόμου, ώστε από 1/1/21 να δίνει μια δεύτερη ευκαιρία σε όλους, με διπλή επιλογή, είτε με πτώχευση, είτε με γενναία ρύθμιση. Η τρέχουσα μάλιστα κρίση, με 18 δισ. ευρώ «παγωμένα κόκκινα δάνεια» και άλλα 8-10 δισ. ευρώ, που εκτιμάται από την ΤτΕ πως θα δημιουργηθούν, καθιστά αναγκαίο να συναινέσει το τραπεζικό σύστημα στη πρόταση νόμου της κυβέρνησης.
Παράλληλα, η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από την ΕΕ ως μια εφάπαξ βοήθεια, αλλά ως μια νέα πολιτική αντίδραση και διαχρονικό οικονομικό εργαλείο σε σοβαρές διαταραχές, που έχουν πολλαπλές επιπτώσεις στα κράτη-μέλη. Τα διαθέσιμα κεφάλαια των 32 δισ. ευρώ σωστά, θα πρέπει να διοχετευθούν πρωτίστως σε παραγωγικές επενδύσεις, στην υγεία, την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού, τις νέες τεχνολογίες και τις περιβαλλοντικές προτεραιότητες. Όμως, η προκαταβολή του 10% θα πρέπει να καταβληθεί το συντομότερο, αφού σήμερα περισσότερο από ποτέ υπάρχει η ανάγκη κοινωνικής προστασίας για τους πιο ευάλωτους πολίτες.
Σημαντικές οικονομικές ανάσες το επόμενο τρίμηνο, αρχής γενομένης τον Οκτώβριο, θα δώσουν στην αγορά, ο τρίτος κύκλος της Επιστρεπτέας Προκαταβολής με 1,5 δισ. ευρώ και ο τέταρτος με άλλα 600 εκ. ευρώ, καθώς και η καταβολή των αναδρομικών 1,86 δισ. ευρώ στους συνταξιούχους.
Μπαίνοντας στην τελική ευθεία μιας εφιαλτικής χρονιάς με ραγδαία καθοδική πορεία, θα πρέπει να αποτραπεί μια βαθύτερη ύφεση. Για να συμβεί όμως αυτό, δεν πρέπει να επιτρέψουμε το δ´τρίμηνο τη κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, την άνοδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και τη μείωση της παραγωγικότητας με τη συρρίκνωση των επενδύσεων, λόγω της έντονης αβεβαιότητας.
Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι εφικτό.