Έχουν περάσει λίγο περισσότερο από δύο εβδομάδες από τότε που ο έξι φορές Ολυμπιονίκης της ποδηλασίας, Σερ Κρις Χόι, ανακοίνωσε ότι ο καρκίνος του είναι ανίατος.
Ο Σκωτσέζος, ο οποίος αποσύρθηκε από την επαγγελματική ποδηλασία το 2013,
ανακάλυψε τον Σεπτέμβριο του 2023 ότι είχε έναν όγκο στον ώμο του κατά τη διάρκεια μιας τομογραφίας στο νοσοκομείο, όταν νόμιζε ότι απλώς τον είχε στραμπουλήξει.
Μια άλλη εξέταση, δύο μέρες αργότερα, αποκάλυψε ότι ήταν καρκίνος του προστάτη που είχε κάνει μετάσταση στα οστά. Υπήρχαν όγκοι στον ώμο, τη λεκάνη, το ισχίο, τη σπονδυλική στήλη και τα πλευρά.
Ένα μέτρο της μεγάλης εκτίμησης-όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σήμερα (5/11) το ΒΒC- στην οποία έχει ο 48χρονος από το έθνος ότι τα νέα προκάλεσαν σχεδόν οκταπλάσια αύξηση στις αναζητήσεις του εθνικού συστήματος υγείας της Αγγλίας (NHS) για συμπτώματα καρκίνου του προστάτη τις επόμενες ημέρες.
Σήμερα (5/11), ο υπουργός Υγείας Γουές Στρίτινγκ είπε στο BBC ότι η κυβέρνηση «εξετάζει ενεργά» τη μείωση της ηλικίας προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του προστάτη μετά την παρέμβαση του Σερ Κρις Χόι.
Στην πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη μετά την ανακοίνωσή του, ο Σερ Κρις Χόι είπε στη Σάλι Νάγκεντ του «BBC Breakfast» για το «απόλυτο σοκ και τον τρόμο» που ένιωθε κατά την αρχική του διάγνωση, τον «εφιάλτη» του ότι η σύζυγός του Σάρα που είχε σκλήρυνση κατά πλάκας και ότι έπρεπε να μεταδώσει την είδηση στα δύο μικρά παιδιά τους, τον Κάλουμ και τη Χλόη.
Μίλησε όμως και για το πώς αντιμετωπίζουν την κατάστασή τους, την έκρηξη υποστήριξης που έχουν λάβει και – αξιοσημείωτα – πώς εστιάζει στα θετικά και τα καλά που ελπίζει ότι μπορούν να προέλθουν από αυτήν.
«Ήταν η πιο δύσκολη χρονιά της ζωής μας μέχρι στιγμής σε κάποιο βαθμό», είπε.
«Κανένα σύμπτωμα, καμία προειδοποίηση, τίποτα. Το μόνο που είχα ήταν ένας πόνος στον ώμο και λίγος πόνος στα πλευρά μου. Νόμιζα ότι ήταν απλώς πόνοι από την προπόνηση στο γυμναστήριο. Αλλά αυτός ο πόνος δεν εξαφανίστηκε. Υπέθεσα ότι επρόκειτο να είναι τενοντίτιδα ή κάτι τέτοιο, και απλώς θα αφήσω τα βάρη ή θα σταματήσω το ποδήλατο για λίγο και θα λάβω κάποια θεραπεία και θα είμαι εντάξει. Όμως μία εξέταση αποκάλυψε όγκο. Ήταν το μεγαλύτερο σοκ της ζωής μου. Θυμάμαι την αίσθηση της απόλυτης φρίκης και σοκ.
Βασικά επέστρεψα σαστισμένος. Δεν μπορούσα να πιστέψω τα νέα και απλώς προσπαθούσα να τα επεξεργαστώ, δεν θυμάμαι να περπατούσα. Απλώς θυμάμαι ότι κάπως στα μισά του σπιτιού σκεφτόμουν “πού είμαι;” Και μετά σκεφτόμουν “πώς θα πω στη Σάρρα τι θα πω;”».
Ακολούθησαν αρκετές εξετάσεις και ραντεβού στο νοσοκομείο. Είχε εξαπλωθεί. Δευτεροπαθής καρκίνος των οστών από τον καρκίνο του προστάτη, του είπαν.
«Είχα μηδενικά συμπτώματα, τίποτα που να με υποδεικνύει ότι αυτό μπορεί να είναι ένα θέμα. Μας δόθηκε η είδηση ότι αυτό ήταν ανίατο.
Ξαφνικά, όλα, όλες οι σκέψεις σου, όλα ορμούν. Είναι σχεδόν σαν να περνάει μπροστά στα μάτια σου η ζωή σου εκείνη τη στιγμή.
Αισθάνεσαι ότι αυτό δεν είναι αληθινό. Νιώθεις ότι θέλεις να βγεις έξω, νιώθεις ότι είσαι εγκλωβισμένο ζώο, θέλεις να βγεις από αυτό το δωμάτιο συμβουλευτικής, να φύγεις από το νοσοκομείο και να το σκάσεις όλοι.
Αλλά συνειδητοποιείς ότι δεν μπορείς να το ξεπεράσεις αυτό, αυτό είναι μέσα σου και αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα της διαδικασίας αποδοχής», πρόσθεσε.
Τότε, τα δύο παιδιά του, ο Κάλουμ και η Χλόη ήταν εννέα και έξι ετών. Πώς θα τους ανακοίνωναν τα νέα;
«Αυτή ήταν η πρώτη σκέψη στο κεφάλι μου», λέει. «Πώς στο καλό θα το πούμε στα παιδιά; Είναι απλώς αυτός ο απόλυτος τρόμος, είναι ένας ζωντανός εφιάλτης. Απλώς προσπαθήσαμε να είμαστε θετικοί και προσπαθήσαμε να πούμε ξέρετε τι, αυτό κάνουμε και μπορείτε να βοηθήσετε γιατί όταν δεν νιώθω καλά, μπορείτε να έρθετε και να μου δώσετε αγκαλιά, μπορείτε να με υποστηρίξετε, μπορείτε να είστε ευτυχισμένοι, μπορείτε να είστε ευγενικοί ο ένας με τον άλλον.
Είμαι βέβαιος ότι πολλές οικογένειες το κάνουν με διαφορετικούς τρόπους και νομίζω ότι δεν υπάρχει μια σωστή προσέγγιση για κανέναν. Δεν υπάρχει ένα ενιαίο μέγεθος, αλλά για εμάς πιστεύω ότι αυτός ήταν ο καλύτερος τρόπος για να το κάνουμε.»
Ο Σερ Κρις Χόι είπε ότι η χημειοθεραπεία «ήταν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετώπισα ποτέ και πέρασα».
Λέει ότι προσπάθησε να επικεντρωθεί στα θετικά και να το δει ως «καλό πράγμα, είμαστε εδώ για να προσπαθήσουμε και να αρχίσουμε να αντεπιθέτουμε, αυτή θα είναι μια θετική μάχη κατά του καρκίνου».
«Δεν είχε πρόβλημα» για το ενδεχόμενο να χάσει τα μαλλιά του, αν και ο γιος του Κάλουμ είχε κάποιες ανησυχίες.
«Νομίζω ότι ανησυχούσε για το πώς θα ήταν αν έβγαινα ξαφνικά να τον πάρω στο σχολείο χωρίς μαλλιά και μπορεί να ήταν σοκ για εκείνον».
Όταν ξεκίνησε, η χημειοθεραπεία ήταν «εξοντωτική».
«Είναι σαν βασανιστήρια βασικά. Δεν ήμουν έτοιμος για αυτό, δεν ήξερα πώς να το αντιμετωπίσω».
Χρησιμοποίησε τον Κάλουμ και τον μεγάλο του θείο Άντι, ο οποίος ήταν αιχμάλωτος πολέμου στην Ιαπωνία, ως «παρακινητές» για να το ξεπεράσει και ανέπτυξε μια στρατηγική για να αντιμετωπίσει τις δίωρες συνεδρίες θεραπείας:
«Η στρατηγική ήταν απλώς να να ασχοληθείτε με το επόμενο λεπτό, απλώς να παρακολουθήσετε ότι ο δείκτης του δευτερολέπτου κινείται όλο το εικοσιτετράωρο.
Αν μπορείς να κάνεις ένα λεπτό ακόμα, αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται να κάνεις. Και μετά, όταν φτάσει στο τέλος του λεπτού, το ξανακάνεις.
Δεν νομίζω ότι αναγκαστικά δίνουμε στους εαυτούς μας αρκετά εύσημα για το τι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Μόνο όταν βρίσκεσαι σε πραγματικά δύσκολες καταστάσεις, ανακαλύπτεις από τι είσαι φτιαγμένος και τι μπορείς να αντιμετωπίσεις».
Μετά από εξέταση, η σύζυγος του Σάρα έμαθε τον Νοέμβριο του 2023 ότι είχε σκλήρυνση κατά πλάκας, μοιράζοντας μόνο τα νέα με την αδερφή της.
«Η δύναμη της Σάρα είναι απίστευτη, το κράτησε για τον εαυτό της. Σε όλο αυτό ήταν εκεί για μένα, αλλά δεν έσπασε σε κανένα σημείο. Και ήταν πραγματικά μόνο τον Δεκέμβριο που είπε “αυτά είναι τα νέα που είχα”. Αυτό ήταν το χαμηλότερο σημείο. Αυτό ήταν το σημείο όπου ξαφνικά σκέφτηκα “τι συμβαίνει;” Σχεδόν ένιωσα να πω ΟΚ σταματήστε, αυτό είναι ένα όνειρο, ξυπνήστε με, αυτό δεν είναι αληθινό, αυτό είναι ένας εφιάλτης.
Αυτό ήταν το κομμάτι που σκέφτεσαι αν δεν είχες τα παιδιά, αν δεν είχες αυτόν τον σκοπό και την απόλυτη ανάγκη να συνεχίσεις να σηκώνεσαι από το κρεβάτι κάθε μέρα και να προχωράς, θα ήταν πολύ δύσκολο. Αλλά αυτό είναι γιατί είστε ομάδα βοηθάτε ο ένας τον άλλον. Λαμβάνει θεραπεία και είναι καλά αυτή τη στιγμή, και δεν είμαστε τυχεροί που υπάρχει θεραπεία για αυτό; Έχει φάρμακα που μπορεί να πάρει και εγώ έχω φάρμακα που μπορώ να πάρω. Άρα είμαστε τυχεροί.»
Γεννημένος στο Εδιμβούργο, ο Χόι κέρδισε ένα ασημένιο μετάλλιο στο ομαδικό σπριντ το 2000 στους Αγώνες του Σίδνεϊ και στη συνέχεια κέρδισε τον πρώτο ατομικό του Ολυμπιακό τίτλο στο χιλιόμετρο τέσσερα χρόνια αργότερα στην Αθήνα.
Το ρεκόρ του εμπλουτίστηκε με τρία νέα χρυσά μετάλλια στο Πεκίνο (2008) και μετά άλλα δύο στο Λονδίνο (2012), ενώ έχει 11 παγκόσμιους τίτλους
«Η αρχή είναι η ίδια, έχει να κάνει με το να εστιάζεις σε αυτά που έχεις τον έλεγχο και να μην ανησυχείς για τα πράγματα που δεν μπορείς να ελέγξεις», τονίζει ο Σερ Κρις Χόι που ελπίζει ότι μπορεί να προσφέρει μια σωτήρια κληρονομιά πολύ πέρα από το ποδηλοδρόμιο της Γλασκώβης που φέρει το όνομά του.
Πρώτον, ελπίζει ότι η πλατφόρμα του θα τον βοηθήσει να πείσει περισσότερους άνδρες να κάνουν μια εξέταση αίματος για το ειδικό για τον προστάτη αντιγόνο (PSA) για να ελέγξουν για καρκίνο.
Τόσο ο παππούς όσο και ο πατέρας του είχαν καρκίνο του προστάτη, ο οποίος είναι γενετικός αλλά μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ένας στους οκτώ άνδρες θα έχει καρκίνο του προστάτη στη ζωή του κάποια στιγμή, όπως αναφέρει το BBC.
«Αν έχετε οικογενειακό ιστορικό όπως εγώ, εάν είστε άνω των 45 ετών, πηγαίνετε και ρωτήστε το γιατρό σας. Προσπαθήστε το πριν χρειαστεί να κάνετε κάποια σημαντική θεραπεία.»
Μια φιλανθρωπική ποδηλατική βόλτα ευαισθητοποίησης έχει προγραμματιστεί για το 2025 για άτομα με καρκίνο σταδίου τέταρτου. Ο σερ Κρις Χόι θέλει να αλλάξει προοπτικές και να δείξει ότι «πολλοί άνθρωποι μπορούν ακόμα να έχουν πολύ γεμάτες και ευτυχισμένες ζωές, και υγιείς ζωές, αντιμετωπίζοντάς το».
«Δεν λέω ότι όλοι είναι στο ίδιο σκάφος, αλλά υπάρχει ελπίδα εκεί έξω», λέει. «Κοιτάξτε με τώρα, έξι μήνες μετά το τέλος της χημειοθεραπείας και κάνω το ποδήλατό μου κάθε μέρα, είμαι στο γυμναστήριο, είμαι σωματικά δραστήριος, δεν πονάω. Όταν οι άνθρωποι μιλούν για μάχες με τον καρκίνο, για μένα η μεγαλύτερη μάχη είναι ανάμεσα στα αυτιά σου.
Είναι ο ψυχικός αγώνας, είναι η πρόκληση να προσπαθήσεις να αντιμετωπίσεις αυτές τις σκέψεις, να αντιμετωπίσεις τις συνέπειες των ειδήσεων που σου δίνουν. Όταν ακούς ανίατη ασθένεια, καρκίνο σε τελικό στάδιο, απλά έχεις αυτή την εικόνα στο κεφάλι σου για το πώς είναι, πώς θα είναι. Και όλοι είναι διαφορετικοί, και δεν δίνεται σε όλους ο χρόνος που μου έχει δοθεί – και αυτό είναι γιατί νιώθω τυχερός Αισθανόμαστε ειλικρινά τυχεροί, όσο τρελό κι αν ακούγεται αυτό, γιατί έχουμε χρόνο».
Έχει χρησιμοποιήσει αυτόν τον χρόνο για να γράψει ένα βιβλίο – «All That Matters: My Toughest Race Yet» – το οποίο κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα και λέει ότι η διαδικασία ήταν «καθαρτική».
«Ήλπιζα ότι θα βοηθήσει άλλους ανθρώπους, όχι μόνο ανθρώπους που περνούν παρόμοια κατάσταση με εμένα ή οικογένειες που περνούν παρόμοια κατάσταση, αλλά για οποιονδήποτε στη ζωή του να προσπαθήσει να καταλάβει ότι ανεξάρτητα από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζεις, μπορείς να τα ξεπεράσεις και δεν σημαίνει ότι θα έχει αίσιο τέλος, δεν έχω αυταπάτες.
Ξέρω ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Κανείς δεν ζει για πάντα. Ο χρόνος μας σε αυτόν τον πλανήτη είναι πεπερασμένος. Μην σπαταλάτε το χρόνο σας ανησυχώντας για πράγματα που δεν είναι τόσο σημαντικά. Εστιάστε στα πράγματα που είναι σημαντικά, εστιάστε στην οικογένειά σας, οι άνθρωποι στη ζωή σου. Κάνε αυτό που πάντα σχεδίαζες να κάνεις μια μέρα, γιατί να μην το κάνεις σήμερα;
Η οπτική μου για τη ζωή έχει αλλάξει πάρα πολύ. Είμαι πιο ευγνώμων, είμαι πιο ευγνώμων για κάθε μέρα. Ήταν μια δύσκολη χρονιά και θα είναι δύσκολη και στο μέλλον, αλλά προς το παρόν, αυτή τη στιγμή, τα πάμε πολύ καλά.»
A. Βαζογιάννης