Τη μελαγχολία και τη μοναξιά ενός ταξιδιώτη μέσα στον Χειμώνα, που αποτυπώθηκαν μέσα από τη μουσική του Φραντς Σούμπερτ και την ποίηση του Βίλχελμ Μύλερ στον εμβληματικό κύκλο τραγουδιών «Winterreise» («Χειμωνιάτικο Ταξίδι»), φέρνει ένα άλλο μουσικό ταξίδι, εκείνο του Co-OPERAtive της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, του πρώτου διαπολιτισμικού φυτωρίου όπερας νέων στην Ευρώπη.
Αλλάζοντας μορφή, έχοντας περισσότερες φωνές και περισσότερα όργανα, μετουσιώνεται σε ένα σύγχρονο έργο, μία νέα παράσταση μουσικού θεάτρου, «Ένα (άλλο) χειμωνιάτικο ταξίδι», που θα παρουσιαστεί στις 7 Ιουνίου 2025, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.
«Ο κύκλος τραγουδιών “Winterreise” δεν είναι φυσικά γραμμένος για να ερμηνευθεί από χορωδία, οπότε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για μένα ήταν να βρω τρόπους ώστε αυτό να γίνει εφικτό, χωρίς να καταφύγω σε “υπεραπλουστεύσεις” ―και κρατώντας πάντα τον πυρήνα και το “ζουμί” της μουσικής του Σούμπερτ», ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Πάνος Ηλιόπουλος, ο οποίος έχει αναλάβει τη διασκευή του έργου.
Όπως τόνισε, σε κάποια από τα τραγούδια έχει διατηρηθεί ακέραιος ο χαρακτήρας και η διάθεση του πρωτότυπου, ενώ σε άλλα πήρε μεγαλύτερες ελευθερίες, μεταμορφώνοντας τα κομμάτια, για παράδειγμα προσθέτοντας μελωδίες ή αλλάζοντας την ατμόσφαιρα της οργανικής συνοδείας. «Στη δική μας διασκευή, μάλιστα, τα τραγούδια πλαισιώνονται από ένα ανσάμπλ από τρία πνευστά, τρία έγχορδα και πληκτροφόρα, αντί του “μοναχικού” πιάνου του πρωτότυπου, μετατρέποντας έτσι το προσωπικό σε συλλογικό», εξήγησε.
Η παράσταση «γεννήθηκε» μέσα από έναν πολύμηνο δημιουργικό κύκλο, με συμμετέχοντες εφήβους από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα, που έδιναν ραντεβού κάθε εβδομάδα στις αίθουσες προβών της ΕΛΣ για να μοιραστούν, να πειραματιστούν και τελικά να δημιουργήσουν κάτι κοινό.
«Οδηγός μας στην ανάπτυξη της δραματουργίας του έργου ήταν η εφηβεία ως στάδιο ζωής γεμάτο αλλαγές, συγκρούσεις, εντάσεις και αναζητήσεις. Εστιάσαμε λοιπόν στην κατάσταση της εφηβείας και στο πώς αυτή μπορεί να συγκεραστεί με τη μουσική του Σούμπερτ, διαμορφώνοντας ένα άλλο χειμωνιάτικο ταξίδι», ανέφερε από την πλευρά της, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Λεμονιά Γιαννίρη, η οποία μαζί με τον Βασίλη Βηλαρά υπογράφει τη δραματουργία της παράστασης.
Στην παράσταση συμμετέχει η μεικτή ομάδα Αθηναίων εφήβων και ασυνόδευτων ανηλίκων αιτούντων άσυλο που έλαβαν μέρος στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, καθώς επίσης και η Διαπολιτισμική Χορωδία της ΕΛΣ.
Οι στίχοι των κομματιών είναι στα ελληνικά, με μία εξαίρεση, ένα κομμάτι που περιλαμβάνει στίχους και στα αραβικά. Ωστόσο, τα κείμενα της παράστασης είναι γραμμένα σε περισσότερες από μία γλώσσες, καθώς προέκυψαν μέσα από υλικό που στην ουσία «έφερε» η ίδια η ομάδα των εφήβων κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου. Έτσι, στην παράσταση θα ειπωθούν κείμενα στα Ελληνικά, τα Αγγλικά, τα Ρωσικά και τα Αραβικά.
«Οι εμπειρίες των εφήβων του εργαστηρίου προσφέρουν διαφορετικές οπτικές στην αναδυόμενη ενηλικίωση με κοινό παρονομαστή την αγωνία και την ανάγκη για κατανόηση. Στο έργο, η διαπολιτισμική χορωδία ενηλίκων συχνά γίνεται η εσωτερική φωνή των εφήβων που εκφράζει σκέψεις, συναισθήματα και ερωτήματα για τον αγώνα της ζωής», πρόσθεσε κα. Γιαννίρη.
Όπως τόνισε, η μεγαλύτερη πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει ήταν η σύνθεση στίχων και κειμένων με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσει η μικτή ομάδα εφήβων «να δει κομμάτια του εαυτού της μέσα στο έργο και να αγγίξει θέματα που την απασχολούν».
«Το έργο συμβολίζει το ταξίδι του κάθε ατόμου μέσα στον εσωτερικό και τον εξωτερικό κόσμο – μια πορεία γεμάτη αντιφάσεις, φόβους και επιθυμίες. Με αφορμή την εφηβεία, αυτή τη μεταβατική περίοδο όπου όλα είναι ρευστά και υπό διαμόρφωση, το έργο γίνεται καθρέφτης της εσωτερικής πάλης και της αβεβαιότητας που συνεχίζει και στην ενηλικίωση. Τελικά, ο αγώνας της ζωής είναι διαρκής και αέναος», εξήγησε.
Η παράσταση σκιαγραφεί το εσωτερικό ταξίδι της εφηβείας, συνομιλώντας με πανανθρώπινα ζητήματα: τον φόβο, τη μοναξιά, τη νοσταλγία, την ελπίδα, την απώλεια, τους πρώτους έρωτες και την αλλαγή. Η σκηνή μετατρέπεται σε τόπο συνάντησης γλωσσών και πολιτισμών, όπου οι έφηβοι συμμετέχοντες αφηγούνται, τραγουδούν και χορεύουν τις δικές τους ιστορίες, ενώ η Διαπολιτισμική Χορωδία της ΕΛΣ, λειτουργεί ως συλλογική συνείδηση: άλλοτε προτρέπει, άλλοτε συμβουλεύει, άλλοτε αναπολεί – πάντα όμως ελπίζει.
«Το έργο “Ένα (άλλο) χειμωνιάτικο ταξίδι” είναι μία παράσταση που αφορά όλους: όσους υπήρξαν έφηβοι, αλλά και όσους αισθάνονται έφηβοι, όσους μεγαλώνουν παιδιά, και φυσικά όσους πιστεύουν στη δύναμη της τέχνης ως πράξη συμπερίληψης και αποδοχής», αναφέρεται από την ΕΛΣ.
«Στη μέση του χειμώνα, ανακάλυψα τελικά ότι μέσα μου υπάρχει ένα ανίκητο καλοκαίρι», έγραφε πριν από δεκαετίες ο Αλμπέρ Καμύ. Στην αρχή αυτού του καλοκαιριού, όμως, καλούμαστε να ανακαλύψουμε έναν άλλον «χειμώνα», ένα μωσαϊκό από εξομολογήσεις, τραγούδια, κινήσεις και βιώματα.
Υπενθυμίζεται, ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Co-OPERAtive των Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ «μετρά» πέντε χρόνια λειτουργίας. Εγκαινιάστηκε το 2019 και μάλιστα, τότε βραβεύτηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό FEDORA. Έκτοτε συνεχίζει να εξελίσσεται και να διευρύνει το δίκτυο των συνεργασιών του με στόχο τόσο να φέρει την όπερα κοντά στο νεανικό κοινό όσο και να αναδείξει τη διαπολιτισμική ποικιλομορφία της σύγχρονης Αθήνας.
Ταυτότητα παράστασης
Ένα (άλλο) χειμωνιάτικο ταξίδι
7 Ιουνίου 2025 στις 19.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, τα οποία θα διανέμονται από τις 2 Ιουνίου στις 12.00, αποκλειστικά μέσω της ticketservices
Οι θεατές που επιθυμούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών προσβασιμότητας παρακαλούνται να πραγματοποιήσουν την κράτηση των δελτίων εισόδου τους στα Ταμεία της ΕΛΣ, τηλεφωνικά στο 2130885700 ή με email στο [email protected]. Για υποβοήθηση στις κρατήσεις, μπορείτε επίσης να επικοινωνείτε με την ATLAS E.P. στο 6993507553 ή με emailστο [email protected]
Διασκευή έργου: Πάνος Ηλιόπουλος
Κείμενα, στίχοι: Βασίλης Βηλαράς, Λεμονιά Γιαννίρη – Σε συνεργασία με την συμμετέχουσα ομάδων εφήβων
Διεύθυνση μουσικού συνόλου: Μάρκελλος Χρυσικόπουλος
Σκηνοθεσία: Βασίλης Βηλαράς Σκηνικά, κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος Επιμέλεια κίνησης: Ηλίας Χατζηγεωργίου Φωτισμοί: Βάσια Ατταριάν
Συμμετέχει μεικτή ομάδα Αθηναίων και ασυνόδευτων αιτούντων άσυλο εφήβων από το Κοινωνικό ΕΚΑΒ, την Ευρωπαϊκή Έκφραση και τη Ζεύξις.
Μουσικό σύνολο:
Ομάρ Αμποζέκρυ νέυ,
Κώστας Γάτσιος κλαρινέτο,
Σπύρος Μοσχονάς τρομπόνι,
Πάνος Ηλιόπουλος πιάνο,
Μάρκελλος Χρυσικόπουλος τσέμπαλο,
Ελευθερία Τόγια βιόλα, Σοφία Ευκλείδου τσέλο,
Γιώργος Αρνής κοντραμπάσο
Με τη συμμετοχή της Διαπολιτισμικής Χορωδίας της ΕΛΣ
Η παράσταση παρουσιάζεται σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας.
Φορέας χρηματοδότησης των υπηρεσιών καθολικής προσβασιμότητας για την παράσταση είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του Έργου: «SUB.1.1.6 Προσέλκυση ατόμων 65+ και ατόμων με αναπηρία σε δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής», που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU.