Η Israel Aerospace Industries (IAI) και η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) υπέγραψαν, σήμερα, Τετάρτη 7 Μαΐου, στο περιθώριο της διεθνούς έκθεσης ‘Αμυνας και Ασφάλειας DEFEA 2025, μνημόνιο κατανόησης (MoU) για την προσφορά του αυτόνομου υποβρύχιου συστήματος BlueWhale στο Πολεμικό Ναυτικό.
Όπως ανακοινώθηκε από την ΕΑΒ, η συνεργασία μεταξύ της ελληνικής και της ισραηλινής αεροδιαστημικής βιομηχανίας αποτελεί «σημαντικό ορόσημο στην αμυντική και επιχειρηματική σύμπραξη μεταξύ των δύο χωρών».
Στο πλαίσιο της συνεργασίας, η ΕΑΒ θα διαδραματίσει καίριο ρόλο τόσο στην παραγωγή όσο και στην τεχνολογική εξέλιξη του αυτόνομου υποβρύχιου συστήματος BlueWhale, αξιοποιώντας την εκτεταμένη εμπειρία της στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την κατασκευή σύνθετων τεχνολογικών συστημάτων.
Μέσω του μνημονίου, η ΕΑΒ θα αποκτήσει πρόσβαση στην τεχνολογία αιχμής της IAI, με δυνατότητες μεταφοράς τεχνογνωσίας και ενεργή συμμετοχή σε έργα υψηλής επιχειρησιακής σημασίας.
«Είμαστε υπερήφανοι που ενισχύουμε τη συνεργασία μας με την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία μέσω αυτής της στρατηγικής συμφωνίας, ενισχύοντας περαιτέρω τις αμυντικές δυνατότητες της Ελλάδας» δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της IAI, Boaz Levy.
«Η συνεργασία αυτή», πρόσθεσε, «αντανακλά τη βαθιά δέσμευσή μας να στηρίξουμε τις αμυντικές προτεραιότητες της χώρας, προσφέροντας λύσεις αιχμής με αποδεδειγμένη επιχειρησιακή αξία, ενώ παράλληλα ενισχύουμε τη ντόπια βιομηχανία, την τεχνολογική ανεξαρτησία και τη μακροπρόθεσμη περιφερειακή ανθεκτικότητα. Μαζί, οι αεροδιαστημικές βιομηχανίες των δύο χωρών διευρύνουν τα όρια της θαλάσσιας επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών για την καλύτερη προστασία των εθνικών συμφερόντων και της σταθερότητας».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΑΒ αντιναύαρχος (ε.α.) Αλέξανδρος Διακόπουλος υπογράμμισε ότι η συγκεκριμένη «στρατηγική συνεργασία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση των υποθαλάσσιων αμυντικών δυνατοτήτων της Ελλάδας».
«Η ενδεχόμενη ενσωμάτωση και συμπαραγωγή του BlueWhale», εξήγησε, «εμβαθύνει τους διμερείς δεσμούς και συνιστά άλμα προς την τεχνολογική αυτονομία της χώρας».
«Το Αιγαίο, ως περιοχή με σύνθετη γεωγραφία», συνέχισε, «απαιτεί δυνατότητα διαρκούς επιτήρησης, που εξασφαλίζει ταχεία αντίδραση και επιχειρησιακό πλεονέκτημα. Η ένταξη του BlueWhale θα προσφέρει στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μια αξιόπιστη λύση που συνδυάζει ανθυποβρυχιακές δυνατότητες, αντιμετώπιση ναρκών και ικανότητες επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών».
Τι είναι το BlueWhale
Το BlueWhale, το οποίο έχει αναπτυχθεί από την IAI, είναι ένα μεγάλο μη επανδρωμένο υποβρύχιο όχημα μήκους 10,9 μέτρων, διαμέτρου 1,12 μέτρων και βάρους 5,5 τόνων. Έχει τη δυνατότητα να εκτελεί ευρύ φάσμα αποστολών θαλάσσιας επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών, όπως συλλογή δεδομένων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, εντοπισμό υποβρυχίων και υποθαλάσσιων στόχων, ακουστική αναγνώριση και ανίχνευση ναρκών στον βυθό.
Το αυτόνομο υποβρύχιο μπορεί να εκτελεί μεγάλο μέρος των αποστολών ενός επανδρωμένου υποβρυχίου για αρκετές εβδομάδες, με ελάχιστο κόστος και ανάγκες συντήρησης και χωρίς να εκθέτει ανθρώπινο δυναμικό σε κίνδυνο. Το BlueWhale έχει ήδη επιχειρήσει επιτυχώς για χιλιάδες ώρες κατάδυσης και έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά του σε πληθώρα αποστολών, όπως Επιτήρηση και Αναγνώριση (ISR), Ηλεκτρονικός Πόλεμος και Υποστήριξη Μέτρων Ηλεκτρονικής Επιτήρησης (EW/ESM), καθώς και Μέτρα Αντιμετώπισης Ναρκών (MCM).
Η προοπτική συμπαραγωγής του αυτόνομου υποβρύχιου συστήματος BlueWhale θα μπορούσε να αποτελέσει καταλύτη για την αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας, που ενισχύονται με τεχνογνωσία αιχμής ενώ ταυτόχρονα, ενισχύεται η εθνική αμυντική βάση και εξασφαλίζεται η ενεργή συμμετοχή σε ένα συμμαχικό πλαίσιο συνεργασίας υψηλού επιπέδου.
Εξάλλου, η ΕΑΒ διαθέτει μακρόχρονη εμπειρία σε μεταφορά τεχνολογίας, υποστήριξη κρίσιμων συστημάτων και αεροναυπηγική μηχανική αιχμής. Παράλληλα, η ΙΑΙ/ΕΛΤΑ έχουν υιοθετήσει ψηφιακές τεχνολογίες και αναπτύσσουν κορυφαίες εφαρμογές βασισμένες σε AI και edge computing για λειτουργίες ακριβείας.
Η συνεργασία των δύο αυτών οργανισμών, υπό τη στρατηγική εποπτεία του υπουργείου ‘Αμυνας θα μπορούσε να φέρει στην Ελλάδα την εγχώρια παραγωγή μιας κορυφαίας πλατφόρμας υποθαλάσσιας επιτήρησης, με δυνατότητες ανθυποβρυχιακού πολέμου (ASW), ανίχνευσης ναρκών (MCM), και συλλογής πληροφοριών (ISR).
Τα οφέλη μιας ελληνοϊσραηλινής βιομηχανικής συνεργασίας είναι πολυεπίπεδα καθώς η συναρμολόγηση ή μερική παραγωγή του συστήματος στην Ελλάδα μέσω της ΕΑΒ θα μεταφέρει κρίσιμες τεχνολογίες όπως αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης και ελέγχου αισθητήρων, υποθαλάσσια επικοινωνία και πρόωση χαμηλού θορύβου καθώς και μονάδες ενέργειας και διαχείρισης αποστολής.
Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η εγχώρια αμυντική αυτάρκεια και περιορίζεται η εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές, όπως τονίζεται σχετικά.
Παράλληλα, η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα ενσωμάτωσης του συστήματος με τα ελληνικά Συστήματα Διοίκησης και Ελέγχου, εξατομίκευσης φορτίων (π.χ. για SIGINT, MCM, ηλεκτρονικό πόλεμο) αλλά και τη δυνατότητα απόπλου από ελληνικά πολεμικά πλοία ή παράκτιες μονάδες.
Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα θα ενισχύσει την απασχόληση σε τομείς υψηλής τεχνολογίας, την ανάπτυξη εφαρμογών διπλής χρήσης (π.χ. πολιτική ωκεανογραφία, περιβαλλοντική παρακολούθηση) αλλά και την εξαγωγική δυναμική της ΕΑΒ σε αγορές τρίτων χωρών.
Για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, η απόκτηση της τεχνολογίας BlueWhale και η εγχώρια παραγωγή του θα προσφέρουν, μεταξύ άλλων, στρατηγική αυτονομία στον τομέα των υποθαλάσσιων επιχειρήσεων, περιορίζοντας την εξάρτηση από ξένες αγορές, άμεση ενσωμάτωση στο δίκτυο C4ISR του Πολεμικού Ναυτικού, της Πολεμικής Αεροπορίας και του Στρατού Ξηράς, αυξάνοντας την τακτική διαλειτουργικότητα, συνεχή παρουσία σε περιοχές ενδιαφέροντος, χωρίς να απαιτείται έκθεση επανδρωμένων μονάδων, μείωση κόστους επιτήρησης και αποτροπής, με πλατφόρμες χαμηλού επιχειρησιακού αποτυπώματος αλλά και δυνατότητα παραγωγής για εξαγωγές σε τρίτες χώρες, ενισχύοντας την ελληνική αμυντική βιομηχανία.