Στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι των τελευταίων δεκαετιών βρίσκεται η ευρωπαϊκή αγορά εκθέσεων, η οποία καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ψηφιακή εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και στη διαχρονική αξία της ανθρώπινης εποχής, αλλά και να σταθεί «όρθια και ακμαία» σε ένα διεθνές ρευστό σκηνικό όπου το απρόβλεπτο κυριαρχεί -μεταξύ άλλων με πολέμους, πανδημίες, ακραία καιρικά φαινόμενα και γεωπολιτικές εντάσεις. Αυτό είναι το κοινό μήνυμα που στέλνουν σήμερα Παγκόσμια Ημέρα Εκθέσεων, μέσω του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, στελέχη της Ένωσης Εκθέσεων Κεντρικής Ευρώπης (CEFA), επισημαίνοντας ότι η εκθεσιακή αγορά δε βρίσκεται απλώς σε φάση μετάβασης, αλλά σε μια καμπή που θα κρίνει την πορεία της για τα επόμενα χρόνια.
Υποστηρίζουν, δε, ότι μπορεί η ψηφιακή εποχή με αιχμή την τεχνητή νοημοσύνη να κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος, αλλά -όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά- δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον για την εκθεσιακή ευρωπαϊκή αγορά χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα. Όπως εξηγούν, «η φυσική παρουσία, η άμεση επαφή, η εμπιστοσύνη, η προσωπική εμπειρία και η χειραψία, παραμένουν αναντικατάστατα συστατικά για επιτυχημένες ευρωπαϊκές διοργανώσεις» και «το μέλλον θα είναι μεν υβριδικό, αλλά βαθιά αναλογικό».
Επισημαίνεται, ότι η σημερινή ετήσια γενική συνέλευση των μελών της CEFA εξέλεξε παμψηφεί πρόεδρο της διεθνούς ένωσης τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΘ Helexpo, Κυριάκο Ποζρικίδη.
Η Ευρωπαϊκή αγορά εκθέσεων βρίσκεται σε τέλμα – ώρα για ριζικές αλλαγές
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία των εκθέσεων διανύει μια παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας, επισήμανε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνέταιρος & ανώτερος σύμβουλος στην JWC GmbH, Sebastian Witt, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Εδώ και 15 χρόνια η ανάπτυξη είναι μηδαμινή, ενώ οι αριθμοί των εκθετών παραμένουν 15% κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Και το χειρότερο; Δε διαφαίνεται στον ορίζοντα μια πλήρης ανάκαμψη. Η ευρωπαϊκή αγορά είναι κορεσμένη και αυτό είναι το ψυχρό δεδομένο».
Πρόσθεσε δε ότι η Ευρώπη υστερεί ακόμα και σε επίπεδο φυσικού χώρου, σημειώνοντας ότι η πλήρης αποκατάσταση της χρήσης τετραγωνικών μέτρων δεν αναμένεται πριν το 2030. «Κι όσο για τους εκθέτες; Γίνονται ολοένα και πιο επιλεκτικοί. Δε “σπαταλάνε” χρόνο και χρήμα για εκδηλώσεις που δεν τους προσφέρουν άμεσο και ουσιαστικό όφελος», επισήμανε, εξηγώντας ότι «η εποχή των μαζικών εκθέσεων χωρίς στόχευση δείχνει ότι έφτασε στο τέλος της».
Ποια είναι η λύση; Όπως απάντησε ο κ. Witt οι νέες εκδηλώσεις που θα εμφανίζονται, θα πρέπει να είναι πιο εξειδικευμένες και εστιασμένες σε συγκεκριμένες αγορές και τομείς. «Οι διοργανωτές πρέπει να εφεύρουν ένα νέο μοντέλο διοργανώσεων, αφού η έκθεση του μέλλοντος δεν είναι πια μια σειρά από περίπτερα, αλλά μια εμπειρία», τόνισε.
Όπως διευκρίνισε, το περιεχόμενο των διοργανώσεων έχει πια τον πρώτο λόγο, με συνέδρια ενσωματωμένα στις εκθέσεις, με προγράμματα προσκεκλημένων αγοραστών, με στοχευμένες Β2Β συναντήσεις, με επιμελημένη δικτύωση.
«Οι εκθέτες θέλουν να φεύγουν από την διοργάνωση έχοντας πετύχει τους στόχους τους: να συναντήσουν τους σωστούς ανθρώπους, να ακούσουν τις σωστές ιδέες και να κάνουν ουσιαστικό business», είπε. «Αυτό είναι πια ευθύνη των διοργανωτών. Όσοι μπορέσουν να προσφέρουν αξία, ποιότητα και ουσία, θα επιβιώσουν και θα αναπτυχθούν. Οι υπόλοιποι, απλώς θα παρακολουθούν την πτώση», ξεκαθάρισε.
«Black Swan» (Μαύροι Κύκνοι) ή αλλιώς, το «απρόβλεπτο σοκ» και οι εκθέσεις
Για τη νέα φράση που κυριαρχεί στις συζητήσεις για την παγκόσμια οικονομία και τις εμπορικές εκθέσεις, αυτήν της «Black Swan» ή αλλιώς του «απρόβλεπτου σοκ», μίλησε ο Σέρβος επικεφαλής του Novi Sad Fair, Slobodan Cvetkovic, πρώην υπουργός Οικονομίας, εξηγώντας ότι μεταξύ άλλων πόλεμοι, πανδημίες, ακραία καιρικά φαινόμενα και οικονομικοί παράγοντες, ανατρέπουν πλέον κάθε πρόβλεψη και κάθε σχεδιασμό και το τίμημα βαραίνει και την εκθεσιακή βιομηχανία.
«Μπορείς να κάνεις όλους τους υπολογισμούς, όλα τα πλάνα… και ξαφνικά έρχεται κάτι που δε φανταζόσουν και ανατρέπονται όλα», επισήμανε και πρόσθεσε ότι φέτος για πρώτη φορά στην ιστορία της, η μεγαλύτερη αγροτική έκθεση της περιοχής πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία ζώων, εξαιτίας μιας επιδημίας που επηρεάζει τη Σερβία και τις γύρω χώρες.
Ωστόσο, όπως είπε, παρά τις απουσίες και τη μείωση των επισκεπτών κατά 30%, η επιχειρηματική πλευρά της έκθεσης «άντεξε», αφού «οι επαγγελματίες ήρθαν, το business έγινε και οι εκθέτες ήταν ικανοποιημένοι».
Για το εάν τεχνολογία και τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη επαφή και στις εκθέσεις, ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «ναι μεν η τεχνολογία προσφέρει εργαλεία προετοιμασίας –ιστοσελίδες, βίντεο, φωτογραφίες–ωστόσο και οι ίδιοι οι επαγγελματίες επιμένουν ότι ο κόσμος θέλει να έρθει στην έκθεση, να δει το προϊόν, να το αγγίξει». «Το αναλογικό δε χάνεται», ξεκαθάρισε.
Με την παραδοχή ότι οι εκθέσεις πρέπει να υιοθετήσουν ένα νέο μοντέλο, επισήμανε ότι ενδεχομένως θα πρέπει να περιοριστούν σε διάρκεια και να προσφέρουν περισσότερο ποιοτικό χρόνο. «Οι σοβαροί αγοραστές θέλουν ουσία, όχι τουρίστες που “χαζεύουν” χωρίς να αγοράζουν», είπε.
Για τη CEFA που μετρά απώλειες στα χρόνια ύπαρξής της, τόνισε ότι «ναι μεν η αποχώρηση αρκετών Κεντροευρωπαϊκών χωρών από την ένωση δημιουργεί κενό, αλλά την ίδια στιγμή δημιουργεί και ευκαιρία» και «παρατηρούμε τι γίνεται πολιτικά, και προσαρμόζουμε την ένωση ανάλογα με τη νέα πραγματικότητα».
Αναλογικές εκθέσεις σε ψηφιακούς καιρούς
«Η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα δεν είναι μια “κρίση” αλλά η αλλαγή του ίδιου του οικονομικού μοντέλου», επισήμανε ο επικεφαλής της Αυστριακής Karntner Messen, Bernhard Erler, εξηγώντας ότι ναι μεν πολλές δραστηριότητες μεταφέρθηκαν στο ψηφιακό περιβάλλον, ωστόσο, «η εμπιστοσύνη δε χτίζεται με e-mail, αλλά με χειραψία και προσωπική επαφή».
«Σε έναν κόσμο που αλλάζει, η εμπιστοσύνη παραμένει αναλογική. Και όσο οι άνθρωποι θα χρειάζονται να κοιταχτούν στα μάτια για να κάνουν συμφωνίες, οι εκθέσεις θα παραμένουν ζωντανές, επίκαιρες και απαραίτητες», τόνισε. Παρατήρησε δε πως η πανδημία του κορονοϊού «ανάγκασε» την οργάνωση να εστιάσει στους σωστούς κλάδους. «Ενώ πριν την πανδημία ο κύκλος εργασιών μας ήταν 8 εκατ. ευρώ, φέτος φτάσαμε τα 9 εκατ. ευρώ και συνεχίζουμε. Επιστρέψαμε και με το παραπάνω», είπε.
Για τη χρησιμότητα της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης στην εκθεσιακή βιομηχανία, σημείωσε ότι «η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει να αντικαταστήσει την έκθεση», αλλά «πρέπει να τη στηρίξει, να μας βοηθήσει να είμαστε πιο αποδοτικοί, όχι να μας κλείσει τα περίπτερα». Μιλώντας ενδεικτικά για μια έκθεση ξυλείας, εξήγησε ότι το ξύλο είναι υλικό με πολυπλοκότητα, «δεν μπορείς να το “καταλάβεις” μέσω διαδικτύου, θέλει συζήτηση με ειδικούς, φυσική παρουσία, εμπειρία».
Για τη σημασία συμμετοχής χωρών στην CEFA και τον ρόλο που η ένωση διαδραματίζει, σημείωσε: «Εμείς είμαστε στο Νότο της Αυστρίας. Στα 30 λεπτά από τη Σλοβενία, 40 από την Ιταλία. Μέσω της CEFA, δημιουργούμε δίκτυα, φέρνουμε επισκέπτες από τα Βαλκάνια και παράλληλα βοηθάμε εταιρείες να συνδεθούν με επιμελητήρια και αρχές στην Αυστρία».
Μεταξύ άλλων, τασσόμενος υπέρ της διεύρυνσης της ένωσης με την είσοδο νέων χωρών, είπε ότι «είναι αυτονόητο βήμα». «Θέλουμε τα Βαλκάνια και τη Μέση Ευρώπη μέσα στη CEFA. Οι αγορές μας είναι αλληλένδετες. Όσο μεγαλώνει η συνεργασία, τόσο αναπτύσσονται και οι εκθέσεις μας», επισήμανε.
Η Έκθεση της Βόρειας Μακεδονίας περιμένει το νέο «σπίτι» της
«Οκτώ χρόνια παραμένουμε χωρίς στέγη, αλλά όχι χωρίς ελπίδα», δήλωσε από την πλευρά της η επικεφαλής της Skopje Fair, Daniela Gligorovska, εξηγώντας ότι το 2017 το ιστορικό εκθεσιακό κέντρο της χώρας που κατασκευάστηκε το 1974 — κατεδαφίστηκε και άφησε την πόλη χωρίς την κατάλληλη υποδομή για εκθέσεις.
«Εδώ και οκτώ χρόνια παλεύουμε να κρατήσουμε ζωντανό τον κλάδο. Οι ανάγκες είναι τεράστιες, αλλά οι χώροι ανύπαρκτοι», εξήγησε, προσθέτοντας ότι η σημερινή κυβέρνηση ανέλαβε πρωτοβουλία για τη δημιουργία τους και «αν και βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια των συζητήσεων και ακόμη δεν υπάρχουν λεπτομέρειες, ωστόσο για πρώτη φορά εδώ και χρόνια υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για την εκθεσιακή βιομηχανία και έτσι είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι».
Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρώντας ότι παρά τα προβλήματα η χώρα παραμένει στον εκθεσιακό χάρτη, υπογράμμισε ότι η συμμετοχή στην CEFA είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για την επιβίωση τους ιδίως τα τελευταία χρόνια. «Η δικτύωση και η ανταλλαγή εμπειριών είναι κρίσιμες. Είμαστε μέλη της CEFA, γιατί πιστεύουμε στη δύναμη της συνεργασίας», τόνισε.
Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «οι εκθέσεις δεν είναι απλά βιτρίνες, αλλά εργαλείο ανάπτυξης για ολόκληρη την οικονομία» και διατύπωσε τη θέση ότι «το δια ζώσης επιχειρείν παραμένει αναντικατάστατο», καθώς «μόνο όταν κοιτάς τον άλλον στα μάτια χτίζεις πραγματικές σχέσεις, εμπιστοσύνη και προοπτικές».
Οι δηλώσεις/συνεντεύξεις έγιναν στο περιθώριο της σημερινής ετήσιας γενικής συνέλευσης των μελών της CEFA, στο κτίριο διοίκησης της ΔΕΘ-Ηelexpo στη Θεσσαλονίκη.
Έλενα Αλεξιάδου