Διακήρυξη με τίτλο «Στρατηγικές πρόληψης για χρόνια αναπνευστικά νοσήματα» εξέδωσαν από κοινού ο ΠΟΥ και η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία, σε επιστημονική συνάντηση που έγινε στο Δουβλίνο, στις 16 Ιουνίου και την Ελλάδα εκπροσώπησε ο καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και διευθυντής των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Στέλιος Λουκίδης. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ», μίλησε για τις δράσεις που προτάθηκαν, αφού πρώτα παρέθεσε τα δραματικά στοιχεία που αφορούν σε αυτά τα νοσήματα, στη Γηραιά Ήπειρο. «Τα κυριότερα αναπνευστικά νοσήματα είναι: ΧΑΠ, βρογχικό άσθμα, ΣΑΥ (σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο), καρκίνος πνεύμονα και διάμεσες πνευμονοπάθειες. Ογδόντα οκτώ εκατομμύρια Ευρωπαίοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά νοσήματα και 400.000 από αυτούς πεθαίνουν κάθε χρόνο, εξαιτίας αυτών των νοσημάτων. Μάλιστα, φαίνεται ότι αυτός ο αριθμός έως το 2050 θα έχει μία αύξηση. Οι παράγοντες που ορίστηκαν σε αυτή τη διακήρυξη για αυτή την έκρηξη των χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων είναι τρεις: Το κάπνισμα συμπεριλαμβανομένων και των νεότερων καπνικών προϊόντων, το περιβάλλον που αφορά στη ρύπανση αλλά και την κλιματική αλλαγή, και η παχυσαρκία, μέσω της οποίας υπάρχει επίπτωση σε κάποια από τα χρόνια αναπνευστικά νοσήματα».
Ανομοιογένεια στους νόμους που διέπουν τον περιορισμό του καπνίσματος μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών
Όπως ανέφερε ο κ. Λουκίδης αυτό που συζήτησαν οι ειδικοί (σσ που εκτός από πνευμονολόγους ήταν και αξιωματούχοι του ΠΟΥ, καθώς και πολιτικοί από τις χώρες της ΕΕ με αντικείμενο την υγεία) είναι ότι οι δράσεις θα πρέπει να είναι σε πολλαπλά επίπεδα, ξεκινώντας από το κάπνισμα, που όπως είπε αυτή τη στιγμή υπάρχει μία ανομοιογένεια στους νόμους που διέπουν τον περιορισμό του, στις διάφορες χώρες της Ευρώπης. «Πχ στην Ελλάδα επιτρέπεται το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους, πάρκα παραλίες, όταν στη Γαλλία από 1ης Ιουλίου αυτό θα απαγορευθεί, ενώ στην Ιρλανδία στα μεγάλα πάρκα υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία που επιτρέπεται το κάπνισμα. Το ίδιο και για το άτμισμα. Σε μια παιδική χαρά που πάνε πολλά παιδάκια να παίξουν, δέχονται την επίδραση του παθητικού καπνίσματος. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις είναι ελαστική η εφαρμογή των νόμων, όπως συμβαίνει και εδώ τώρα τελευταία, οπότε μιλήσαμε για αυστηροποίηση των νόμων». Με ποιο τρόπο όμως, θα γίνει αυτή η αυστηροποίηση, όταν κάποιες απαγορεύσεις έχουν θεσπιστεί εδώ και χρόνια, αλλά στην πράξη δεν εφαρμόζονται, τουλάχιστον στη χώρα μας, τέθηκε εύλογα το ερώτημα στον καθηγητή. «Αυτό είναι θέμα της κάθε κυβέρνησης, δεν μπορεί να γίνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο ειπώθηκε ότι θα έπρεπε να υπάρχει μία ευρωπαϊκή πολιτική για τον περιορισμό του καπνίσματος, όσον αφορά τις απαγορευτικές διατάξεις».
Πρέπει να σταματήσουμε την πανδημία του ατμίσματος σε ανήλικους
Για το άτμισμα, οι Ευρωπαίοι πνευμονολόγοι, ανέφερε ο κ. Λουκίδης, επισήμαναν ότι είναι μία συνήθεια, η οποία δεν έχει αποτυπώσει πλήρως τους πιθανούς μελλοντικούς κινδύνους. «Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι πολλοί σήμερα που ατμίζουν, είναι παλιοί καπνιστές και κατά δεύτερο λόγο, ότι δεν υπάρχει μεγάλη χρονική διάρκεια παρατήρησης για να μπορεί να εξάγει κανείς ασφαλή συμπεράσματα. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορεί να είναι μέσο διακοπής καπνίσματος. Υπάρχουν και πάρα πολλές ενδείξεις ότι το άτμισμα κάνει μία επίταση της φλεγμονής μέσα στο αναπνευστικό δέντρο, δηλαδή στους αεραγωγούς, τους σωλήνες που αναπνέουμε. Πρέπει να σταματήσουμε αυτή την την πανδημία του ατμίσματος σε νέους ανθρώπους, ειδικά κάτω από τα 18, που ανεξέλεγκτα χρησιμοποιούν ό,τι κυκλοφορεί, σε εισπνεόμενα καπνικά προϊόντα. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να νομοθετηθεί και είναι πράγματι μία πολύ σημαντική παρέμβαση, η απαγόρευση της πώλησης προϊόντων καπνού σε ανήλικους που προβλέπεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου υγείας για την προστασία των ανηλίκων από προϊόντα καπνού και αλκοόλ, το οποίο συζητείται ήδη στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και αναμένεται να ψηφιστεί». Σύμφωνα με τον κ. Λουκίδη, μέσα στην πρόληψη των αναπνευστικών νοσημάτων είναι και το screening, η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης μία φορά το χρόνο. «Η δυνατότητα δηλαδή να βρίσκεις νόσημα στην αρχή του και να το προλαμβάνεις . Αυτό είναι ουσιαστικό για τον καρκίνο του πνεύμονα, θυμίζω ότι στην Ελλάδα έχουμε περίπου 8.000 ασθενείς ετησίως και το 75% από αυτούς στα 5 χρόνια δεν ζει. Αυτή τη στιγμή εφαρμόζεται μόνο στην Κροατία και στην Πολωνία, σε άλλες χώρες εφαρμόζεται πιλοτικά. Στην Ελλάδα υπάρχει κατατεθειμένο σχέδιο στο υπουργείο Υγείας με σκοπό την πιλοτική του εφαρμογή, χωρίς να έχει μέχρι στιγμή εφαρμοστεί.
Συνταγογραφούνται εισπνεόμενα χωρίς λόγο κάποιες φορές- Καμπάνια της ΕΠΕ το 2026 για τα χρόνια αναπνευστικά νοσήματα
Όσον αφορά το περιβάλλον, ο διευθυντής των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, επισημαίνει ότι συζητήθηκε η επίδραση που έχουν στο περιβάλλον τα αποτσίγαρα, τα οποία έμμεσα δημιουργούν αρνητικές περιβαλλοντικές συνθήκες για την υγεία μας. «Όπως και τα μικροπλαστικά που επίσης, επηρεάζουν αρνητικά το περιβάλλον και τις αναπνευστικές παθήσεις. Και μάλιστα, όπως τονίστηκε θα πρέπει να αντικαθιστούμε τα δάση όταν καίγονται. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να δίνουμε συνεχώς πνοή ζωής και να μην αφήνουμε ένα μέρος το οποίο ήταν πηγή οξυγόνου, να παραμένει στάχτη. Από την άλλη πλευρά όμως, έχουμε όλοι ευθύνες. Και σε κάποιες παρεμβάσεις αυτοκριτικής, συζητήθηκε για τους πνευμονολόγους και γενικότερα τους γιατρούς του παθολογικού τομέα, η απρόσκοπτη χορήγηση εισπνεόμενων φαρμάκων, τα οποία μπορεί να συνταγογραφούνται, χωρίς λόγο κάποιες φορές. Και κάποια από αυτά έχουν αποτύπωμα, όπως γνωρίζουμε μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο είναι πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα. Οπότε πρέπει να σκεφτόμαστε πάντα ότι ό,τι συνταγογραφούμε να είναι με ενδείξεις».
Κλείνοντας, ο καθηγητής Πνευμονολογίας πρόεδρος της ΕΠΕ και διευθυντής των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας Στέλιος Λουκίδης, προανήγγειλε ότι για το 2026 η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία θα προχωρήσει σε καμπάνια με τίτλο «Στρατηγικές Πρόληψης Για τα Χρόνια Αναπνευστικά Νοσήματα», που θα απευθύνεται στο ευρύ κοινό και θα περιλαμβάνει πρακτικές λύσεις.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΠΕ-ΜΠΕ/ECONOMIST IMPACT/ΒΑΪΟΣ ΧΑΣΙΑΛΗΣ