Οι αδειοδοτήσεις για τις μαρίνες, η αύξηση των θέσεων ελλιμενισμού, η κατασκευή και η βελτίωση υποδομών, καθώς και το ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα συζητήθηκαν στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo, του μακροβιότερου συνεδρίου στον τομέα του real estate στην Ελλάδα, που ολοκληρώνεται σήμερα, 22 Οκτωβρίου 2024 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Την συζήτηση συντόνισε η κυρία Αθηνά Οικονόμου, Senior Associates της Karatzas Partners. Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Δημήτρης Πολίτης, ανέφερε ότι πρέπει αρχικά να λειτουργήσουν σωστά οι μαρίνες που υπάρχουν, καθώς υπάρχουν αρκετές που υπολειτουργούν ή δεν έχουν άδεια λειτουργίας.
Τόνισε, επίσης, ότι πρέπει να απλοποιηθεί η διαδικασία θέσης σε λειτουργία, έτσι ώστε να γίνουν πιο ελκυστικές σε ιδιώτες από το εξωτερικό, καθώς ο μέσος χρόνος αναμονής ανέρχεται στα πέντε έτη.
Σχετικά με το ρόλο του Ταμείου, δήλωσε, ότι διαχειρίζεται τα δικαιώματα για ανάπτυξη αρκετών μαρινών σε αρκετούς λιμένες εντός και εκτός λιμανιών. Χαρακτήρισε τις μαρίνες ως έναν πλούτο που δεν έχουμε ανακαλύψει και δεν έχουμε κάνει πολλά πράγματα για αυτό, και πρόσθεσε ότι αποτελούν καταλύτη για την ανάπτυξη καθώς κάθε 1 ευρώ αποδίδει έως και 17 ευρώ.
Για τις εξελίξεις σχετικά με τις μαρίνες του ΤΑΙΠΕΔ, ο κ. Πολίτης ανέφερε πως έχουν γίνει οι διαδικασίες για μετατροπή μαρίνας Αλίμου, έχει ολοκληρωθεί η Μαρίνα Πύλου, υπεγράφη με τη LAMDA, η σύμβαση για τη νέα μαρίνα στη Κέρκυρα. Χαρακτήρισε, δε, ως τραγικό, το γεγονός ότι η Κέρκυρα, δεν έχει άλλη μαρίνα.
Σχετικά με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι υπόλοιπες μαρίνες, ο κ. Πολίτης σημείωσε πως είναι παρατημένες και περιβαλλοντικά επικίνδυνες, ενώ οι ιδιώτες «παρκάρουν» παρανόμως τα σκάφη τους, τα οποία είναι και δύσκολο να τα διώξει κανείς.
Κλείνοντας, επισήμανε ότι, δε χρειάζεται πύκνωση των μαρίνων, αλλά βελτίωση των υφιστάμενων. Επιπλέον, ανέφερε ότι πρέπει να οριοθετηθούν οι μαρίνες εντός των λιμένων και να σταματήσουν οι Δήμοι, όπως για παράδειγμα, στην Πάτρα και την Καλαμαριά να αγνοούν τις μαρίνες.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΣΕΤΕ και πρόεδρος του INSETE, κ. Γιώργος Βερνίκος, επισήμανε ότι η Ελλάδα είναι ένας ισχυρός τουριστικός προορισμός και πως οι μαρίνες δημιουργούν ένα αναπτυξιακό οικοσύστημα, ενώ τόνισε πως πλέον πρόκειται για έργα υποδομής.
Τόνισε, πως η κάθε μαρίνα είναι χωροθετημένη και η κάθε μια έχει να πει τη δική της ιστορία Χρειάζεται να γίνουν πιο ευέλικτες οι μαρίνες με πλωτές κατασκευές και όχι βαριά έργα. Ανέφερε, δε, ότι πρέπει να προστίθενται θέσεις ελλιμενισμού και να γίνουν οι μαρίνες πιο ευέλικτες χωρίς να πραγματοποιούνται βαριά έργα.
Ο Team Leader, EU-GCC Cooperation on Green Transition, κ. Σπύρος Κουβέλης, αναφέρθηκε στη σημασία των μαρίνων καθώς αποτελούν σημείο τουρισμού. Σχετικά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει δημιουργήσει την αποστολή ΩΚΕΑΝΟΙ, υπογράμμισε ότι έχει θέσει τρεις προτεραιότητες. Η πρώτη είναι η σχέση της θάλασσας με την κλιματική αλλαγή, η δεύτερη η προστασία από τη ρύπανση και η τρίτη η βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα.
Σχετικά με το αποτύπωμα των μαρίνων, ο κ. Κουβέλης, τόνισε ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη σοβαρά το ενεργειακό και περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Επιπλέον, οι μαρίνες έχουν κοινωνικό αντίκτυπο καθώς μπορεί από τη μία πλευρά να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να εισφέρουν νέο κεφάλαιο, αλλά από την άλλη μπορεί να ανατρέψουν τα κοινωνικά δεδομένα στις τοπικές κοινωνίες.
Όσον αφορά στην οικονομία, τόνισε πως δημιουργείται Value Chain και ότι περιοχές στις οποίες υπάρχουν οι μαρίνες αποκτούν νέα και μεγαλύτερη αξία. Συμφώνησε, δε, πως πρέπει να υπάρξει απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης, χωρίς όμως αυτό να συνεπάγεται και τη χαλάρωση κανόνων.
Ο Managing Director LAMDA Marinas & President, Greek Marinas Association, κ. Σταύρος Κατσικάδης, ανέφερε ότι στη χώρα μας υπάρχει πλήθος κρατικών και δημοτικών ακινήτων με ακαθόριστη αδειοδότηση.
Βέβαια, όπως πρόσθεσε υπάρχουν αξιόλογες ιδιωτικές επενδύσεις στις μαρίνες και αυτό το πιστώνει στο ΤΑΙΠΕΔ, από το οποίο ζήτησε να πραγματοποιήσει και άλλους διαγωνισμούς για υφιστάμενες μαρίνες.
Αναφέρθηκε, επίσης, σε επιτυχημένα παραδείγματα ιδιωτικών επενδύσεων όπως η μαρίνα Φλοίσβου με εφοπλιστές και επιχειρηματίες να φέρνουν τα πλοία τους παρέχοντας δουλειά στις τοπικές κοινωνίες.
Επιπλέον, επισήμανε ότι πρέπει να αναβαθμιστούν οι μαρίνες και προς τούτο πρέπει να χρησιμοποιηθούν οι διαθέσιμοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και να κινηθούν καταλλήλως τα αρμόδια υπουργεία ώστε να απορροφηθεί το σύνολο των χρημάτων.
Δήλωσε με τη σειρά του ότι το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να απλουστευθεί έτσι ώστε οι επενδυτές να μπορούν να βρουν γρήγορα νέες θέσεις ελλιμενισμού, καθώς η χώρα μας είναι ο νο.1 προορισμός στη Μεσόγειο. Μάλιστα, οι μαρίνες, σύμφωνα με τον κ. Κατσικάδη, θα δώσουν προστιθέμενη αξία στην περιφέρεια.
Πρόσθεσε, πως υπάρχουν σοβαροί ανταγωνιστές που εποφθαλμιούν τη θέση της Ελλάδας, όπως η Τουρκία και η Κροατία καθώς είναι αρκετά οικονομικότερες από πλευράς Real Estate. Ωστόσο, πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τη βιώσιμη ανάπτυξη. Επομένως, ναι μεν είναι απαραίτητη η χαλάρωση γραφειοκρατίας, αλλά δεν πρέπει να παραμελήσουμε το ESG και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
O κ. Κωνσταντίνος Μήτσιος, Διευθυντής Ανάπτυξης του Astir Palace Vouliagmenis αναφέρθηκε στην πορεία της Μαρίνας Βουλιαγμένης, που ήταν η πρώτη που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1950 με στόχο να γίνει τουριστικός υποδοχέας.
Το 2016 ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός από το ΤΑΙΠΕΔ και σε αυτόν υπήρχε πλάνο πλήρους ανακατασκευής της με στόχο να γίνει homeport για super/mega yachts.
Για τις άδειες ανέφερε πως χρειάστηκε να περάσουν πέντε έτη μέχρι να βγούν τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα και οι Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και τα έργα ολοκληρώθηκαν το 2023 και το 2024.
Οι διαγωνισμοί για τις μαρίνες όπως ανέφερε ο κ. Μήτσιος αφορούν σε μίσθωση από το Δημόσιο και κυρίως από την ΕΤΑΔ, ενώ χρηματοδοτούνται από τα ίδια κεφάλαια και το τραπεζικό δανεισμό των ιδιωτών επενδυτών. Για αυτό το λόγο το κράτος έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς ύστερα από δεκαετίες οι μαρίνες επιστρέφουν σε αυτό. Αυτό συνεπάγεται ότι πρέπει να μπουν σωστοί όροι για την επιστροφή των assets στο Δημόσιο σε μία καλή κατάσταση.
Για τη μαρίνα Βουλιαγμένης ανέφερε πως έγινε με ιδιωτικά μέσα και υπήρξαν δυσκολίες στη διαδικασία και ζήτησε να υπάρξει απλούστευση των διαδικασιών, ενώ παρατήρησε πως υπάρχει μεγάλη όρεξη από τους δημόσιους λειτουργούς για να ξεπεραστούν τα προβλήματα διασφαλίζοντας τα δημόσια συμφέροντα.
Πηγή: ΤΣΟΜΩΚΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΕ