Σε τροχιά «μετάβασης και ενίσχυσης» βρίσκει η νέα σχολική χρονιά την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) –και ιδιαίτερα τις Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ)– τοποθετούμενη «στο κέντρο του αναπτυξιακού σχεδιασμού», σύμφωνα με τον υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κωνσταντίνο Βλάση.
Με αφορμή τη δεύτερη συμμετοχή της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Δεξιοτήτων «EuroSkills», που θα διεξαχθεί απο τις 9 έως τις 13 Σεπτεμβρίου 2025 στο Χέρνινγκ (Herning) της Δανίας, ο κ. Βλάσης, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τόνισε ότι η ΕΕΚ «ανήκει δίπλα στην παραγωγή, στην καινοτομία και στη δημιουργία βιώσιμων επαγγελμάτων».
Ο υφυπουργός χαρακτήρισε τη συμμετοχή της Ελλάδας στο «EuroSkills» μια «στρατηγική κίνηση εξωστρέφειας και ανατροπής στερεοτύπων» και έκανε λόγο για την «έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στην ιστορία της ελληνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης».
«Μπήκαμε στον διαγωνισμό στοχευμένα και με σαφές όραμα: να φέρουμε στην επιφάνεια το κρυμμένο ταλέντο της νέας γενιάς τεχνιτών, τεχνικών και επαγγελματιών που επί χρόνια λειτουργούσαν στην αφάνεια», τόνισε ο κ. Βλάσης.
Ο υφυπουργός εξήγησε ότι οι διαγωνισμοί δεξιοτήτων λειτουργούν σαν καταλύτης, καθώς «ενισχύουν την αυτοπεποίθηση των διαγωνιζόμενων, ενεργοποιούν συνεργασίες με την αγορά, φέρνουν τις δομές ΕΕΚ πιο κοντά στην πραγματικότητα της οικονομίας» και, παράλληλα, κάνουν τους συμμετέχοντας «να νιώσουν υπερηφάνεια για αυτό που επέλεξαν να γίνουν».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι νέοι, που θα εκπροσωπήσουν φέτος την Ελλάδα στον EuroSkills 2025, προέκυψαν μέσα από τον 2ο Εθνικό Διαγωνισμό Δεξιοτήτων, ο οποίος διοργανώθηκε με χορηγία του Ιδρύματος Μποδοσάκη και στον οποίο διαγωνισμό συμμετείχαν νέοι από δημόσιες δομές ΕΕΚ του ΥΠΑΙΘΑ (ΕΣΚ, ΕΠΑΛ, ΠΕΠΑΛ, ΣΑΕΚ, Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας), διαγωνιζόμενοι σε 4 ειδικότητες: Τεχνίτης Συγκολλήσεων και Κοπής Μετάλλων, Τεχνικός Ηλεκτρολογ. Συστημάτων, Εγκαταστάσεων και Δικτύων, Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής (WebDeveloper), Τεχνικός Μηχανοτρονικής Οχημάτων.
Τέλος, ο κ. Βλάσης προανήγγειλε την προετοιμασία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για την ετήσια διεξαγωγή των εθνικών διαγωνισμών, τη διεύρυνση των ειδικοτήτων, τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτών και τη θεσμική συνεργασία με παραγωγικούς φορείς. «Θέλουμε οι διαγωνισμοί δεξιοτήτων να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα», κατέληξε.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του υφυπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κωνσταντίνου Βλάσση στην Αθηνά Καστρινάκη
ΕΡ: Από πότε συμμετέχει η Ελλάδα στον διαγωνισμό EuroSkills;
ΑΠ: Η Ελλάδα συμμετέχει για δεύτερη φορά στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Δεξιοτήτων EuroSkills. Η πρώτη μας εμφάνιση ήταν το 2023 στην Πολωνία, μετά από μια τιμητική και στρατηγικής σημασίας ένταξη της χώρας μας στον οργανισμό WorldSkills Europe το 2022.
Αν θέλετε τη γνώμη μου, μπορεί να μπήκαμε αργά στη διοργάνωση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όμως μπήκαμε στοχευμένα και με σαφές όραμα: να φέρουμε στην επιφάνεια το κρυμμένο ταλέντο της νέας γενιάς τεχνιτών, τεχνικών και επαγγελματιών που επί χρόνια λειτουργούσαν στην αφάνεια. Δεν πρόκειται για μια ακόμη συμμετοχή σε διεθνή διοργάνωση. Είναι η έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στην ιστορία της ελληνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που διεκδικεί πλέον θέση στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία.
ΕΡ: Πώς έχει προκύψει η ομάδα, η οποία θα εκπροσωπήσει τη χώρα στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό;
ΑΠ: Οι νέοι, που εκπροσωπούν φέτος την Ελλάδα στον EuroSkills 2025, προέκυψαν μέσα από μια αυστηρή και αξιοκρατική διαδικασία: τον 2ο Εθνικό Διαγωνισμό Δεξιοτήτων, τον οποίο διοργανώσαμε με τη συνεργασία πλήθους φορέων και με την πολύτιμη χορηγία του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν νέοι από δημόσιες δομές ΕΕΚ του ΥΠΑΙΘΑ (ΕΣΚ, ΕΠΑΛ, ΠΕΠΑΛ, ΣΑΕΚ, Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας), οι οποίοι διαγωνίστηκαν σε 4 ειδικότητες:
1. Τεχνίτης Συγκολλήσεων και Κοπής Μετάλλων.
2. Τεχνικός Ηλεκτρολογ. Συστημάτων, Εγκαταστάσεων και Δικτύων.
3. Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής (WebDeveloper).
4. Τεχνικός Μηχανοτρονικής Οχημάτων.
Για κάθε ειδικότητα συγκροτήθηκαν κριτικές και επιστημονικές επιτροπές αποτελούμενες από εμπειρογνώμονες από την ΕΕΚ και από την αγορά εργασίας. Η σύμπραξη αυτή ενισχύει ουσιαστικά τη διασύνδεση της ΕΕΚ με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Ο διαγωνισμός αυτός δεν ήταν απλώς ένα τεστ δεξιοτήτων, ήταν ένα πεδίο αποκάλυψης ταλέντου, χαρακτήρα και προοπτικής. Οι τέσσερις διαγωνιζόμενοι διακρίθηκαν και επιλέχθηκαν ανάμεσα σε πολλούς άξιους υποψηφίους κι εν συνεχεία προετοιμάστηκαν εντατικά, με την καθοδήγηση έμπειρων επαγγελματιών, ανθρώπων της αγοράς, αλλά και εκπαιδευτικών που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει «παιδεία στην πράξη».
Η προετοιμασία τους πραγματοποιείται μέσω εξειδικευμένων προγραμμάτων, σε σύγχρονες εγκαταστάσεις και με στόχο όχι απλώς την τεχνική αρτιότητα, αλλά και την προσωπική τους ενδυνάμωση. Κουβαλούν την Ελλάδα, όχι μόνο ως σημαία, αλλά κι ως αξία, στέλνοντας το μήνυμα ότι μπορείς να προοδεύσεις μέσα από τη γνώση και τη δουλειά.
ΕΡ: Τι περιμένει η ελληνική πλευρά να αποκομίσει από τη συμμετοχή στον διαγωνισμό;
ΑΠ: Η συμμετοχή της Ελλάδας στο EuroSkills είναι, για εμάς, κάτι πολύ περισσότερο από την επιδίωξη μιας διεθνούς διάκρισης. Είναι μια στρατηγική κίνηση εξωστρέφειας και ανατροπής στερεοτύπων. Για δεκαετίες η επαγγελματική εκπαίδευση στη χώρα μας αντιμετωπιζόταν ως δεύτερη επιλογή. Σήμερα, μέσα από διοργανώσεις όπως το EuroSkills, δείχνουμε ότι μπορεί να είναι για πολλούς νέους και η πρώτη. Προσδοκούμε, λοιπόν, να κερδίσουμε εμπειρία, να αποκομίσουμε τεχνογνωσία, να δούμε από κοντά πώς κινούνται οι κορυφαίες ευρωπαϊκές χώρες στον τομέα των γνώσεων και δεξιοτήτων. Αλλά πάνω απ’ όλα, προσβλέπουμε στο να ενισχύσουμε το κύρος και την κοινωνική αποδοχή της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
Οι διαγωνισμοί δεξιοτήτων λειτουργούν σαν καταλύτης: δεν είναι αυτοσκοπός, είναι εργαλείο πολιτικής. Ενισχύουν την αυτοπεποίθηση των διαγωνιζόμενων, ενεργοποιούν συνεργασίες με την αγορά, φέρνουν τις δομές ΕΕΚ πιο κοντά στην πραγματικότητα της οικονομίας. Και βέβαια κάνουν τα παιδιά μας να νιώσουν υπερηφάνεια για αυτό που επέλεξαν να γίνουν.
ΕΡ: Πώς βρίσκει την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς;
ΑΠ: Η νέα σχολική χρονιά βρίσκει την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και ιδιαίτερα τις Σ.Α.Ε.Κ. σε τροχιά μετάβασης και ενίσχυσης. Είμαστε σε εκείνο το κρίσιμο μεταίχμιο, όπου οι δομές αλλάζουν, οι νοοτροπίες μετασχηματίζονται και η εκπαιδευτική κοινότητα ενώνεται με την αγορά εργασίας περισσότερο από ποτέ.
Έχουμε ήδη δρομολογήσει μεταρρυθμίσεις, οι οποίες ενισχύουν την ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης, εξοπλίζουν τους μαθητές με δεξιότητες που είναι χρήσιμες τώρα, και όχι σε ένα αόριστο μελλοντικό «μετά». Δίνουμε έμφαση στην πρακτική άσκηση, στη σύνδεση με τις επιχειρήσεις, στη δια βίου μάθηση και στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
Δεν βλέπουμε πια την ΕΕΚ ως κλάδο «ειδικών περιπτώσεων». Την τοποθετούμε στο κέντρο του αναπτυξιακού μας σχεδιασμού, γιατί εκεί ακριβώς ανήκει: δίπλα στην παραγωγή, στην καινοτομία και στη δημιουργία βιώσιμων επαγγελμάτων.
ΕΡ: Υπάρχει σχεδιασμός για μακροπρόθεσμη ενίσχυση της ελληνικής συμμετοχής στους διεθνείς διαγωνισμούς δεξιοτήτων;
ΑΠ: Ο σχεδιασμός μας είναι όχι απλώς να συνεχίσουμε, αλλά να θεσμοθετήσουμε και να ενδυναμώσουμε τη συμμετοχή μας. Θέλουμε οι διαγωνισμοί δεξιοτήτων να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Προετοιμάζουμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την ετήσια διεξαγωγή των εθνικών διαγωνισμών, τη διεύρυνση των ειδικοτήτων, τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτών και τη θεσμική συνεργασία με παραγωγικούς φορείς. Θέλουμε να «γεννάμε» διαγωνιζόμενους σε περισσότερους τομείς, να καλλιεργούμε κουλτούρα ποιότητας και να δημιουργούμε ένα σταθερό κανάλι ανάμεσα στην εκπαίδευση και στην ευρωπαϊκή τεχνογνωσία.
Η Ελλάδα μπορεί να ξεχωρίσει, όχι μόνο γιατί έχει ικανούς νέους, αλλά γιατί είναι ώρα να επενδύσουμε συστηματικά στην αριστεία. Το EuroSkills είναι η αρχή και όχι το ταβάνι.
Σ.Σ.: Πηγή φωτογραφίας: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΛΑΣΗΣ