Η Ανί Ερνό (βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2022) και σχεδόν 3.000 διανοούμενοι υπέγραψαν κείμενο με το οποίο καλούν σε υποστήριξη των Σέρβων φοιτητών που διαδηλώνουν σε όλη τη χώρα εδώ και περισσότερους από τέσσερις μήνες κατά της διαφθοράς.
Το κίνημα, που συγκλονίζει τη Σερβία και παρόμοιά του έχει να δει η χώρα από τα χρόνια του 1990, γεννήθηκε μετά την κατάρρευση την 1η Νοεμβρίου ενός στεγάστρου στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ, που είχε μόλις ανακαινιστεί με αποτέλεσμα 15 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
«Μια καταστροφή που απεικονίζει τις συνέπειες της συστηματικής διαφθοράς, της αποτυχίας των θεσμών και της μη ανάληψης ευθύνης», γράφουν οι 2.850 υπογράφοντες, μεταξύ των οποίων η συγγραφέας Ανί Ερνό, ο οικονομολόγος Τομά Πικετί, ο κοινωνιολόγος Βόλφγκανγκ Στρέεκ ή ακόμη ο αστροφυσικός Σαντιάγκο Γκονζάλεζ-Γκαϊτάν.
Τα αιτήματα των φοιτητών «για ένα κράτος δικαίου και θεσμούς που να λειτουργούν δεν είναι μόνο δικαιολογημένα αλλά και απαραίτητα», προσθέτουν.
Το Σάββατο, 15 Μαρτίου, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στο Βελιγράδι — 107.000 σύμφωνα με την αστυνομία, τουλάχιστον 300.000 σύμφωνα με έναν ανεξάρτητο οργανισμό καταμέτρησης– στη μεγαλύτερη διαδήλωση στην ιστορία της Σερβίας.
Η κυρίως ειρηνική διαδήλωση διαταράχθηκε λίγο μετά τις 19:00. Η αντιπολίτευση και οι διαδηλωτές κατηγορούν την αστυνομία ότι έκανε χρήση κανονιού ήχου, ενός στρατιωτικού μέσου που χρησιμοποιείται για τη διάλυση του πλήθους, ή ενός άλλου παρόμοιου μηχανισμού.
Η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι διαθέτει τέτοιου είδους μέσα και μπορεί κανείς να δει σε φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν από ΜΜΕ και από το Γαλλικό Πρακτορείο ένα αστυνομικό όχημα που φέρει εξοπλισμό που μοιάζει με αυτόν τον μηχανισμό, σταθμευμένο στο κέντρο της πόλης το Σάββατο.
Η σερβική αστυνομία, το υπουργείο Άμυνας, η υπηρεσία πληροφοριών και η κυβέρνηση αρνήθηκαν σθεναρά ότι χρησιμοποίησαν έναν τέτοιο μηχανισμό.
«Εκφράζουμε τη βαθιά ανησυχία μας για τα βίαια περιστατικά κατά τις διαδηλώσεις υπό την ηγεσία των φοιτητών στο Βελιγράδι, όπου ειρηνικοί διαδηλωτές, περιλαμβανομένων φοιτητών και καθηγητών Πανεπιστημίου, εκτέθηκαν σε μη φονικά όπλα, που οδήγησαν σε τραυματισμούς και σοβαρό κίνδυνο», γράφουν οι υπογράφοντες το κείμενο, απαιτώντας τη διεξαγωγή «άμεσης και διαφανούς έρευνας».
Αυτό το κειμενο έρχεται να προστεθεί σε πολλές διεθνείς εκκλήσεις: το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέφρασε «μεγάλη ανησυχία για την κλιμάκωση των εντάσεων», η Γαλλία «παρακολουθεί με ανησυχία τις εντάσεις στη Σερβία» και «τον πολλαπλασιασμό των λεκτικών επιθέσεων και τον εκφοβισμό των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών» και η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσε για τη διεξαγωγή σοβαρής έρευνας έπειτα από «ανησυχητικά νέα για φερόμενη χρήση κανονιών νερού κατά διαδηλωτών».
ΒΧ
ΦΩΤΟ EPA/ANDREJ CUKIC