Άρθρο του Δρ Βασίλη Βασιλόπουλου, DPO ΕΡΤ A.E. ΑΠΕ ΜΠΕ, Ph.D. AUTH, MΑ DUK QJNT
Εισαγωγή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργεί ένα ισχυρά προστατευτικό νομικό κέλυφος για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή εποχή (Οδηγία 2019/790 και ο Νόμος 4996/2022 ενσωμάτωσής της στην εθνική έννομη τάξη). Η αυθεντικότητα και η εγκυρότητα κάθε είδους πληροφοριών στις θάλασσες του διαδικτύου είναι προτεραιότητα του ευρωπαίου νομοθέτη. Ωστόσο, η άσκηση του “ πλανητικού” ρόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ρυθμιστή, δεν αρκεί όπως δείχνει η ισχυρή αντίσταση της big tech στη διαδικασία συμμόρφωσης με τη νομοθεσία, όπως αποδεικνύεται από την απροθυμία σύναψης συμφωνίας πλατφορμών και εκδοτών ή την απαλλοτρίωση περιεχομένου εκδοτικών οργανισμών για την εκπαίδευση αλγορίθμων ΤΝ. Είναι σαφές ότι η εφαρμογή των μέτρων της ενωσιακής νομοθεσίας απαιτεί γεμάτες φαρέτρες από εξελιγμένους μηχανισμούς, μεθόδους, εργαλεία και εξειδικευμένους επαγγελματίες σε ρόλο πυλωρού.
Η είδηση όμως είναι το χειρόγραφο της ιστορίας και οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έχουν πολλά μοναδικά πνευματικά δικαιώματα περιεχομένου που πρέπει να προστατευτεί ως πνευματικό έργο. Αυτό σημαίνει ότι η Βιομηχανία των Ψηφιακών Μέσων έχει και ένα φυσικό πλεονέκτημα όσον αφορά την ανάπτυξη των NFTs.
Οι New York Times ήταν οι πρώτοι που δοκίμασαν την εφαρμογή όταν ένας αρθρογράφος μετέτρεψε τη στήλη του σε NFT τον Μάρτιο του 2021 και τη δημοπρατούσε στην υψηλή τιμή των 560.000 δολαρίων.
Στις 21 Μαρτίου 2006, ο συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος του Twitter, Τζακ Ντόρσεϊ, έγραψε στο Twitter, «απλώς ανεβάζω το twttr μου». Αυτό το tweet πουλήθηκε ως μοναδικό και μη ανταλλάξιμο ψηφιακό αρχείο, NFT, έναντι 2,9 εκατομμυρίων δολαρίων.
Το “Time” Weekly έχει κάνει νέες δημιουργικές προσπάθειες χρησιμοποιώντας το NFT. Η εβδομαδιαία δημοσίευσε μια σειρά κομματιών NFT με το όνομα “TIMEPiece” στις 23 Σεπτεμβρίου 2021, η οποία περιελάμβανε 4.676 έργα από 40 καλλιτέχνες. Οι χρήστες που αγοράζουν αυτήν τη συλλογή έργων NFT θα έχουν απεριόριστη πρόσβαση στο υλικό της επίσημης ιστοσελίδας του περιοδικού Time μέχρι την 100η επέτειο του περιοδικού.
Οι New York Times, το Quartz και άλλοι οργανισμοί, έχουν μετατρέψει ειδήσεις σε NFT. Τα μέσα ενημέρωσης και πρακτορεία όπως το Associated Press, έχουν αρχίσει να εξετάζουν τη δημιουργία πλατφορμών συναλλαγών NFT και ολοένα και πιο διαφοροποιημένων προϊόντων NFT.
Γενικώς, τα NFT, έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον και στα μέσα ενημέρωσης. Έχουν εξαπλωθεί στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας, του αθλητισμού, των επιχειρήσεων και ορισμένων μέσων ενημέρωσης. Η έκθεση της International News Media Association (INMA), Exploring Blockchain’s Potential to Transform Media, προσδιορίζει τα NFTs ως μία «σημαντική ευκαιρία» για τους εκδότες που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τα αρχεία περιεχομένου τους. Για μια δημοσίευση με περιεχόμενο που χρονολογείται δεκαετίες πίσω, οι δυνατότητες είναι απολύτως τεράστιες. Για τους εκδότες, τα NFTs αποτελούν μια νέα ευκαιρία να προστατεύσουν τα πνευματικά τους δικαιώματα, να δημιουργήσουν νέες πηγές εσόδων και να ενισχύσουν τη σχέση τους με το κοινό.
Πώς λειτουργούν τα NFTs;
Ένα NFT είναι ουσιαστικά ένα μοναδικό ψηφιακό πιστοποιητικό ιδιοκτησίας που συνδέεται με ένα συγκεκριμένο ψηφιακό περιεχόμενο, όπως μια εικόνα, ένα μουσικό κομμάτι, ένα βίντεο ή ένα κείμενο. Αυτό το πιστοποιητικό καταγράφεται σε ένα blockchain, μια αποκεντρωμένη και αμετάβλητη δομή δεδομένων, καθιστώντας αδύνατη την πλαστογράφηση ή την αντιγραφή. Χάρη στην τεχνολογία blockchain, κάθε NFT είναι μοναδικό και μπορεί να ιχνηλατηθεί σε όλη την αλυσίδα διανομής. Το κάθε NFT είναι ένα μη ανταλλάξιμο «αντικείμενο» που έχει ένα διακριτό και μοναδικό αναγνωριστικό, το οποίο το διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα και δεν μπορεί να αντικατασταθεί ή να ανταλλαχθεί με άλλο. Η τεχνολογία προσφέρει (όπως φαίνεται και από το ημιανταλλάξιμο SFT που εμφανίστηκε από το Solana blockchain) και λύσεις ανταλλαγής χωρίς απώλειες αξίας για τα συναλλασσόμενα μέρη και μετέπειτα μετατροπή σε μη ανταλλάξιμα, συλλεκτικά και μοναδικά στοιχεία.
Προστασία Πνευματικών Δικαιωμάτων
Σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να αντιγραφεί και να διανεμηθεί εκτενώς μέσω του Διαδικτύου. Ωστόσο, ένα μη ανταλλάξιμο διακριτικό που συνδέεται με κάτι στο διαδίκτυο ή στο ψηφιακό περιβάλλον, εγγυάται την ιδιοκτησία του έργου και επιβεβαιώνει ότι είναι το πρωτότυπο. Όταν ένα άτομο αγοράζει ένα NFT, αγοράζει ένα ψηφιακό περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να διαπραγματευτεί. Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των NFTs είναι η δυνατότητα να προστατεύσουν τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών. Καθώς κάθε NFT είναι μοναδικό και καταγράφεται στο blockchain, είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιγραφεί ή να κλαπεί. Αυτό σημαίνει ότι οι συγγραφείς, οι καλλιτέχνες και οι άλλοι δημιουργοί μπορούν να αποδείξουν με ακράδαντη βεβαιότητα την ιδιοκτησία των έργων τους.
Οικονομικά Οφέλη για τους Εκδότες
Οι οργανισμοί ειδήσεων δεν μπορούν να ελέγξουν την αναπαραγωγή ειδήσεων σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα. Σε πολλές περιπτώσεις, η πλατφόρμα λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων κίνησης. Τα Μέσα διαθέτουν έναν τεράστιο αριθμό πρωτότυπων έργων που μπορούν να μετατραπούν σε NFT. Ιδιαίτερα αυτά με σημαντική πρωτοτυπία και μακρά ιστορία, έχουν συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες περιεχομένου υψηλής ποιότητας, μειώνοντας το κόστος εισαγωγής σε NFT.
Η αξία μάρκετινγκ και τα χρήματα δημοπρασίας της δημοσίευσης έργων NFT παρέχουν τη μεγαλύτερη άμεση απόδοση για τα Μέσα. Η βιομηχανία ειδήσεων, η οποία μαστίζεται από την έλλειψη, πρόθυμων να πληρώσουν για ενημέρωση, πελατών, αλλά συνεργάζεται με διαφημιστές που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για διαφημιστικό χώρο. Η δημοσίευση έργων NFT μπορεί να βοηθήσει τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς να δημιουργήσουν σημαντικά έσοδα, επιτρέποντάς τους να δημιουργούν πιο ποιοτικό περιεχόμενο. Σύμφωνα με το Associated Press, τα χρήματα από την πώληση των NFT θα χρησιμοποιηθούν για την ενθάρρυνση της γνήσιας και ανεξάρτητης δημοσιογραφίας.
Τα NFTs δίνουν, κατά την Washington Post, μια λύση για την ιδιοκτησία ψηφιακών ειδήσεων διότι επιστρέφουν την πνευματική ιδιοκτησία στα μέσα ενημέρωσης και προσφέρουν στους δημιουργούς και το έργο που παράγουν μεγαλύτερη αξία, αλλά και να διαχειρίζονται τη χρήση περιεχομένου, την αδειοδότηση και τη διανομή.
Με βάση την εμπειρία, αντί να προκαλούν σύγχυση, τα όρια αγοράς και πώλησης για αγαθά περιεχομένου θα είναι εύκολο να προσδιοριστούν με τη χρήση των NFTs.
Η πώληση NFT συμβάλλει στην ενίσχυση του δεσμού μεταξύ των ειδησεογραφικών οργανισμών αλλά και του κοινού τους, όταν ως καταναλωτές αγοράζουν NFT ειδήσεων, αρχεία και φωτογραφικές εικόνες, διότι χρησιμεύουν ως σύμβολο κατάστασης και επιβεβαίωση της σχέσης μεταξύ ατόμων και ειδησεογραφικών οργανισμών.
Ενσωμάτωση των NFTs σε Υπάρχουσες Πλατφόρμες Εκδόσεων
Η ενσωμάτωση των NFTs σε υπάρχουσες πλατφόρμες εκδόσεων μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία δημιουργίας και πώλησης NFTs για τους εκδότες. Μέσω API και plugins, οι εκδότες μπορούν να προσθέσουν λειτουργίες NFT στις υπάρχουσες πλατφόρμες τους, δημιουργώντας ένα ενιαίο σημείο πρόσβασης για τους αναγνώστες.
Τεχνικά Εμπόδια και Λύσεις
– Η ανάγκη για διαλειτουργικότητα μεταξύ διαφορετικών blockchain.
– Η ικανότητα των πλατφορμών να χειριστούν μεγάλους όγκους συναλλαγών.
– Η προστασία των NFTs από την κλοπή και την παραποίηση.
Ωστόσο, η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς και νέες λύσεις αναπτύσσονται για να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις.
Νομικές Προκλήσεις και Κανονισμοί
Η ραγδαία ανάπτυξη των NFTs έχει δημιουργήσει ένα νομικό τοπίο που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Οι εκδότες που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τα NFTs πρέπει να ενημερώνονται για τους ισχύοντες κανονισμούς και νόμους.
Επιπτώσεις στην Αγορά Εργασίας
Η άνοδος των NFTs δημιουργεί νέες ευκαιρίες απασχόλησης σε δημιουργούς. Θα υπάρξει επίσης αυξημένη ζήτηση για ειδικούς σε θέματα blockchain, NFT και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Επιπλέον, οι ρόλοι των παραδοσιακών επαγγελματιών των εκδόσεων θα εξελιχθούν, καθώς θα αποκτήσουν νέες δεξιότητες για να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των NFTs.
Συμπέρασμα
Τα NFTs αποτελούν μια σημαντική εξέλιξη στον κόσμο των εκδόσεων, προσφέροντας νέες ευκαιρίες για τους δημιουργούς και τους εκδότες. Παρόλο που υπάρχουν ακόμα κάποιες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, το μέλλον των NFTs φαίνεται λαμπρό. Οι εκδότες που θα υιοθετήσουν αυτήν την τεχνολογία θα έχουν τη δυνατότητα να προστατεύσουν τα πνευματικά τους δικαιώματα, να δημιουργήσουν νέες πηγές εσόδων και να ενισχύσουν τη σχέση τους με το κοινό. Τα NFTs θεωρούνται από πολλούς συλλέκτες ως μια προσοδοφόρα επένδυση, παρόμοια με το Bitcoin, γεγονός που προσθέτει στην αβεβαιότητα που προκαλείται από την κερδοσκοπία και τον ενθουσιασμό. Ωστόσο η έλλειψη σαφήνειας γύρω από το πώς η τεχνολογία blockchain μπορεί να αναπτυχθεί στις εκδόσεις, έχει εμποδίσει τους περισσότερους εκδότες να πειραματιστούν με αυτήν.
Περιπτώσεις χρήσης στις εκδόσεις:
Η πληρωμή των δημιουργών περιεχομένου και των εκδοτών ελέγχεται συχνά από τρίτους παρόχους υπηρεσιών. Είναι δυνατόν, με τη χρήση blockchain, να αφαιρεθούν αυτοί οι μεσάζοντες και να επιτραπεί στους συγγραφείς, για παράδειγμα, να μπορούν να παρακολουθούν τη διανομή του περιεχομένου τους και να λαμβάνουν μικροπληρωμές απευθείας από τους αναγνώστες μέσω έξυπνων πορτοφολιών.
Η χρήση της τεχνολογίας blockchain για τη δημιουργία συμβατικών συμφωνιών μπορεί να μειώσει σημαντικά τον χρόνο και το κόστος δημιουργίας συμβάσεων. Από τη διαφήμιση έως τις συνδρομές, οι συμφωνίες και οι εκπτώσεις μπορούν να εκτελεστούν και να τεκμηριώνονται αυτόματα χωρίς την εμπλοκή τρίτων, καθιστώντας δυνατή την προσφορά μιας πολύ ευρύτερης ποικιλίας επιλογών. Για τους αναγνώστες, καταναλωτές περιεχομένου, είναι δυνατοί μηχανισμοί τιμολόγησης με βάση την κατανάλωση.
Η τεχνολογία blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσθήκη σφραγίδων ταυτότητας σε δημοσιευμένο υλικό, προστατεύοντας δικαιώματα ιδιοκτησίας τόσο για τους δημιουργούς όσο και για τους εκδότες. Το blockchain μπορεί επίσης να υποστηρίξει την επέκταση της διαχείρισης της ψηφιακής ιδιοκτησίας, επιτρέποντας στους αναγνώστες να μοιράζονται ψηφιακά αντίγραφα των δημιουργημένων έργων, όπως θα έκαναν με τα φυσικά βιβλία και περιοδικά.
Η τεχνολογία blockchain μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της δέσμευσης του κοινού. Ανταμείβοντας το κοινό με ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία που φέρουν πραγματική αξία, οι εκδοτικοί οργανισμοί μπορούν να ενισχύσουν την αφοσίωση του κοινού, ενώ παράλληλα επιστρέφουν ένα μέρος των διαφημιστικών εσόδων στους καταναλωτές. Για παράδειγμα, στο Decentralized CMS, sovereignty η λύση παρουσιάζεται ως μετατροπή του ακροατήριου των ψηφιακών ΜΜ σε μια αφοσιωμένη κοινότητα.
Πηγή: sovereignty