Στα ζητήματα, τις τάσεις και τα προβλήματα που συναντά η αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων και η εφαρμογή των πολιτικών για την έμφυλη ισότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αναφέρθηκε η Μαρία Στρατηγάκη, αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Ισότητας του Δήμου Αθηναίων, μιλώντας στο πλαίσιο του «1ου Συνεδρίου Διαφορετικότητας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση» (Diversity in Cities), το οποίο πραγματοποιείται σήμερα στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων.
Στην αντίστοιχη ενότητα, την οποία διηύθυνε ο διευθυντής του websit Newsbeast.gr, Βίκτωρας Μοντζέλι, η κ. Στρατηγάκη υπογράμμισε πως για εκείνην είναι αυταπόδεικτο ότι «οι λύσεις εμπλουτίζονται όταν η κοινωνία είναι διαφορετική» κι όταν «η κοινωνία μπορεί να εμπλουτίζεται με διαφορετικές καταστάσεις, απόψεις και ενδιαφέρονται» και πως οι προσπάθειες για την υπέρβαση των έμφυλων διακρίσεων θα πρέπει να εστιασθεί στο πώς θα πείσουμε για το πόσο επωφελές είναι «η κοινωνία μας να είναι διαφορετική για να ακούσουμε, να εντάξουμε, να ενσωματώσουμε, να συμπεριλάβουμε απόψεις τάσεις κι ενδιαφέροντα».
Για την κ. Στρατηγάκη, το «να μην υπάρχουν διακρίσεις εμπεριέχει την έννοια να μην κάνουμε κάτι εναντίον κάποιων». Όπως τόνισε, η ΕΕ έχει «συμβάλει με τις πολιτικές της προς αυτήν την κατεύθυνση, ήδη από το 1997, όταν στη Χάρτα της περιέλαβε και την καταπολέμηση διακρίσεων βάσει των έξι σημείων της μη διάκρισης». Η κ. Στρατηγάκη χαρακτήρισε αυτό το γεγονός ως «ιστορική στιγμή, γιατί «ενώ έως τότε μόνο το φύλο θεωρείτο παράγοντας διακρίσεων στην αγορά εργασίας έκτοτε διευρύνθηκε η βάση και το πεδίο των διακρίσεων κι έφθασε σήμερα να είναι νόμος του κράτους για την απαγόρευση των διακρίσεων» κι επομένως, «οι δήμοι έρχονται να εφαρμόσουν νομικές υποχρεώσεις».
Η κ. Στρατηγάκη επεσήμανε ωστόσο πως για τον βαθμό της ΤΑ ο «Καλλικράτης» «δεν είναι σαφής ως προς τη σαφή περιγραφή των διακρίσεων, η σαφήνεια προκύπτει από τους κεντρικούς νόμους», με αποτέλεσμα «ο κάθε δήμος να τον εφαρμόζει διαφορετικά». «Εξαντλούμε τη φαντασία μας για να εφαρμόσουμε τέτοιες πολιτικές, τυπικά και νομικά δεν έχουμε δυνατότητα, όμως μετά το μεταναστευτικό ευαισθητοποιηθήκαμε και κληθήκαμε να υποκαταστήσουμε στο κεντρικό κράτος» υπογράμμισε η κ. Στρατηγάκη, προσθέτοντας πως «οι δήμοι είναι η εμπροσθοφυλακή και στις έξι αρχές της μη διάκρισης», που αφορούν το «φύλο, με τη διευρυμένη έννοιά του, τις διακρίσεις σεξουαλικού προσανατολισμού, εθνικής καταγωγής και φυλής, το μεταναστευτικό, την ηλικία -και γι’ αυτό υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για παιδικούς σταθμούς-, την αναπηρία και την προσβασιμότητα, ακόμη και για άτομα πρόσκαιρα ανήμπορα».
Η κ. Στρατηγάκη επεσήμανε πως η διαφορά ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα στην εφαρμογή της συμπερίληψης «είναι το κίνητρο, καθώς ο ιδιωτικός τομέας προτάσσοντας το οικονομικό κίνητρο μετασχηματίζει τη στρατηγική του όταν υπάρχει ευαισθητοποίηση στην κοινωνία», ενώ οι δήμοι «έρχονται για να ικανοποιήσουν τις κοινωνικές ανάγκες» και όσον αφορά την ευαισθητοποίηση, «θέλουν να φτιάξουν ένα περιβάλλον συμπεριληπτικό κι όχι για λόγους επικοινωνίας».
Όπως τόνισε η κ. Στρατηγάκη η «αγορά εργασίας συνδέεται άμεσα με την κακοποίηση των γυναικών, την έμφυλη βία και κατά των κοινοτήτων ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς «οι γυναίκες πρέπει να αποκτήσουν δυνατότητα ν’ αντιδράσουν χωρίς να έχουν οικονομικές επιπτώσεις». Για τον λόγο αυτό «εδώ έρχονται οι ξενώνες για γυναίκες που θα πρέπει να υποστηρίξουμε, με τα job center του δήμου για να βρούμε εργασία σε άτομα-θύματα κακοποίησης».
Η αντιδήμαρχος τόνισε πως «ο κόσμος θα ήταν καλύτερος εάν φύλο δεν ήταν λόγος διαφοροποίησης μεταξύ ανθρώπων και λόγος άσκησης εξουσίας (του άνδρα πάνω στη γυναίκα)». Όπως τόνισε «πρέπει να αλλάξει η επίδραση του φύλου πάνω σε αυτό που σκεπτόμαστε και δρούμε, στην κατανομή εργασίας και πλούτου, πρέπει να έχουμε επιθυμίες κι ενδιαφέροντα σε όλη τη ζωή χωρίς να υπόκεινται στα δεσμά του φύλου». Σε αυτόν τον τομέα, η κα Στρατηγακη τόνισε πως είναι αισιόδοξη γιατί παρατηρείται μία «αλλαγή στη νέα γενιά στο πώς αντιμετωπίζεται π.χ. η πατρότητα, που μας δίνει κάποια ελπίδα αισιοδοξίας», γιατί έτσι «θα αλλάξουν σιγά σιγά τα στερεότυπα που έχουμε» κι εκεί «χρειάζεται η υποστήριξη του δήμου με πολιτικές, αλλά κυρίως χρειάζεται και μία προσωπική αλλαγή» πράγματα που, φευ!, «απαιτούν πολύ χρόνο».
Η κ. Στρατηγάκη πρόσθεσε πως η «ενσυναίσθηση είναι πολύ σημαντική, γιατί δεν είμαστε μόνο δομές, αλλά και άνθρωποι» κι η «σύνδεση πολιτικού και προσωπικού», της Τ.Α. ως «θεσμού που σου δίνει κίνητρα είναι συνεχής αλληλοτροφοδότηση, συνδέεται άρρηκτα με το προσωπικό». Πρόσθεσε δε, πως εκεί πρέπει να δούμε και τον ρόλο της ΕΕ «γιατί οι έννοιες της συμπερίληψης, της διαφορετικότητας, προήλθαν μέσω και της ΕΕ, καθώς έχουμε μία καθυστέρηση στην ελληνική πραγματικότητα για να ενσωματώσουμε στην “ ανατολίτικου” ακόμη χαρακτήρα, κοινωνία μας κάποιες έννοιες».
Αναφερόμενη στις τάσεις για οπισθοδρόμηση σε διεθνές επίπεδο στον τομέα της καταπολέμησης των διακρίσεων μετά την επικράτηση αυταρχικών και υπερσυντηρητικών κυβερνήσεων, η κ. Στρατηγάκη τόνισε πως «υπάρχει μεν φόβος, από αντιδραστικές κυβερνήσεις, όμως η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να αντέξει λίγο περισσότερο γιατί είναι κοντά στους ανθρώπους», φέρνοντας το παράδειγμα της Αυστρίας, όπου η Βιέννη κατέστη πρότυπο συμπερίληψης, κρατώντας αντιστάσεις σε οπισθοχωρήσεις των δικαιωμάτων. «Η ακροδεξιά μπορεί να αυξάνεται και σε τοπικό βαθμό, αλλά οι θεσμοί τοπικής αυτοδιοίκησης αντέχουν», τόνισε.
Γιώργης -Βύρων Δάβος