το αίσθημα δικαιοσύνης, στοιχεία πολύτιμα και αναγκαία για τον κόσμο που θέλουμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας», τόνισε η Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας Φιλίππα Καρσερά Χριστοδουλίδη, εγκαινιάζοντας απόψε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη τη φωτογραφική έκθεση «ELLE: Η Γυναίκα στην Αρχαιότητα», που παρουσιάζει γλυπτές απεικονίσεις θεοτήτων και γυναικείων ειδωλίων από την 4η χιλιετία π.Χ. έως τη Ρωμαϊκή Εποχή που ανήκουν στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου.
«Στηρίζουμε κάθε πρωτοβουλία η οποία αποτίνει φόρο τιμής στη διαχρονική παρουσία της γυναίκας, ενθαρρύνοντας τη σκέψη και το διάλογο, όπως η εξαιρετική αυτή έκθεση», τόνισε η κ. Καρσερά Χριστοδουλίδη για τη φωτογραφική έκθεση του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας, που φιλοξενείται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού σε συνέχεια της παρουσίασής της στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, στο Παλάτι Χόφμπουργκ της Βιέννης και στο Πολιτιστικό Κέντρο Καλών Τεχνών στη Μαδρίτη.
«Καθώς η έκθεση ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, από πόλη σε πόλη, αποκτά νέο νόημα, διαμορφωμένο από τα μάτια και τις καρδιές εκείνων που στέκονται μπροστά σε αυτές τις εικόνες σε έναν διαφορετικό τόπο και χρόνο. Κάθε προορισμός αυτής της έκθεσης προσφέρει μια καινούργια οπτική, ένα νέο πλαίσιο διαλόγου που αντανακλά το μεταβαλλόμενο τοπίο του κόσμου», σημείωσε η Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναφέρθηκε στους συμβολισμούς της έκθεσης για τον ρόλο της γυναίκας διαχρονικά. «Πιστεύω ότι αν προσπαθήσουμε να νιώσουμε πίσω από κάθε φωτογραφία, ο καθένας μας θα συναντήσει δικές του αντανακλάσεις σε αυτές τις εικόνες μέσα από τα δικά του συναισθήματα. Μπορεί και να αντιληφθούμε τελικά ότι η γυναίκα στην τέχνη της αρχαιότητας δεν περιορίζεται σε ένα διακοσμητικό μοτίβο […] Τα ειδώλια θα μας πείσουν ότι πάντα η γυναίκα, ως πηγή ζωής και σύμβολο επιμονής και ανθεκτικότητας, έβρισκε τον τρόπο να χαράζει δρόμους, να δημιουργεί, να προχωρά, να διατηρεί την αυτοκυριαρχία της. Η γυναίκα ποτέ δεν περιοριζόταν στο να επιβιώσει. Δεν θα μπορούσε άλλωστε, γιατί δεν είναι στην φύση της. Διαδραμάτιζε και στην Κύπρο της αρχαιότητας σημαντικούς ρόλους, που χιλιάδες χρόνια μετά μοιάζουν τόσο σύγχρονοι και διαχρονικοί και σίγουρα ήταν μορφή που συγκέντρωνε σεβασμό και εκτίμηση. Για τις σύγχρονες γυναίκες η συνάντηση με αυτές τις αρχαίες μορφές είναι μεν συνάντηση αξιών και κοινών χαρακτηριστικών, ταυτόχρονα όμως είναι και μια πράξη διεκδίκησης της κληρονομιάς, επαφής μαζί της, εκ νέου ερμηνείας του παρελθόντος και επαναπροσδιορισμού του μέλλοντος», υπογράμμισε.
Επισήμανε δε ότι «η προώθηση πολιτικών πραγματικής ισότητας, ίσων ευκαιριών, σεβασμού χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, καταπολέμησης της έμφυλης βίας, αναγνώρισης και καταπολέμησης των στερεοτύπων, συμμετοχής σε θέσεις εξουσίας και η συμφιλίωση προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, αποτελούν από την πρώτη στιγμή εκ των βασικών προτεραιοτήτων της κυβέρνησης του συζύγου μου Νίκου Χριστοδουλίδη».
“Η Ελλάδα κατάφερε να καθορίσει το μέλλον της Κύπρου”
Εκφράζοντας τη συγκίνηση της για την παρουσία της στην Ελλάδα τόνισε ότι «θα είμαστε πάντοτε ευγνώμονες σε αυτή τη χώρα, γιατί η Ελλάδα μας δέχτηκε και μας σπούδασε, μας μόρφωσε και με το να μας δώσει την ελληνική παιδεία, την ανώτερη και ανώτατη μόρφωση δωρεάν, σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη για την Κύπρο, παρόλο που τότε δεν το αντιλαμβανόμασταν, κατάφερε να καθορίσει το μέλλον της Κύπρου και να προχωρήσει η χώρα και δεν μπορεί κάποιος εύκολα να το συλλάβει, όμως σίγουρα έχει επηρεάσει και βοηθήσει καθοριστικά τη χώρα μας στο να προχωρήσει, παρά τα προβλήματα, σε αυτό που είναι σήμερα».
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στον γραπτό χαιρετισμό της που αναγνώστηκε στην τελετή των εγκαινίων (σ.σ. δεν παρέστη λόγω κοινοβουλευτικών υποχρεώσεων) επισήμανε ότι «οι φιλολογικές μελέτες, ιστορικές έρευνες, αρχαιολογικές ανασκαφές διευκρινίζουν με ακρίβεια τους λόγους για τους οποίους η ελληνική γλώσσα και το ελληνικό πνεύμα ρίζωσε από τα πανάρχαια χρόνια στην ακρογωνιαία νήσο της Ανατολικής Μεσογείου», υπογραμμίζοντας ότι «θεμελιώδη ρόλο στην επιβίωση του Ελληνισμού έχει ο ανεπανάληπτος πλούτος της ελληνικής γλώσσας, που επιτρέπει την έκφραση λεπταίσθητων συναισθημάτων και αφηρημένων εννοιών, ασφαλώς όμως, στην περίπτωση της Κύπρου καίριος είναι ο συνεκτικός ρόλος της γυναίκας ως μητέρας, συζύγου και αδελφής στη σφυρηλάτηση της κυπριακής κοινωνίας».
Καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους ο Γενικός Πρόξενος της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη Κωνσταντίνος Πολυκάρπου είπε ότι «μέσα από μια φρέσκια ματιά, με χρήση καινοτόμων μέσων προβολής, υπογραμμίζουμε για άλλη μια φορά, την αξία και τη συμβολή του πολιτισμού της χώρας μας, στο χώρο, στο χρόνο και στην ευρύτερη περιοχή μας. Και βεβαίως προβάλλουμε όπως της αξίζει, εκ νέου, την ίδια την ελληνικότητα της Κύπρου και του πολιτισμού της».
Η Διευθύντρια του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών Αλίκη Στυλιανού κάλεσε τους παρευρισκόμενους να πορευτούν μαζί στο φωτογραφικό ταξίδι των γυναικείων φιγούρων της αρχαιότητας και τόνισε ότι όλες αυτές οι γυναίκες της αρχαιότητας που απεικονίζονται στην έκθεση, ζωντανεύουν και μεταφέρουν την αύρα, τη σοφία, τη θηλυκότητα και εν τέλει τα μηνύματα τους σε όλους όσοι τις βλέπουν.
«Αυτή είναι η δύναμη της συγκεκριμένης φωτογραφικής έκθεσης και είναι για αυτό το λόγο που ταξιδεύει από τότε που το φωτογραφικό της χαρτί ξετυλίχθηκε» είπε χαρακτηριστικά η κα Στυλιανού, υπογραμμίζοντας ότι «μέσω αυτής της πολύπλευρης προσέγγισης, το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών της Κύπρου εκπληρώνει ένα σημαντικό μέρος της αποστολής του: την προβολή και ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας της χώρας μας τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό».
Η Γενική Διευθύντρια του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Αγαθονίκη Τσιλιπάκου επεσήμανε ότι τα εγκαίνια της ιδιαίτερης αυτής έκθεσης συνδέονται και με τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας που εορτάστηκε στις 8 Μαρτίου. Τόνισε επίσης ότι «στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού η γυναικεία παρουσία είναι ιδιαίτερα έντονη μέσα από τις απεικονίσεις γυναικείων προσωποποιήσεων, αλληγορικών μορφών της ύστερης αρχαιότητας σε κάθε λογής υλικό».
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Χαράλαμπος Μπακιρτζής ανέφερε ότι «στην Κύπρο, η λατρεία της γυναικείας θεότητας της γονιμότητας, όπως εικονίζεται στα κυπριακά προϊστορικά ειδώλια ήταν πανάρχαια· αργότερα ήλθε, από την Ανατολή και εγκαταστάθηκε στην Κύπρο ως Αστάρτη, με ποδήρες, όπως εικονίζεται σε αφιερωματικά αγαλματίδια, ένδυμα, βαρύτιμα κοσμήματα και κρατώντας περιστέρι σε τελετουργική στάση ακινησίας. Είναι οι Έλληνες που μετέπλασαν την γονιμότητα της Αστάρτης σε ομορφιά, και αντί ενός ανεικονικού λίθου που λατρευόταν στο πανάρχαιο ιερό της Παλαιπάφου, είδαν να αναδύεται η Αφροδίτη από τη θάλασσα στην Πέτρα του Ρωμιού».
Η επιμελήτρια της Έκθεσης κα Cathrene Louis Nikita επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη έκθεση «μας υπενθυμίζει ότι η Ανάσσα, η Ινάννα, η Αστάρτη, η Νέμεσις, η Χαθόρ, η Ίσιδα, η Ουρανία, η Κύρις και η Αφροδίτη εξακολουθούν να μας συγκινούν. Μέσω της έκθεσης αυτής» είπε η κυρία Nikita, «αντιλαμβανόμαστε την αλληλεπίδραση που είχαν οι πολιτισμοί της Ανατολής και της Δύσης, για περισσότερο από 9.000 χρόνια, σε σχέση με την εξέλιξη του κυπριακού πολιτισμού».
Στην τελετή των εγκαινίων παρέστη ο υφυπουργός Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας-Θράκης) Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ο οποίος μαζί με την Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ξεναγήθηκαν από την κα Nikita και τον Μπακιρτζή στον χώρο της έκθεσης.
Στην εκδήλωση, που διοργάνωσε το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη, παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, βουλευτές, η Συντονίστρια του Γραφείου Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και των σωμάτων ασφαλείας, της Εκκλησίας της Ελλάδας, της Εθνικής Φρουράς, της κυπριακής κοινότητας, της διπλωματικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η φωτογραφική έκθεση στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Απριλίου 2025.
Σμαρώ Αβραμίδου
*φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/STR