Στη σχέση δικαίου, άμυνας και πολιτισμού στον ταραγμένο διεθνή ορίζοντα και την πολιτιστική κληρονομιά ως παράγοντα ειρήνης, αλλά και ως «θύμα» πολέμων εστιάζει συνέδριο με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών από την Ελλάδα και το εξωτερικό και στελεχών διεθνών οργανισμών, που θα διεξαχθεί στις 8 και 9 Μαΐου 2025, στη Θεσσαλονίκη (αιθ. Τελετών ΑΠΘ).
Το διήμερο συνέδριο, με τίτλο «Η Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε καιρό πολέμου – 70 χρόνια από τη Σύμβαση της Χάγης του 1954», που διοργανώνει η Νομική Σχολή του ΑΠΘ σε συνεργασία με τη Σχολή Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τελεί υπό την αιγίδα των Υπουργείων Πολιτισμού της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την υποστήριξη της Ελληνικής Επιτροπής Κυανής Ασπίδας και της Ανωτάτης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (Α.ΔΙ.Σ.ΠΟ.).
«Το πλέγμα των φορέων που συμμετέχουν συγκροτεί μια πολυεπίπεδη συμμαχία πανεπιστημίων, ένοπλων δυνάμεων και θεσμικών αρχών προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, μοναδικό δείγμα θεσμικής συνέργειας στον ελλαδικό χώρο», αναφέρουν οι διοργανωτές του συνεδρίου, σημειώνοντας ότι «ιδιαιτερότητα του forum αποτελεί η τριπλή σύνδεση θεωρίας- πράξης- πεδίου», καθώς «ακαδημαϊκοί, ανώτατοι αξιωματικοί και στελέχη διεθνών οργανισμών συναντιούνται όχι απλώς για να χαρτογραφήσουν τους κινδύνους που διατρέχει η πολιτιστική κληρονομιά σε καιρό πολέμου, αλλά και για να καταθέσουν τις εμπειρίες τους από το πεδίο –από την τυπολογία των επιθέσεων εναντίον μνημείων έως την επιχειρησιακή σχεδίαση για την προστασία των πολιτιστικών θησαυρών και τις νομικές ενέργειες που προβλέπονται για το σκοπό αυτό».
Οι θεματικές του συνεδρίου
Η ατζέντα του συνεδρίου οργανώνεται σε τέσσερις θεματικές, και συγκεκριμένα στην πολιτιστική διάσταση της κυπριακής τραγωδίας, στις εμπειρίες πεδίου από ζώνες σύγκρουσης, τις εξελίξεις στο διεθνές δίκαιο και την τριπλή πρόκληση «πρόληψη-καταστολή-αποκατάσταση», ενώ με αυτόν τον τρόπο, «συνομιλούν» η νομική θεωρία, τα συστήματα διεθνούς προστασίας και η πρακτική των ανθρώπων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή – από τη Λιβύη έως το Μάλι.
Την πρώτη μέρα του συνεδρίου η ομότιμη καθηγήτρια Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου θα ανοίξει το επιστημονικό σκέλος, με αναδρομή στη Σύμβαση της Χάγης και θα ακολουθήσει συνεδρία αφιερωμένη στην πολιτιστική διάσταση της κυπριακής τραγωδίας, με τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας Αχιλλέα Αιμιλιανίδη και ειδικούς στον επαναπατρισμό λεηλατηθέντων θησαυρών. Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα του προγράμματος EULEAD III θα παρουσιάσει το πλαίσιο προστασίας της λιβυκής κληρονομιάς μετά τον πόλεμο, ενώ ο πρόεδρος της διεθνούς Κυανής Ασπίδας, καθηγητής Peter Stone θα καταθέσει εμπειρίες από παρεμβάσεις σε μέτωπα συγκρούσεων.
Στις νομικές εξελίξεις, από την τυποποίηση της καταστροφής μνημείων ως εγκλήματος πολέμου μέχρι τον ρόλο του συστήματος συλλογικής ασφάλειας του ΟΗΕ και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου θα επικεντρωθούν οι ομιλητές τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου. «Σε μια εποχή που οι ένοπλες συγκρούσεις πλήττουν ολοένα και συχνότερα την πολιτιστική κληρονομιά, η Θεσσαλονίκη μετατρέπεται σε βήμα σύζευξης λόγου και πράξης· εκεί όπου το διεθνές δίκαιο συναντά τις ανάγκες των κοινοτήτων και η ακαδημαϊκή έρευνα συνομιλεί με τα επιχειρησιακά σχέδια. Το διήμερο συνεδριακό ραντεβού φιλοδοξεί να κληροδοτήσει, πέρα από πορίσματα, ένα σταθερό δίκτυο ετοιμότητας ανάμεσα σε επιστήμονες, κρατικούς φορείς και πολιτιστικούς θεσμούς», επισημαίνουν οι διοργανωτές.
Το συνέδριο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα δράσης «Αριστοτέλης» του ΓΕΕΘΑ, και τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του ΑΠΘ.
Σ.Α.
φωτ.αρχείου