Νεκροταφείο εντοπίστηκε κατά την διάρκεια επιφανειακής έρευνας στην θέση «LIVERA 2», όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή τεσσάρων φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 83,115 mWP, σε έκταση συνολικού εμβαδού 1.307.682,41 τ.μ..
Στο συγκεκριμένο αγροτεμάχιο LIVERA 2, συνολικού εμβαδού 432.957,31 τ.μ., σύμφωνα με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης, Αρετή Χονδρογιάννη, «εντοπίστηκαν 10 τάφοι» εκ των οποίων τα συνεργεία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας «προχώρησαν σε σωστική ανασκαφή σε τρείς από αυτούς». Η κ. Χονδρογιάννη δήλωσε ότι «με τα μέχρι στιγμής στοιχεία που προκύπτουν από την ανασκαφή, οι τάφοι είναι ατομικοί και αχρονολόγητοι». Οι νεκροί είναι θαμμένοι με προσανατολισμό που συνήθως φέρουν οι τάφοι της περιόδου του χριστιανισμού, αλλά δεν έχει εντοπιστεί κάποιο άλλο αντικείμενο που θα μπορούσε να συμβάλλει στην χρονολόγηση της περιόδου.
Όπως εξήγησε η προϊστάμενη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, «η εταιρεία SUNEL ENERGY A.E, του υπό κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου, ενημερώθηκε εγγράφως πως η έκταση στην οποία έχει εντοπιστεί το νεκροταφείο θα πρέπει να εξαιρεθεί από κάθε χρήση, ή σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να προηγηθεί σωστική ανασκαφή» σύμφωνα με το άρθρο 37 του νόμου 4858/21, που προβλέπει «την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς».
Από την πλευρά τους, οι κάτοικοι της περιοχής δια του νομικού τους συμβούλου και με επιστολή που απέστειλαν στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, ισχυρίζονται ότι «τα ευρήματα μπορεί να συνδέονται με τα νεότερα ιστορικά γεγονότα όπως αυτό του Ολοκαυτώματος του οικισμού των Λιβερών και την εκτέλεση 63 αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και κατοίκων των Λιβερών που ακολούθησε από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής». Οι κάτοικοι επισημαίνουν ότι «τα παραπάνω αποτελούν ιστορικό γεγονός που συνδέεται άμεσα με την τοπική και εθνική ιστορική μνήμη» κι ότι εάν επιβεβαιωθούν «δεν μπορεί κατασκευαστεί φωτοβολταϊκός σταθμός πάνω στους τάφους των εκτελεσμένων».
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αρχαιολόγοι εκτιμούν οτι «οι συγκεκριμένο τάφοι δεν μπορούν να συνδεθούν με την περίοδο της γερμανικής κατοχής ή του Εμφυλίου, καθότι θα εντοπίζονταν και κάποια άλλα ευρήματα, όπως ρούχα η παπούτσια».
Σπ. Κουταβάς