Λογοτεχνικές διοργανώσεις και πολιτιστικές δραστηριότητες δεκαοκτώ χρόνων μετρά ο ελληνοβουλγαρικός συνδέσμος φιλίας «ο Αριστοτέλης», με έδρα τη Σόφια, οι οποίες «εκπλήσσουν» ευχάριστα για την ποιότητα και το εύρος της απήχησης τους, όχι μόνο στις δύο χώρες, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Μιλώντας στο ραδιόφωνο του Αθηναϊκού- Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Πρακτορείο FM 104,9” ο πρόεδρος του συλλόγου, Γιάννης Λιόλιος αναφέρθηκε στη δραστηριότητα του συλλόγου, η οποία “συμβάλει στη σύσφιξη των σχέσεων των δύο λαών, με την ανάδειξη του έργου είτε βουλγάρων ποιητών και συγγραφέων, είτε ελλήνων λογοτεχνών και καλλιτεχνών που γεννήθηκαν εκεί, όπως ο Βάρναλης, ο Γουναρίδης, κ.α”.
Ο σύλλογος «ο Αριστοτέλης» ιδρύθηκε αυθόρμητα πριν από δεκαοκτώ χρόνια, από Έλληνες της Βουλγαρίας, ως λογοτεχνικός κύκλος, ο οποίος έκανε μεταφράσεις βιβλίων, με αφορμή τον Βούλγαρο ποιητή και μεταφραστή, Στέφαν Γκέτσεφ, που, μεταξύ άλλων, μετέφρασε τον Καβάφη στη βουλγαρική γλώσσα. Οι δράσεις συνεχίστηκαν, από αυτόν τον λογοτεχνικό κύκλο, των εκατό περίπου ατόμων και με άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες και σε άλλα πεδία, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στη μουσική, κ.α.
Μια από τις τελευταίες δράσεις του συλλόγου «Ο Αριστοτέλης» ήταν η έκδοση ενός λευκώματος για τους παλιούς κατοίκους, με ελληνικές ρίζες, ενός παραδοσιακού διατηρητέου οικισμού της Σωζόπολης (Sozopol) της Βουλγαρίας. Το βιβλίο διανεμήθηκε από το Σύλλογο σε τετρακόσιες οικογένειες.
«Στη Βουλγαρία υπάρχουν διάφοροι σύλλογοι πολιτών με ρίζες ελληνικές, απογόνων πολιτικών προσφύγων, Σαρακατσάνων και, άλλοι, που τα μέλη τους είναι έλληνες, όπως κι εγώ, ήρθαν εδώ για επαγγελματικούς λόγους τη δεκαετία του ’90» ανέφερε ο κ. Λιόλιος και πρόσθεσε πως υπάρχουν «επίσης,κι άλλοι πολιτιστικοί σύλλογοι βουλγάρων πολιτών, με ελληνικές ρίζες, στη Βάρνα, στην Αγχίαλο, στον Πύργο(Μπουργκάς), στη Σωζόπολη.
«Οι ελληνικές ρίζες τους ανάγονται ως και τον 6ο π.χ. αιώνα, από την εποχή του Αναξίμανδρου, ο οποίος έφυγε με ένα καράβι από τα παράλια της Ιωνίας και έφτασε στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας» τόνισε ο κ. Λιόλιος. «Από τότε μιλούν ελληνικά, χωρίς σχολείο. Τα ελληνικά τα έμαθαν στο σπίτι από τις γιαγιάδες και τις προγιαγιάδες τους, τα μιλούσαν στο δρόμο, δεν τα έμαθαν σε σχολείο. Πέρυσι, έφτιαξαν σχολείο, μετά από διακόσια χρόνια».
Ο σύνδεσμος φιλίας «ο Αριστοτέλης» έχει υποστηρίξει αυτές τις δραστηριότητες και με κάποιες χορηγίες από τον ΣΕΒ και το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού. Μάλιστα, μετά την αναστολή λειτουργίας του παραρτήματος του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στη Βουλγαρία, πριν από επτά χρόνια, ο σύλλογος «Αριστοτέλης» παρέλαβε με πρωτόκολλο, τους δυόμισι χιλιάδες τίτλους βιβλίων και εξοπλισμό από το παράρτημα, τον οποίο και φυλάσσει αφιλοκερδώς σε δικούς του χώρους, με σκοπό, όταν το παράρτημα επαναλειτουργήσει να έχει διατηρηθεί και διασωθεί αυτό το υλικό για χρήση και αξιοποίηση από τους φίλους του βιβλίου και του πολιτισμού.
«Πολύ λίγα πράγματα γνωρίζει η Ελλάδα για τη Βουλγαρία» είναι η διαπίστωση του κ. Λιόλιου, ο οποίος τονίζει ότι, πολλές φορές, ακόμη και η τρέχουσα ειδησειογραφία για τα τεκταινόμενα στη Βουλγαρία δεν είναι στην Ελλάδα ευρέως διαδεδομένη, τουλάχιστον ανάλογη της γειτνίασης των δύο χωρών.
«Να σας πω μόνο, ότι προχθές, στην εκδήλωση που κάναμε, ήρθε ο πρόεδρος του τοπικού συλλόγου του Μπουργκάς και μου είπε ότι σε συνεννόηση με το δήμαρχο της πόλης γίνεται μια προσπάθεια να προωθηθεί η ιδέα, μια από τις αίθουσες του κρατικού σχολείου να ονομαστεί «Κώστας Βάρναλης» και να στηθεί μια προτομή έξω από την αίθουσα και να γίνει κάποια εκδήλωση. Αντιλαμβάνεστε, όλα αυτά ο δήμος του Μπουργκάς τα θέτει υπό την αιγίδα του» υπογράμμισε, ο κ. Λιόλιος.
Την περασμένη εβδομάδα, με μεσολάβηση του συλλόγου έγινε ηχογράφηση στη Βουλγαρία τεσσάρων ανέκδοτων μουσικών έργων του Μ. Θεοδωράκη. Η πρωτοβουλία ανήκει στον Έλληνα πιανίστα και τενόρο, Γιώργος Φιλαδελφέα, ο οποίος ζει στη Βουλγαρία και κάνει καριέρα στην Ευρώπη, στον οποίο ο μουσικοσυνθέτης εμπιστεύτηκε αυτά τα τέσσερα έργα. Ο κ. Φιλαδελφέας ήρθε σε επαφή με το σύλλογο για να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια όπως τελικά και έγινε.
«Παρακάλεσα τη Μουσική Ακαδημία Βουλγαρίας, μας διέθεσε το στούντιο και την αίθουσα όπου έγινε ηχογράφηση των ανέκδοτων έργων του Μ. Θεοδωράκη» ανέφερε ο κ. Λιόλιος και πρόσθεσε: «Τα ερμήνευσε ο Γιώργος Φιλαδελφέας και η Βαλεντίνα Βασίλεβα και τα δωρίσαμε μετά σε όλο το ακροατήριο, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ανέβηκαν στο διαδίκτυο, τα άκουσαν ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι. Αισθανόμαστε περήφανοι για αυτό το έργο, για ένα τέτοιο «λουλούδι» για τα εννενηνταπεντάχρονα του Μ. Θεοδωράκη, που βγήκε από τη Βουλγαρία».
Τις τελευταίες τρεις χρονιές ο σύλλογος έχει πραγματοποιήσει εκδηλώσεις και για τον κινηματογράφο, με προβολή ελληνικών και βουλγαρικών ταινιών.