Ο ήχος της άρπας κυριαρχεί σε παραδοσιακές φολκ συνθέσεις, αποδίδει μπαρόκ μελωδίες, ακούγεται σε θρησκευτικές εκδηλώσεις και έχει συνοδεύσει μουσικά κινηματογραφικές σκηνές φορτισμένες συναισθηματικά, όπως στην ταινία «The Shape of Water» (Η Μορφή του Νερού) ή επεισόδια με δράση του έπους επιστημονικής φαντασίας «Star Wars».
Τις αμέτρητες ερμηνευτικές δυνατότητες του έγχορδου μουσικού οργάνου, με παρελθόν που εκτείνεται χιλιάδες χρόνια πίσω, αναδεικνύει το μοναδικό στην Ελλάδα μουσικό σύνολο από άρπες – harp ensemble, PerHaRps, που δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη πριν από 10 χρόνια από τη μουσικό, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και στο Κρατικό Ωδείο, Κατερίνα Κίτσου.
«Είμαι καθηγήτρια άρπας στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και ήταν η θέλησή μου να γίνει ευρύτερα γνωστό το μουσικό όργανο. Δεν υπήρχε ένα σύνολο από άρπες στην Ελλάδα. Από τη στιγμή που άρχισε να συγκροτείται μία τάξη, η οποία είχε παρουσία στη Θεσσαλονίκη, δημιουργήθηκε το σύνολο», τόνισε σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Κατερίνα Κίτσου ενόψει της εμφάνισης των PerHaRps στο αίθριο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, στις 23 Ιουλίου, στο πλαίσιο του 2ου Thessaloniki Soloist Festival.
«Η άρπα είναι ιδιαίτερα μοναχικό όργανο. Μπορεί να είναι μέλος σε Συμφωνική Ορχήστρα, παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχουν και τόσο πολλές ευκαιρίες για εμφανίσεις μουσικών που παίζουν άρπα. Οπότε υπήρχε μία ανάγκη και εσωτερική και για τους μαθητές μου να υπάρξει αυτό το σύνολο», εξήγησε η κ. Κίτσου, η οποία ξεκίνησε με σπουδές βιολιού και συνέχισε με άρπα και τραγούδι μπαρόκ.
«Αφού ολοκλήρωσα τις σπουδές μου το Κρατικό Ωδείο της Θεσσαλονίκης, μετά πήγα στο εξωτερικό γιατί δεν υπήρχε δυνατότητα για ανώτατες σπουδές εδώ στην Ελλάδα τότε. Σήμερα, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, είναι το πρώτο ανώτατο στην Ελλάδα, στο οποίο διδάσκεται άρπα», υπογράμμισε.
Όταν επέστρεψε από τη Γερμανία, από την Κολωνία όπου έκανε τις μεταπτυχιακές σπουδές της, στην Ελλάδα η Κατερίνα Κίτσου συνέχισε τη διδασκαλία άρπας στο Κρατικό Ωδείο. «Έχει φτάσει σε ένα πάρα πολύ καλό επίπεδο πλέον η θέση της άρπας στη Θεσσαλονίκη και στην Ελλάδα», παρατήρησε.
«Τα μέλη των PerHaRps αποτελούνται από μαθήτριές μου, οι οποίες είτε έχουν τελειώσει τις σπουδές τους με εξετάσεις για δίπλωμα, είτε φοιτούν ακόμα στα τμήματά μου, είτε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, είτε στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Εναλλάσσονται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε πρότζεκτ, με τον αριθμό των μουσικών που απαιτείται», επισήμανε.
Στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής 16 άρπες
Όσον αφορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μουσικοί που παίζουν άρπα, ανέφερε ότι πρόκειται για μουσικό όργανο που κατασκευάζεται μόνο στο εξωτερικό, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ και είναι δύσκολη η μεταφορά του.
Τα σχήματα με άρπες ξεκίνησαν από την Ιρλανδία, γιατί είναι το παραδοσιακό όργανο των Ιρλανδών. Στην Ιρλανδία υπάρχουν συγκροτήματα και με μικρές άρπες, που παίζουν πιο παραδοσιακή μουσική. Πλέον έχει γίνει πολύ διαδεδομένο γιατί υπάρχουν και πάρα πολλά Φεστιβάλ Άρπας στο εξωτερικό, είπε η κ. Κίτσου.
«Εμείς είμαστε ένα από τα πρώτα σύνολα που από την αρχή καταπιανόμαστε με πάρα πολλά είδη μουσικής, δεν μας χαρακτηρίζει η ιρλανδέζικη μουσική, που κατά κύριο λόγο χαρακτηρίζει τα περισσότερα σχήματα», τόνισε.
Σε συναυλία – σύμπραξη του harp ensemble με τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης και με τη χορωδία του Μουσικού Σχολείου συμμετείχαν 16 άρπες. Οι PerHarps, η χορωδία του Μουσικού Σχολείου Θεσσαλονίκης και η Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης ζωντάνεψαν παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά, υπό τη διεύθυνση του Άλκη Μπαλτά.
Τάνγκο, ποπ και επιτυχίες της Eurovision από άρπες στο αίθριο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού
«Με ενδιαφέρουν όλες οι περίοδοι στην ιστορία της μουσικής», ανέφερε η Κατερίνα Κίτσου, η οποία στη συναυλία στο Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού θα παρουσιάσει με τις PerHaRps διαφορετικά μουσικά είδη, δικές της ενορχηστρώσεις και διασκευές, αλλά και συνθέσεις από όλη την Ευρώπη.
«Είναι ένα μουσικό ταξίδι που θα έχει μελωδίες από 12 χώρες της Ευρώπης, παραδοσιακή, τάνγκο, ποπ από εμβληματικούς καλλιτέχνες της Γαλλίας, της Γερμανίας, δηλαδή από την Εντίθ Πιαφ, τον Κουρτ Βάιλ και επίσης τραγούδια της Eurovision που υπήρξαν ορόσημα στη μουσική σκηνή», τόνισε η μουσικός, σημειώνοντας ότι το ρεπερτόριο των PerHaRps είναι τεράστιο – από μπαρόκ και αναγεννησιακή ιρλανδέζικη μουσική έως και ποπ επιτυχίες και κινηματογραφική μουσική.
Ήχοι από όμποε, βιολί, κόρνο, κοντραμπάσο και κρουστά θα δέσουν με εκείνους από τις άρπες σε ένα ιδιαιτέρα ενδιαφέρον μουσικό αποτέλεσμα, που θα παρουσιαστεί στο κοινό της Θεσσαλονίκης στη συναυλία των PerHaRps.
Περιγράφοντας την ανταπόκριση του κοινού στις συναυλίες του μουσικού σχήματος, επισήμανε ότι είναι πάρα πολύ θερμή η αποδοχή και αυτό προκαλεί μεγάλη συγκίνηση.
«Από το πρώτο μας ξεκίνημα, ο κόσμος, πραγματικά και στην περιφέρεια, όπου έχουμε δώσει αρκετές συναυλίες στο παρελθόν σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, μας υποδέχθηκε θερμά. Γενικά το κοινό εντυπωσιάζεται με το πώς η άρπα, ένα τέτοιου είδους όργανο, από το οποίο περιμένει ένα συγκεκριμένο άκουσμα, μπορεί να αποδώσει οποιοδήποτε είδος μουσικής. Πραγματικά το κοινό αγκαλιάζει πάρα πολύ και το μουσικό σχήμα και τη μουσική του», είπε η κ. Κίτσου, η οποία στις συναυλίες αναλαμβάνει και τον ρόλο της ερμηνεύτριας.
Ήχοι από άρπες στη Ρωμαϊκή Αγορά, στο Επταπύργιο και το Ζιντζιρλί Τζαμί
Αναφερόμενη σε εμφανίσεις του μουσικού σχήματος σε τόπους με σημαντική ιστορία, τις οποίες ξεχωρίζει, τόνισε ότι οι PerHaRps βιντεοσκόπησαν συναυλία στη Ρωμαϊκή Αγορά Θεσσαλονίκης, την περίοδο του κορονοϊού στο πλαίσιο των Δημητρίων. «Ήταν πάρα πολύ ιδιαίτερη χρονιά γενικότερα με όλα αυτά που περνούσαμε και ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό να ξαναβρίσκεσαι στη σκηνή», διευκρίνισε. Οι συναυλίες του μουσικού συνόλου σε αρχαιολογικούς χώρους, στο Επταπύργιο, στο Φεστιβάλ Επταπυργίου, έναν χώρο με πολύ βαριά ενέργεια σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και στις πρώην φυλακές, στο Ζιντζιρλί Τζαμί στις Σέρρες, είναι επίσης από εκείνες με ειδικό συμβολισμό.
Το αίθριο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού είναι ένας χώρος που σε αγκαλιάζει, είπε η κ. Κίτσου, τονίζοντας ότι έχει ξαναπαίξει στην ίδια τοποθεσία. Η αρχιτεκτονική του χώρου είναι τέτοια, που νιώθεις μια ζεστασιά και νομίζω ότι θα είναι ένας χώρος που ταιριάζει απόλυτα και στο πρόγραμμα και στο σχήμα, επισήμανε.
Με την Κατερίνα Κίτσου και τις PerHaRps κλείνει στις 23 Ιουλίου, στις 21.00, το 2ο Thessaloniki Soloist Festival, σειρά μουσικών εκδηλώσεων σε εμβληματικά μνημεία και τοπόσημα της πόλης που διοργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης – Διεύθυνση Μουσικών Σχημάτων και Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης.
Το κοινό θα ταξιδέψουν, από την Ελλάδα και τη Μακεδονία στην Ευρώπη, με τη μουσική τους, οι PerHaRps: Κατερίνα Κίτσου (άρπα, φωνή, διασκευές – ενορχηστρώσεις – συνθέσεις, καλλιτεχνική επιμέλεια) Δανάη Ζαφρανά Λουκία Παναγιώτου Λενιώ Πάντου και οι Δημήτρης Κίτσος , όμποε – αγγλικό κόρνο – φλογέρα Jung Eun Lee, βιολί Ορέστης Βραδέλης, κόρνο Στέλλα Καραγιώργου, κοντραμπάσο Νταβίνα Φλωρεντίν, κρουστά.
Κατερίνα Γιαννίκη
*Τις φωτογραφίες harps1, harps2, harps3 παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Κατερίνα Κίτσου