του ανταποκριτή μας Β.Λωλίδη
Μέσα σε ένα σκηνικό που παντρεύει τη φυσική ομορφιά της μακεδονικής γης με την καλλιτεχνική δημιουργία, ξεκίνησε στη Δράμα το Συμπόσιο Γλυπτικής Μαρμάρου. Ο θεσμός, που έχει μια ιστορία είκοσι ετών, αλλά στην πορεία ατόνησε, φέτος φιλοδοξεί να μετατρέψει την πόλη σ’ ένα υπαίθριο εργαστήρι τέχνης και πολιτισμού.
Οι καλλιτέχνες ξεκίνησαν ήδη να δουλεύουν πάνω στα ογκώδη κομμάτια μαρμάρου, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, ανοιχτό για το κοινό. Ο ήχος από το σμίλευμα συνοδεύει τη δημιουργική διαδικασία, προσκαλώντας τους επισκέπτες να παρακολουθήσουν από κοντά την πορεία της καλλιτεχνικής διαμόρφωσης του μαρμάρινου όγκου από την πρώτη χάραξη μέχρι την τελική μορφή.
Οι γλύπτες που συμμετέχουν στο φετινό συμπόσιο είναι οι: Φίλιππος Καλαμάρας (Επίκουρος Καθηγητής στο Τ.Ε.Ε.Τ. Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας), Γιώργος Κικώτης, Αναστάσιος Λεόνογλου και Λεωνίδας Νικολαΐδης. Σε ρόλο βοηθών συμμετέχουν οι φοιτήτριες της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Τριανταφυλλιά Τζάρα και Ναταλία Μαυρίδου.
Ο κάθε καλλιτέχνης προσεγγίζει το μάρμαρο με τη δική του εικαστική ματιά, αφήνοντας το προσωπικό του αποτύπωμα, ενώ η μαρμαρογλυπτική, ως ζωντανή διαδικασία, γίνεται ορατή και προσβάσιμη, ενισχύοντας τη σχέση του κοινού με την τέχνη στον δημόσιο χώρο. Οι θεματικές ποικίλλουν -από αφηρημένες φόρμες μέχρι ανθρωπόμορφες απεικονίσεις, με κοινό παρονομαστή την έμπνευση από το μάρμαρο της περιοχής, ένα υλικό βαθιά συνδεδεμένο με την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας.
Το φεστιβάλ διοργανώνεται με την πρωτοβουλία της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας, με την υποστήριξη του δήμου Δράμας και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας – Θράκης και τη χορηγία της εταιρείας Παυλίδης Α.Ε. Μάρμαρα Γρανίτες. Να σημειωθεί πως το Συμπόσιο Μαρμαρογλυπτικής υλοποιείται σε συνεργασία με το διεθνές συνέδριο Global Stone Congress 2025, το οποίο φιλοξενείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και πραγματοποιείται από 16 έως 20 Ιουνίου στη Δράμα. Διοργανωτές είναι η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας – Θράκης (ΣΕΜΜΘ). Πρόκειται για μια κορυφαία διεθνή διοργάνωση για τα φυσικά πετρώματα, την έρευνα, την καινοτομία και τη βιώσιμη αξιοποίησή τους.
Τα πολλαπλά οφέλη των συμποσίων γλυπτικής για τη Δράμα
Μέσα από το Συμπόσιο Μαρμαρογλυπτικής, με τίτλο: «Μάρμαρο & Τέχνη», αναδεικνύονται τα μάρμαρα της Δράμας, τα οποία είναι διεθνώς αναγνωρισμένα, ενώ παράλληλα αποτελούν στοιχείο της ταυτότητας της Δράμας, με μεγάλη συνεισφορά σε οικονομικό επίπεδο. Το κοινό έχει τη δυνατότητα να επισκέπτεται τον χώρο καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας (14 έως τις 24 Ιουνίου) που θα διαρκέσει το συμπόσιο, να συζητά με τους καλλιτέχνες και να συμμετέχει σε παράλληλες δράσεις.
Με το συμπόσιο γλυπτικής, η Δράμα ενισχύει τη θέση της στον πολιτιστικό χάρτη της χώρας, αναδεικνύοντας τη μακρά σχέση της με την τέχνη και το μάρμαρο. Όπως τόνισε ο δήμαρχος Γιώργος Παπαδόπουλος, στην εναρκτήρια ομιλία του, «στόχος είναι να γίνει η πόλη σημείο συνάντησης δημιουργών και φίλων της τέχνης, με έργα που θα μείνουν ως παρακαταθήκη στον δημόσιο χώρο».
Αξίζει να τονιστεί πως όλα τα προηγούμενα συμπόσια γλυπτικής μαρμάρου που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία είκοσι χρόνια στην Δράμα, άφησαν στην πόλη ένα μεγάλο και σημαντικό απόθεμα μαρμάρινων γλυπτικών έργων, που κοσμούν το κέντρο της πόλης δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο θεματικό πάρκο.
Σε δηλώσεις του, ο αντιπεριφερειάρχης Δράμας Μιχάλης Μουρβετίδης στάθηκε στο γεγονός της αναβίωσης των Συμποσίων Γλυπτικής λέγοντας ότι «είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι μετά από είκοσι χρόνια αναβιώνει το συμπόσιο για το μάρμαρο στη Δράμα. Πρόκειται για ένα σπουδαίο προϊόν που έχει αναδείξει τη Δράμα διεθνώς και συμβάλλει σημαντικά σε οικονομικό επίπεδο».
Η Βίκυ Κωνσταντινίδου, ιστορικός τέχνης και εκπρόσωπος της ΑΜΚΕ emphasis, η οποία έχει αναλάβει τη διοργάνωση του συμποσίου, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επισημαίνει -μεταξύ άλλων: «Στόχος είναι οι Δραμινοί να αναβιώσουν τη μνήμη του μαρμάρου και του γλυπτού στο αστικό κέντρο. Οπότε, για δέκα ημέρες θα μπορεί ο κόσμος να επισκέπτεται τον χώρο για να δει τους τέσσερις καλλιτέχνες να δουλεύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, να είναι διαθέσιμοι να μιλούν με τον κόσμο. Το κοινό έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τη σμίλευση του έργου από τον όγκο μέχρι το τελικό γλυπτό. Είμαστε χαρούμενοι για αυτή την πρωτοβουλία, στην οποία πιστεύουμε πάρα πολύ. Το κλίμα είναι πολύ θετικό γιατί έχει δημιουργηθεί μια συνέργεια με την συμμετοχή όλων των τοπικών φορέων αλλά και των επιχειρήσεων».
Η ταυτότητα των καλλιτεχνών και τα έργα που θα δημιουργήσουν
Ο Αναστάσιος Λεόνογλου, γλύπτης και εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, σε δηλώσεις τους στην εκδήλωση έναρξης του συμποσίου υπογράμμισε ότι: «Ο κόσμος έρχεται σε άμεση επαφή με τους καλλιτέχνες, ανταλλάσσουν απόψεις. Αυτή είναι η ουσία του συμποσίου, όπως γινόταν και παλαιότερα με απόψεις και ιδέες και θεωρώ ότι θα έπρεπε να γίνεται σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας, όπως γίνεται και στο εξωτερικό». Σχετικά με το έργο που θα δημιουργήσει, σημείωσε: «Γενικά όλη η δουλειά μου αφορά την πίεση του ανθρώπου -και εξωτερική και εσωτερική- από διάφορους κοινωνικούς παράγοντες, με βάση όλα αυτά που ζούμε τα τελευταία χρόνια. Στην ουσία, θα προσπαθήσω να απεικονίσω ένα ξύλο καμένο, το οποίο βγαίνει μέσα από τον όγκο του μαρμάρου. Κάτι που μας καίει και μας βασανίζει να το βγάλουμε από μέσα μας, από τον οργανισμό μας και να το αποβάλλουμε».
Ο Φίλιππος Καλαμάρας, γλύπτης και επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με έδρα τη Φλώρινα, υπογράμμισε, μιλώντας στην έναρξη του συμποσίου: «Γενικά είναι πολλά χρόνια, που προσωπικά σκεφτόμουν ότι η Δράμα έπρεπε να κάνει μια επανεκκίνηση του καλλιτεχνικού φεστιβάλ. Ήταν μια έμπνευση, όταν εγώ ξεκινούσα με την μαρμαρογλυπτική, όλη η σειρά εκδηλώσεων και συμποσίων που γινόντουσαν εκείνα τα χρόνια. Κι εγώ μέχρι τότε δεν είχα ασχοληθεί ακόμα στις σπουδές μου και ήταν από αυτά που πάντα σκεφτόμουν και ήθελα να κάνω».
Σχετικά με το θέμα του έργου του, δήλωσε: «Πρόκειται για μια γυναικεία φιγούρα με αφαιρετική μορφή, χωρίς κάποιον ιδιαίτερο συμβολισμό. Συνήθως έχει μια πιο παραστατική δουλειά. Ήθελα να δοκιμάσω κάτι πιο λιτό και ήταν η πρότασή μου για το φεστιβάλ εδώ».
Ο γλύπτης Γιώργος Κικώτης, στις δικές του δηλώσεις, τόνισε: «Είχα την τιμή να φιλοτεχνήσω το Μνημείο Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου το 2019 στα 100 χρόνια της Γενοκτονίας, με τη συμμετοχή όλων των Ποντιακών Συλλόγων της περιοχής. Ήταν μια πολύ ωραία και ευχάριστη εμπειρία και το βασικό είναι ότι άφησα ένα έργο το οποίο αγκάλιασε ο κόσμος. Τώρα, εδώ, θα κάνω κάτι τελείως διαφορετικό. Είναι προσωπικές μου ανησυχίες και το έχω ονομάσει “ανάμειξη του μη ανάμεικτου”. Προσπάθησα να συνδυάσω δύο διαφορετικούς κόσμους μέσα σε ένα έργο. Εμείς μιλάμε με την γλώσσα της γλυπτικής, αυτή είναι η γλώσσα μας. Από εκεί και πέρα ο καθένας μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία, γιατί τα έργα ζούνε και έχουν τη δική τους πορεία».
Τέλος, ο γλύπτης Λεωνίδας Νικολαΐδης, μιλώντας για τη δική του συμμετοχή στο συμπόσιο, επισήμανε: «Είναι πολύ σημαντικό να διοργανώνονται τέτοιες εκδηλώσεις, τέτοια συμπόσια, όπου μπορούν να συγκεντρωθούν καλλιτέχνες, να συζητήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις με τον κόσμο και την τέχνη. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την περιοχή που το διοργανώνει, βλέπει ο κόσμος από κοντά τη δουλειά μας. Πιστεύω πως είναι πολύ ενδιαφέρον κομμάτι να το δει κάποιος, πώς μέσα από ένα όγκο μαρμάρου βγαίνει κάτι, το οποίο δεν περίμενες να φανταστείς ότι υπάρχει εκεί μέσα. Γιατί η γλυπτική λειτουργεί με την τεχνική της αφαίρεσης. Αφαιρείς για να βγάλει κάτι».
Όσον αφορά το έργο που θα δημιουργήσει υπογράμμισε πως «πρόκειται για ένα σχήμα που λέγεται ολοϊδές. Είναι ένα σχήμα το οποίο μοιάζει με ένα μπερδεμένο οκτάρι, που αν το κατρακυλήσεις κατρακυλάει αιώνια. Έχει τη δύναμη να κατρακυλάει συνέχεια».