Δυσκολίες αντιμετωπίζει και το 2025 η αλυσίδα ένδυσης- κλωστοϋφαντουργίας στην Ελλάδα, καθώς ο κλάδος εξακολουθεί να παρουσιάζει υποτονικές πωλήσεις και εξαγωγές, συνεπεία και της οικονομικής και γεωπολιτικής αστάθειας διεθνώς. Την ίδια ώρα, το υψηλό ενεργειακό κόστος επηρεάζει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα όλης της αλυσίδας της ένδυσης, αλλά ιδιαίτερα των εκκοκκιστηρίων, κλωστηρίων, βαφείων και πλεκτηρίων, ενώ «αγκάθι» για τις επιχειρήσεις του κλάδου αποτελούν επίσης οι μεγάλες ελλείψεις σε διάφορες τεχνικές ειδικότητες και η σημαντική γήρανση των εργαζομένων στους κλάδους μόδας.
Τα παραπάνω επισήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πλεκτικής και Ετοίμου Ενδύματος Ελλάδος (ΣΕΠΕΕ), Βασίλης Μασσέλος, κατά την ομιλία του στην ετήσια γενική συνέλευση του φορέα, στη Θεσσαλονίκη. Κατά την ομιλία του, ο κ.Μασσέλος επανέφερε ακόμα τις προτάσεις του φορέα για την ενεργοποίηση εθνικής στρατηγικής ένδυσης-κλωστοϋφαντουργίας και ολοκληρωμένου προγράμματος εκσυγχρονισμού και ανασυγκρότησης όλης της αλυσίδας του βαμβακιού, με ορίζοντα το 2030.
Προς δημιουργία νέων τμημάτων για την ένδυση σε ΙΕΚ και ΕΠΑΛ
Στο μεταξύ, από τον Σεπτέμβριο αναμένεται ν’ αρχίσει να διδάσκεται το νέο εκπαιδευτικό υλικό, που αναπτύχθηκε με επιμέλεια της ΓΕΣΕΒΕ για τρεις νέες ειδικότητες στα ΙΕΚ, που αφορούν τον σχεδιασμό και την παραγωγή ετοίμων ενδυμάτων, πλεκτών ενδυμάτων και υποδημάτων αντίστοιχα, όπως γνωστοποίησε ο κ.Μασσέλος.
Επιπλέον, σε συνεργασία με την ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης) και κατόπιν έρευνας του ΣΕΠΕΕ, εξετάζεται η δυνατότητα υλοποίησης ταχύρρυθμων τμημάτων εκπαίδευσης γαζωτριών σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Ο ΣΕΠΕΕ ανέλαβε επίσης να επικοινωνήσει με τα υφιστάμενα τοπικά ΙΕΚ και ΕΠΑΛ, προκειμένου να εξεταστούν οι δυνατότητες δημιουργίας τμημάτων για την ένδυση στη Θεσσαλονίκη.
Κάνοντας αναδρομή στην περσινή χρήση, ο κ.Μασσέλος υπενθύμισε ότι για την ελληνική βιομηχανία ένδυσης -όπως και για την ευρωπαϊκή- το 2024 εξελίχθηκε σε δύσκολη χρονιά, λόγω της μειωμένης ζήτησης από το εξωτερικό και της ασθενούς ζήτησης στην εγχώρια αγορά.
Εξαγωγές 1,7 δισ. και ακόμη μεγαλύτερες
«Εάν, ωστόσο, στις εξαγωγές συμπεριληφθούν και αυτές του βαμβακιού, η αλυσίδα ένδυσης – κλωστοϋφαντουργίας παραμένει από τους σημαντικότερους εξωστρεφείς κλάδους της χώρας, με συνολική αξία εξαγωγών 1,7 δισ. ευρώ. Η δε πραγματική αξία των εξαγωγών είναι αρκετά μεγαλύτερη, αν συμπεριληφθούν και όσες γίνονται απευθείας από τις γειτονικές χώρες από εταιρείες ελληνικών συμφερόντων» τόνισε.
Για το 2025, σημείωσε ότι είναι προφανές πως με τα σημερινά δεδομένα, οικονομικής και γεωπολιτικής αστάθειας δεν είναι ορατή η ομαλοποίηση της κατάστασης, τόσο της εγχώριας όσο και της ευρωπαϊκής αγοράς. Η ανάκαμψη, εξήγησε, θα εξαρτηθεί κυρίως από τις διεθνείς εξελίξεις, καθώς επίσης και από την εφαρμογή μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών στην Ελλάδα.
Βαρύτητα σε πέντε άξονες κι έμπνευση από την Ισπανία και την Πορτογαλία
Κατά τον κ.Μασσέλο, οι πέντε προτεραιότητες του εθνικού σχεδίου για την ένδυση και την κλωστοϋφαντουργία θα πρέπει να στοχεύουν στην ενίσχυση δράσεων τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και καινοτομίας, σε δράσεις ψηφιοποίησης, στη βιωσιμότητα και την αειφορία, στην υποστήριξη των εξαγωγών και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων και των νέων.
«Το προτεινόμενο πρόγραμμα θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027 ή το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το συγκεκριμένο τομεακό πρόγραμμα αποτελεί πάγιο αίτημα του ΣΕΠΕΕ και θα πρέπει επιτέλους να δρομολογηθεί η υλοποίησή του, αν πραγματικά θέλει η Πολιτεία να διατηρηθούν οι επιχειρήσεις και τα οικονομικά και κοινωνικά μεγέθη που προσφέρουν στην Ελλάδα» υπογράμμισε, υπενθυμίζοντας ότι ο κλάδος απασχολεί περισσότερους από 160.000 άμεσα εργαζόμενους.
Ως προς τις εξαγωγές, που αντιστοιχούν στα δύο τρίτα του τζίρου του κλάδου, προτείνεται -ως ανάγκη άμεσης προτεραιότητας- η ενίσχυσή τους κατά τα πρότυπα χωρών όπως η Πορτογαλία ή η Ισπανία. «Η στήριξη θα πρέπει να γίνει σε εθνικό και σε περιφερειακό επίπεδο. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία έχει την μεγαλύτερη συγκέντρωση ο κλάδος» επισήμανε και γνωστοποίησε ότι στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, από τον Σεπτέμβριο 2019 έως τον φετινό Φεβρουάριο, ενισχύθηκαν 145 επιχειρήσεις, που συμμετείχαν σε 21 διοργανώσεις τριών εκθέσεων (σε Μόναχο, Μαδρίτη και Αθήνα), πραγματοποίησαν συνολικά 5.479 εμπορικές επαφές με ξένους αγοραστές και διασφάλισαν παραγγελίες ύψους 16 εκατ. ευρώ.
«Στόχος μας είναι να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο η συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και να επεκταθεί το πρόγραμμα σε άλλες χώρες. Παρόμοιο πρόγραμμα θα πρέπει να δρομολογηθεί και στην Περιφέρεια Αττικής» εισηγήθηκε.
Η ευκαιρία στη βιωσιμότητα
Βασική στρατηγική του κλάδου στην Ελλάδα θα πρέπει να αποτελέσει το δίπτυχο «βιώσιμη ανάπτυξη-κυκλική οικονομία», σύμφωνα με τον κ.Μασσέλο. Τον περασμένο Ιούνιο τέθηκε σε ισχύ νέος κανονισμός της ΕΕ, ο οποίος θεσπίζει νέο πλαίσιο απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού, όσον αφορά τα βιώσιμα προϊόντα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται τα ενδύματα και τα κλωστοϋφαντουργικά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκδώσει εντός του 2025 σχέδια δράσης για τις ομάδες προϊόντων που θεωρούνται προτεραιότητας, μεταξύ των οποίων και τα ενδύματα και κλωστοϋφαντουργικά, με στόχο να διασφαλιστεί ότι έως το 2030 τα προϊόντα που θα διατίθενται στην αγορά της ΕΕ θα έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, θα είναι ανακυκλώσιμα, κατασκευασμένα όσο το δυνατόν περισσότερο από ανακυκλωμένες ίνες και απαλλαγμένα από επικίνδυνες ουσίες.
«Η Ελλάδα διαθέτει πλήρως καθετοποιημένη αλυσίδα βαμβακιού, από την πρώτη ύλη έως το τελικό προϊόν. Τα βιώσιμα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα “από το χωράφι έως το ράφι” θα πρέπει να αποτελέσουν ουσιαστική στροφή διαφοροποίησης της χώρα μας, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί από την Πολιτεία μέσω του αναπτυξιακού νόμου και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων και μέτρων» κατέληξε.
Δύο δράσεις, ύψους 200 εκατ. ευρώ, από τις οποίες μπορεί να ωφεληθεί και η κλωστοϋφαντουργία
«Δύο νέες δράσεις- μαμούθ», συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, με ποσοστό επιδότησης έως και 50%, οι οποίες «μπορούν να δώσουν ουσιαστικές και αξιόπιστες διεξόδους για την ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας, στην ένδυση και την κλωστοϋφαντουργία» προκήρυξε προ ημερών από το ΠΕΠ η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Αυτό γνωστοποίησε κατά τον χαιρετισμό του ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Κώστας Γιουτίκας, ο οποίος διαβεβαίωσε πως η υποστήριξη της Περιφέρειας στον εξαγωγικό τομέα είναι δεδομένη.
Ο Ανδρέας Καλαντζής, τέλος, εκπρόσωπος του ΟΕΤΙ (Institute for Ecology, Technology and Innovation) στην Ελλάδα, ανέλυσε τις εξελίξεις που έχουν καταγραφεί, τρία χρόνια από την ανακοίνωση της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τον κλάδο.
Όπως αποφασίστηκε κατά τη γενική συνέλευση, οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη του διοικητικού συμβουλίου του ΣΕΠΕΕ θα γίνουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη στις 25 Ιουνίου.
Αλ.Γ
*φωτογραφία αρχείου