Μια νέα θεώρηση του θεσμού επιχειρεί η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης με την 9η διοργάνωσή της (31 Οκτωβρίου 2025-4 Ιανουαρίου 2026) και αναδομείται χωροταξικά και εννοιολογικά. Σύμφωνα με ανακοίνωση του διοργανωτή φορέα MOMus-Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης, η έκθεση διερωτάται τόσο για το ίδιο το αίτημα του «αλλιώς», όπως φαίνεται να διατρέχει τοπικά, αλλά και παγκόσμια τη ζωή και την τέχνη, όσο και για την αντίληψη, το περιεχόμενο, την ανάγκη και τη σημασία της «αλλαγής» γενικότερα, τώρα, αλλά και σε συνδεόμενα με το παρόν σημεία του παρελθόντος.
Με τον αμφίσημα κρυπτικό τίτλο «όλα πρέπει να αλλάξουν. ΡΝΣ9», (Ριζοσπαστική Νοημοσύνη Σαλονίκη 9) σε επιμέλεια της ανεξάρτητης επιμελήτριας και ιστορικού τέχνης Νάντιας Αργυροπούλου, η 9η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης θα επιχειρήσει να συνδέσει τη ζωή και την τέχνη με τρόπους απρόσμενους, με χιούμορ και επινοητικότητα, με μη διδακτικό αλλά εναλλακτικά παιδαγωγικό και μαχητικά ευφρόσυνο τρόπο, με σημεία αιχμής όσα κρίνουν το παρόν και διαμορφώνουν ήδη το μέλλον, με προσανατολισμό έναν κόσμο πολλών κόσμων.
Στο πλαίσιο της διερώτησης για όσα «πρέπει να αλλάξουν» καταπιάνεται και με την έξαψη, το δέος, αλλά και τον φόβο που δημιουργεί το επείγον παρόν της Τεχνητής Νοημοσύνης, επιχειρώντας ωστόσο ένα πιο ουσιαστικό απρόσμενο βήμα στην ίδια την έννοια της πολύτροπης, επαναστατικής νόησης πέραν της μπανάλ επίκλησης του τεχνολογικού θαύματος-τραύματος. Η Ριζοσπαστική Νοημοσύνη, το ΡΝ στο παράξενο αρκτικόλεξο-δείκτη του τίτλου, συνδυάζεται με τη συντομογραφία Σ9, όπου κωδικοποιείται η λαϊκότροπη εκδοχή Σαλονίκη (αντί του Θεσσαλονίκη), έτσι ώστε να ενσωματώνεται στον τίτλο η κατεύθυνση και η απεύθυνση, η δυναμική της προσέγγισης προς και της εκπομπής από την πόλη, έτσι ώστε να επιτευχθεί κατά το δυνατό το μαζί της προσωρινής κατοίκησης του χώρου και των συμβόλων της.
Η επιμελήτρια της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης Νάντια Αργυροπούλου σημειώνει:
«Ποια είναι αυτά που «πρέπει να αλλάξουν»; Πώς, πότε, από & με ποι@; Είναι ίσως η “ βιώσιμη καταστροφή” θεσμών, πρακτικών και τελετουργικών που μας δεσμεύουν αλλοτριωτικά εξίσου σημαντική με τη βιώσιμη ανάδειξη όσων μας θεραπεύουν και ενώνουν; Γιατί μπορούμε να επικαλεστούμε ευκολότερα το τέλος του κόσμου παρά να φανταστούμε, την ανάδυση πολλών κόσμων σε έναν, την πιθανότητα της διαφοροποίησης χωρίς διαχωρισμό για την οποία μιλούν εξίσου ποιητές και επιστήμονες της κβαντικής φυσικής;Ποια είναι η εξεγερμένη βάση υπεύθυνης συναπόκρισης (response-ability), παρουσίας και μαρτυρίας από την οποία θα προέλθει πιθανά η αλλαγή; Πώς συμμετέχει η τέχνη σε αυτήν αν δεν αποτελεί ισχυρή αίσθηση έλξης προς την εμψυχωτική δύναμη της κοινής ζωής;»Σύμφωνα με την κ. Αργυροπούλου, κατά κύριο λόγο η έκθεση δεσμεύεται, μέσα από την οπτική συχνότητα των έργων της, τις συναρθρώσεις, τις εμπλοκές και αντιθέσεις της, στην εξερεύνηση εναλλακτικών συγγενειών σκέψης, στην πιθανότητα ρηξικέλευθων αλλαγών και απελευθερωτικών διαφοροποιήσεων, στα είδη συλλογικής δράσης, ετοιμότητας και ριζοσπαστικής συμποιητικής που δεν εξομοιώνουν και δεν απομειώνουν τα πράγματα, στη μικρή κλίμακα που αλλάζει από τα κάτω και από μέσα τον κόσμο, στις ιστορίες καθημερινής απείθειας, αντίστασης, αγάπης, διαφυγής, ποιητικής.
Υπό τη διεύθυνση της Θούλης Μισιρλόγλου, καλλιτεχνικής διευθύντριας του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που είναι και ο φορέας υλοποίησης της διοργάνωσης, η 9η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης σχεδιάζεται με συνδιοργανωτή τη ΔΕΘ-Helexpo και εταίρους τον Δήμο Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
H διοργάνωση θα φιλοξενηθεί στα Περίπτερα 2 & 3 της ΔΕΘ-Helexpo, στο MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών και στο Δέλτα Καλοχωρίου.
Η πλήρης λίστα των συμμετοχών και το πρόγραμμα δράσεων της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο του 2025.