Ολοένα ισχυρότερο γίνεται την τελευταία εξαετία το οικοσύστημα καινοτομίας της Θεσσαλονίκης και η τάση αυτή πιθανότατα θα συνεχιστεί, όπως επισήμανε σήμερα, από τη Θεσσαλονίκη, ο επιχειρηματίας, μέντορας και επιχειρηματικός άγγελος Απόστολος «Τoli» Λέριος, κάτοχος άνω των 70 ευρεσιτεχνιών σε ΗΠΑ και Ευρώπη, με την ευκαιρία συνέντευξης Τύπου για το 12ο Technology Forum, που συνδιοργανώνουν 33 φορείς, μεταξύ των οποίων το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ). Όταν ο Απόστολος Λέριος μιλάει για επιχειρηματικότητα γνωρίζει καλά τι λέει: έχει διαδραματίσει ρόλους- κλειδιά σε επιχειρήσεις και οργανισμούς παγκόσμιας εμβέλειας, όπως το SRI International (ερευνητικό ινστιτούτο των ΗΠΑ, όπου δημιουργήθηκε -μεταξύ άλλων- η ψηφιακή βοηθός της Apple, Siri), η Metanautix (νεοφυής επιχείρηση την οποία συνίδρυσε, η οποία εξαγοράστηκε από τη Microsoft), η Facebook (όπου δημιούργησε την υποδομή δυναμικής επεξεργασίας εικόνας) και πολλές άλλες.
«Είναι η έκτη χρονιά που μετέχω στο Technology Forum και σε αυτή την εξαετία έχω δει τη Θεσσαλονίκη να μεγαλώνει και το οικοσύστημα καινοτομίας της να γίνεται ολοένα ισχυρότερο. Πιστεύω ότι αυτό θα συνεχιστεί. Η αισιοδοξία μου εδράζεται σε δύο βάσεις. Πρώτον, η πορεία της Θεσσαλονίκης την τελευταία εξαετία παρουσιάζει μια ταχύτητα εξέλιξης που επιταχύνεται διαρκώς. Mου κάνει μεγάλη εντύπωση αυτός ο ρυθμός εξέλιξης. Ο δεύτερος παράγοντας είναι οι ανάγκες που υπάρχουν γενικά. Π.χ., έχουμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας» σημείωσε ο κ.Λέριος και αναφέρθηκε στο δυναμικό που πιθανώς μπορεί να αναπτυχθεί στις λεγόμενες τεχνολογίες διπλής χρήσης (στρατιωτικής και πολιτικής): «Η αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ ξεκίνησε από τη DARPA (Υπηρεσία Έρευνας Προηγµένων Αµυντικών Έργων). Ελπίζουμε βέβαια να μην έχουμε ποτέ πόλεμο, αλλά αναπτύσσεις μια τεχνολογία διπλής χρήσης με αμυντικές προεκτάσεις και ελπίζεις να μη χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσεις ως τέτοια» σημείωσε. Για παράδειγμα, είπε, τα drones που χρησιμοποιούνται στη γεωργία ακριβείας για την παρακολούθηση της εξέλιξης της σοδειάς, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για κατασκοπεία, ενώ και στην ενέργεια, έναν τομέα στον οποίο η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της, υπάρχουν αντίστοιχες εφαρμογές. Πρόσθεσε δε, ότι η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, είτε μιλάμε για εμπόριο είτε για ενέργεια, σε συνδυασμό με την νοοτροπία, έχει κάνει τη χώρα μεσάζοντα σε διάφορα πράγματα και όταν είσαι μεσάζων βρίσκεσαι σε θετική θέση, γιατί ελέγχεις ροές.
Η ευκαιρία για την Ελλάδα και την ΕΕ και η έλλειψη επιχειρηματικής γνώσης και κουλτούρας
Σε ερώτημα αν η Ελλάδα θα χρειαστεί να εισάγει προσωπικό από το εξωτερικό, για να καλύψει το έλλειμμα που παρατηρείται σε εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης στην τεχνολογία ο κ.Λέριος απάντησε: «Σε μεγάλο βαθμό, θα χρειαστεί να γίνει εισαγωγή ατόμων (…) Ιδιαίτερα όταν μιλάμε για έναν κόσμο, όπου η παγκοσμιοποίηση τείνει φθίνουσα και κάποιες χώρες διώχνουν τους ξένους γιατί τους φοβούνται, η Ευρώπη “τραβάει” πίσω υψηλών διανοητικών ικανοτήτων ανθρώπους, γιατί τους διώχνει π.χ., η Αμερική. Αυτό αποτελεί ευκαιρία τόσο για την Ελλάδα, όσο και ευρύτερα για την Ευρώπη: να προσελκύσει ανθρώπους που συμμερίζονται τις αξίες του ελληνισμού (…) Γιατί η αλήθεια είναι πως σήμερα υπάρχει έλλειμμα. Έχουμε καλούς καθηγητές, αλλά λείπουν τα νέα παιδιά. Είναι σαν να έχουμε πομπό, αλλά όχι δέκτη» τόνισε ο Τόλι Λέριος.
Μέχρι σήμερα, ο Λέριος έχει παράσχει mentoring σε δεκάδες νέους ανθρώπους στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Technology Forum. Ποιο είναι τα δυνατά και ποια τα αδύναμα σημεία τους; «Το ανθρώπινο ταλέντο στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ υψηλού επιπέδου. Έχω περάσει τόσα χρόνια στη Silicon Valley, αλλά μαθαίνω περισσότερα για την τεχνολογία όταν έρχομαι στην Ελλάδα -οι άνθρωποι εδώ μπορούν να δώσουν τεχνολογικές λύσεις σε πολύ δύσκολα προβλήματα. Ωστόσο, υπάρχει πολύ ελλιπής κατάρτιση σε θέματα επιχειρηματικότητας, είναι υπο-ενημερωμένοι από άποψη επιχειρηματικών μοντέλων. Η ρίζα του προβλήματος ξεκινά από το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, όταν τα παιδιά δέχονται τόσο μεγάλη πίεση και καλούνται να επιλέξουν τομέα στα 17-18 τους χρόνια (…) σε αντιδιαστολή με το αμερικανικό σύστημα, όπου στα πρώτα δύο χρόνια παίρνεις γενικές γνώσεις, αλλά έρχεσαι σε επαφή και με τους συγκατοίκους σου σε άλλα αντικείμενα, όπως η ιατρική ή η νομική. Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο βάθος (εξειδίκευση), σε βάρος του πλάτους (ευρύτητα γνώσης)» εκτίμησε και πρόσθεσε ότι θα έπρεπε να εισαχθεί το μάθημα της επιχειρηματικότητας στα σχολεία, αλλά και η πρακτική των μηχανικών να περιλαμβάνει συμμετοχή τους σε συναντήσεις όπου λαμβάνονται επιχειρηματικές αποφάσεις.
Δεκάδες συναντήσεις μεταξύ 33 φορέων απαιτήθηκαν για να μπει στην αφετηρία το 12ο Technology Forum, το οποίο -πέραν των εξαιρετικών ομιλητών, όπως οι Ιπποκράτης Παντής (Amazon Web Services), Ευστάθιος Βασιλειάδης (Evnia Group) και Μιχάλης Πετυχάκης (Dialectica, Orfium)- περιλαμβάνει και τη δράση ανοιχτής καινοτομίας «Innovation Challenges», με τη συμμετοχή δέκα μεγάλων επιχειρήσεων. Επίσης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεών του περιλαμβάνεται και η δράση mentoring που πραγματοποιεί ο Τόλι Λέριος, η οποία άρχισε σήμερα από τις εγκαταστάσεις της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και θα συνεχιστεί στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Αναπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας όπως γνωστοποίησε ο συντονιστής της διοργάνωσης, Κοσμάς Βάμβαλης. Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι χάρη και στο Technology Forum, στο οποίο έχουν δώσει κατά καιρούς το «παρών» σημαντικές προσωπικότητες της Silicon Valley, το οικοσύστημα καινοτομίας της Θεσσαλονίκης έχει γίνει «λίγο πιο ορατό» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πάνω από 14 εκδηλώσεις με εκατοντάδες ομιλητές έχει διοργανώσει τον τελευταίο χρόνο η Αντιπεριφέρεια Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κεντρικής Μακεδονίας, για να ενδυναμώσει την ψηφιακή κουλτούρα και τη διάδοση της τεχνολογίας στην κοινωνία, πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται οργανικά και το Technology Forum, όπως επισήμανε ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης, Νίκος Τζόλλας. «Δεν μένουμε όμως σε δράσεις εξωστρέφειας. Μέσα από το ΠΕΠ 2021-2027 (…) μετατρέπουμε τους ευρωπαϊκούς πόρους σε πραγματικά εργαλεία ανάπτυξης: 234 επιχειρήσεις της Κεντρικής Μακεδονίας υπέβαλαν επενδυτικά σχέδια ύψους 62,2 εκατ. ευρώ, στη δράση “Μετάβαση στην Καινοτομική, Εξωστρεφή και Έξυπνη Εξειδίκευση”. Περίπου 200 εκατ. ευρώ διοχετεύονται σε δύο πανίσχυρες δράσεις για νεοφυείς και υφιστάμενες ΜμΕ και 13,15 εκατ. ευρώ επενδύονται για την ανάπτυξη θερμοκοιτίδων και επιχειρηματικών πάρκων. Επιπλέον, 7 εκατ. ευρώ κατευθύνονται στον ψηφιακό μετασχηματισμό δημόσιων φορέων της ΠΚΜ και 8,5 εκατ. ευρώ στηρίζουν τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του ΑΠΘ» σημείωσε.
Η ΤΝ δεν μπορεί να πείσει τον Τραμπ να περιορίσει τους δασμούς
Την εκτίμηση ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ), που βρίσκεται στο επίκεντρο της φετινής διοργάνωσης, είναι καίριας σημασίας για τις εξαγωγές, συνεισφέροντας τόσο στην παραγωγή προϊόντων, όσο και στην κατάκτηση νέων αγορών, διατύπωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων-ΣΕΒΕ, Σίμος Διαμαντίδης, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός που εξακολουθεί να κρίνει τα πράγματα: «με ένα ταξίδι στις ΗΠΑ (…), με την ανθρώπινη επαφή, με το lobbying, ίσως μπορέσουμε να πείσουμε τον Τραμπ για τους δασμούς. Χρησιμοποιώντας μόνο την ΤΝ, θα ήταν αδύνατο» σημείωσε και αφού υπενθύμισε ότι βάσει έρευνας της Merill Lynch πολλά εκατ. άνθρωποι θα χάσουν τη δουλειά τους λόγω της ΤΝ και άλλων τεχνολογιών, υπογράμμισε την ανάγκη της έγκαιρης εκπαίδευσης και επανακατάρτισης όλων αυτών των ανθρώπων, ώστε να έχουν καλύτερη μοίρα στην αγορά εργασίας. Κατά τον κ.Διαμαντίδη, το 20% των μεγάλων εταιρειών, που πραγματοποιούν το 80% των εξαγωγών στην Ελλάδα χρησιμοποιούν την ΤΝ, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τις μικρομεσαίες, που πρέπει να βοηθηθοΎν ώστε να το πράξουν.
Τη σημασία των συνεργειών, όπως αυτές εκδηλώνονται και στο Technology Forum, που φέρνει κοντά 33 διαφορετικούς φορείς σε έναν κοινό σκοπό, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας, Παναγιώτης Κετικίδης. Όπως είπε, τα βασικά προβλήματα της καινοτομίας στην Ελλάδα εδράζονται σε δύο πεδία: πρώτον, στον κατακερματισμό αρμοδιοτήτων και χρηματοδότησης και, δεύτερον, στον κατακερματισμό της ίδιας της έρευνας σε πολλά διαφορετικά πεδία, που δεν μπορούν όλα να υποστηριχθούν χρηματοδοτικά. «Πρέπει να πάρουμε το ρίσκο να εστιάσουμε συγκεκριμένα σε τρεις-πέντε τομείς, στους οποίους θα επενδύσουμε» υπογράμμισε και υπενθύμισε ότι το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης αναδείχτηκε πρόσφατα ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο, λαμβάνοντας παγκόσμια διάκριση μεταξύ 3000 υποψηφιοτήτων.
Σε κρίσιμη φάση βρίσκεται το τεχνολογικό πάρκο 4ης γενιάς ΤhessINTEC της Θεσσαλονίκης, το μοναδικό της Ελλάδας, «αλλά πάει καλά», όπως επισήμανε ο υπεύθυνος ανάπτυξης του οικοσυστήματός του, Νίκος Κατσιαδάκης. Υπενθύμισε ότι η δημόσια διαβούλευση σε ό,τι αφορά τους περιβαλλοντικους όρους ολοκληρώθηκε και συντάσσεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση, που θα αποτελέσει και την τελική αδειοδότηση. Πρόσθεσε ότι ο αντίκτυπος των επιστημονικών συνεδρίων και εκδηλώσεων όπως το Technology Forum. αλλά και των ευρωπαϊκών έργων στην τοπική οικονομία είναι μεγάλος: «στην επταετία 2014-2021 υλοποιήθηκαν στην Περιφέρεια 3.080 πρότζεκτ ύψους 1 δισ. ευρώ και καθένα από αυτά περιλάμβανε πολλές συναντήσεις κι ένα συνέδριο διάχυσης αποτελεσμάτων. Φανταστείτε λοιπόν πόσοι συμμετέχοντες πέρασαν δύο-τρεις ημέρες στη Θεσσαλονίκη, έμειναν στα ξενοδοχεία κι έφαγαν στα εστιατόριά της πόλης » είπε χαρακτηριστικά.
Στα Innovation Challenges αναφέρθηκε η Μαρία Γουλαπτσή, επικεφαλής της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, ενώ μαγνητοσκοπημένο χαιρετισμό πραγματοποίησε ο υφυπουργός Ανάπτυξης, Σταύρος Καλαφάτης, αρμόδιος για την Έρευνα και την Καινοτομία._
Αλεξάνδρα Γούτα