Περισσότερα από 32 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα εξοικονομούν ετησίως από τους λογαριασμούς ενέργειας τα ελληνικά νοικοκυριά που έχουν εγκαταστήσει ηλιακό θερμοσίφωνα, στο πλαίσιο και των σχετικών προγραμμάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), σύμφωνα με τον Χρήστο Κώνστα, εκτελεστικό γραμματέα της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ).
Από το προηγούμενο πρόγραμμα επιδότησης «Ανακυκλώνω- Αλλάζω θερμοσίφωνα», 94 εκατ. ευρώ «έπεσαν» στην αγορά, επιτρέποντας την ενεργειακή αναβάθμιση 68.000 νοικοκυριών και επιτυγχάνοντας διάχυση χρημάτων σε συνολικά 3100 ελληνικές επιχειρήσεις.
Συνολικά εκτιμάται ότι εξοικονομήθηκαν 163 εκατ. kWh (κιλοβατώρες) ηλεκτρικής ενέργειας και «κρατήθηκαν μακριά» από την ατμόσφαιρα πάνω από 360.000 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα (CO2), που -κατά τον κ.Κώνστα- μεταφράζονται σε εξοικονόμηση 21 εκατ. ευρώ για την Ελλάδα από τα δικαιώματα ρύπων.
Για το νέο πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», που κλείνει στο τέλος Μαρτίου, το ΥΠΕΝ έχει ήδη δεχτεί πάνω από 75.000 αιτήσεις πανελλαδικά, εκ των οποίων οι 16.000 από την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας.
Παγκόσμια δύναμη
Οι ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες αποτελούν ισχυρή βιομηχανία για την Ελλάδα και, πέραν του ότι προσφέρουν χιλιάδες άμεσες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης (4.950 το 2023, οι οποίες αφορούσαν κυρίως στον τομέα κατασκευής και χονδρικής πώλησης και 7000 αν ληφθούν υπόψη οι πολλαπλασιαστικές επιδράσεις του), τονώνουν σημαντικά το εμπορικό της ισοζύγιο: η ελληνική βιομηχανία Θερμικών Ηλιακών Συστημάτων (ΘΗΣ), που διαθέτει πολύ ισχυρό brand name διεθνώς, βρίσκεται σταθερά στην πρώτη πεντάδα του κλάδου παγκοσμίως και στο Τop-3 της Ευρώπης, όπως γνωστοποιεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Κώνστας.
Σχεδόν επτά στους δέκα ηλιακούς συλλέκτες (ποσοστό 66%), που παράγονται στην Ελλάδα, εγκαθίστανται σε 45 χώρες του εξωτερικού, φτάνοντας «μέχρι τη μακρινή Χιλή» συμπληρώνει. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα δοχεία (δεξαμενές) ανέρχεται σε 47%.
Η ετήσια παραγωγή των εταιρειών του κλάδου για την Ελλάδα και το εξωτερικό ανέρχεται σε περίπου 200.000 δεξαμενές και σχεδόν 400.000 συλλέκτες. Μάλιστα, τα τελευταία τέσσερα- πέντε χρόνια έχει πραγματοποιηθεί στον κλάδο πληθώρα επενδύσεων, με πολλές εταιρείες ν’ αποκτούν και δεύτερη παραγωγική μονάδα, για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση και να διατηρήσουν την ισχυρή τους θέση στην αγορά, σύμφωνα πάντα με τον κ.Κώνστα.
Δεν είναι να απορεί κάποιος που η δημοτικότητα των θερμοσιφώνων ανεβαίνει, καθοδηγώντας αυτές τις επενδ΄,υσεις: ο στόχος της πράσινης μετάβασης και οι υψηλές τιμές της ενέργειας, ιδίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, τους καθιστούν ολοένα δελεαστικότερους στους καταναλωτές. Όπως επισημαίνει ο κ.Κώνστας, η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο τον τριπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος από Θερμικά Ηλιακά Συστήματα (ΘΗΣ) στην περίοδο ώς το 2030.
Τρία στα 10 ελληνικά νοικοκυριά έχουν εγκαταστήσει ηλιακό θερμοσίφωνα
Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη, μετά τη Γερμανία, σε μέγεθος εγκατεστημένης ισχύος ηλιακών θερμοσιφώνων. Ωστόσο, παρά την υψηλή αυτή επίδοση και την αυξημένη ηλιοφάνεια της χώρας, η εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων, ως ποσοστό επί των ελληνικών νοικοκυριών, παραμένει χαμηλή (το 30%-35% των νοικοκυριών έχουν στις στέγες τους τέτοιο συλλέκτη), σε σχέση για παράδειγμα με την πρωταγωνίστρια Κύπρο, όπου το αντίστοιχο ποσοστό προσεγγίζει το 90%.
Ο κ.Κώνστας σημείωσε ότι τα προγράμματα του ΥΠΕΝ στηρίζουν την ανάπτυξη του κλάδου. Όμως, τα «ασφυκτικά» -όπως τα χαρακτήρισε- χρονοδιαγράμματά τους αποτελούν πρόβλημα. «Δεν μπορούμε να έχουμε διαθέσιμους 100.000 θερμοσίφωνες σε λίγους μήνες. Ο χρόνος που έχουμε στη διάθεσή μας είναι πολύ μικρός» λέει και προτείνει το πρόγραμμα για τους θερμοσίφωνες να είναι μόνιμα ανοιχτό: όσο η αγορά περιμένει ένα νέο πρόγραμμα, οι πωλήσεις αδρανούν (γιατί οι υποψήφιοι αγοραστές παγώνουν κάθε κίνηση, αναμένοντας την επιδότηση), ενώ επιπλέον είναι πρακτικά αδύνατο οι εταιρείες να «στοκάρουν» δεκάδες χιλιάδες θερμοσίφωνες, για να εξυπηρετήσουν την ξαφνική ζήτηση που πυροδοτεί η επιδότηση.
Το 2024 και εν αναμονή του νέου προγράμματος, σημειώνει ο κ.Κώνστας, οι εγχώριες πωλήσεις μειώθηκαν σε ποσοστό 25% στους συλλέκτες και 16% στις δεξαμενές. «Ευτυχώς, οι εξαγωγές αντιστάθμισαν εν μέρει την απώλεια» παρατηρεί.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει μελέτης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ο κλάδος περιλαμβάνει περίπου 30-35 παραγωγικές επιχειρήσεις διαφόρων μεγεθών. Συνολικά, η αξία πωλήσεων του κλάδου εκτιμάται ότι ανήλθε το 2023 σε 344 εκατ. ευρώ. Για κάθε ευρώ αξίας παραγωγής στον κλάδο Θερμικών Ηλιακών Συστημάτων (ΘΗΣ) το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά περίπου ένα ευρώ._
Αλεξάνδρα Γούτα