Μαζί με την κλιματική αλλαγή, τα πυρηνικά όπλα αποτελούν μια υπαρξιακή απειλή για τις κοινωνίες μας, τονίζει σε μήνυμά του για την 75η επέτειο από τον ατομικό βομβαρδισμό στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. «Αυτόν τον μήνα τιμούμε την 75η επέτειο από τον ατομικό βομβαρδισμό στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, όταν ανθρωπότητα έμαθε τι καταστροφή μπορεί να προκαλέσει ακόμα και μία μόνο πυρηνική βόμβα» σημειώνει εισαγωγικά ο κ. Γκουτέρες και διαμηνύει πως οι συνεχείς κακουχίες που προκλήθηκαν στους επιζώντες, τους «χιμπακούσα», πρέπει να μας δίνουν το καθημερινό κίνητρο για να εξαλείψουμε όλα τα πυρηνικά όπλα. «Μοιράστηκαν τις ιστορίες τους για να μη ξεχαστεί ποτέ ο τρόμος που βίωσαν στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, προσέθεσε, ωστόσο παρατήρησε ότι η πυρηνική απειλή αυξάνεται για άλλη μία φορά.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, ένα δίκτυο συμφωνιών και εργαλείων έχει δημιουργηθεί για να αποτρέψει τη χρήση αυτών των εξαιρετικά καταστροφικών όπλων με τελικό στόχο την εξάλειψή τους. Αυτό το πλαίσιο όμως, όπως υπογραμμίζει, παραμένει αδρανές εδώ και δεκαετίες και αρχίζει να σκουριάζει.
Περαιτέρω εκτιμά ότι η πιθανότητα διεθνώς να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα, κατά λάθος ή ως αποτέλεσμα λάθος υπολογισμών, είναι επικίνδυνα υψηλή.
Ειδικότερα, ο Αντόνιο Γκουτέρες αναφέρει ότι τροφοδοτούμενη από τις εντεινόμενες διεθνείς εντάσεις και τη διάλυση της εμπιστοσύνης, οι σχέσεις μεταξύ των χωρών που έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά όπλα, εξελίσσονται σε επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές αντιπαραθέσεις και τονίζει: Όσο οι κυβερνήσεις βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα πυρηνικά όπλα για την ασφάλεια τους, οι πολιτικοί ανταλλάσσουν θερμά λόγια για την πιθανή χρήση τους και επενδύουν τεράστια ποσά για τη μετατροπή τους σε ακόμη πιο φονικά όπλα. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ειρηνική, βιώσιμη ανάπτυξη, αντιπροτείνει.
Αναφερόμενος στις πυρηνικές δοκιμές, σημειώνει πως εδώ και δεκαετίες οδήγησαν σε τρομακτικές συνέπειες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και καθιστά σαφές ότι αυτό το απομεινάρι μίας προηγούμενης εποχής πρέπει να σταματήσει για πάντα.
Κατά τον κ. Γκουτέρες, μόνο μία νομικά δεσμευτική απαγόρευση όλων των πυρηνικών δοκιμών μπορεί να το πετύχει αυτό και υποστηρίζει ότι η Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών έχει αποδείξει την αξία της, όμως κάποια κράτη δεν την έχουν υπογράψει ή επικυρώσει ακόμα, αποτρέποντας την πλήρη εκπλήρωση της αποστολής της ως βασικού στοιχείου του πλαισίου εξάλειψης των πυρηνικών όπλων.
Υπό αυτό το πρίσμα εκφράζει την ανησυχία του για τα περισσότερα από τα περίπου 13.000 πυρηνικά όπλα στα οπλοστάσια παγκοσμίως, λέγοντας πως είναι πολύ πιο καταστροφικά από τις βόμβες στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Οποιαδήποτε χρήση τους θα λειτουργούσε ως καταλύτης για μια ανθρωπιστική καταστροφή αφάνταστων διαστάσεων, επισήμανε.
Στο σημείο αυτό, προτάσσει πως ήρθε η στιγμή να επιστρέψουμε στην κοινή αντίληψη ότι κανείς δεν κερδίζει από έναν πυρηνικό πόλεμο, να επιστρέψουμε στην συλλογική συμφωνία ότι θα πρέπει να εργαστούμε για έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα, στο πνεύμα συνεργασίας που οδήγησε σε ιστορική πρόοδο προς την εξάλειψή τους. «Από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη Ρωσική Ομοσπονδία – κατόχους του 90% των πυρηνικών όπλων – αναμένουμε να πρωτοστατήσουν. Η συνθήκη New Start θέτει τα επαληθεύσιμα όρια. Η επέκτασή της για πέντε χρόνια θα δώσει χρόνο για διαπραγματεύσεις και συμφωνίες ενώ είναι πιθανό να φέρει και άλλες χώρες που κατέχουν πυρηνικά όπλα» σημειώνει.
Εξίσου χαρακτηρίζει τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, ενόψει της Διάσκεψης Αναθεώρησής του που θα πραγματοποιήσουν τα Ηνωμένα Έθνη την επόμενη χρονιά, μίας από τις πιο επιτυχημένες διεθνείς συνθήκες ασφαλείας. Περιέχει, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, τις μόνες βασισμένες σε συνθήκες δεσμεύσεις των πέντε μεγαλύτερων χωρών-κατόχων πυρηνικών όπλων για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων και επιβάλλει την υποχρέωση να μην αποκτήσουν ή δημιουργήσουν πυρηνικά όπλα και προσθέτει: Η σχεδόν καθολική συμμετοχή στη Συνθήκη σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας είναι δεσμευμένη από αυτές τις υποχρεώσεις. Η Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Συνθήκης είναι μια ευκαιρία ανάσχεσης της διάβρωσης της διεθνούς τάξης για τα πυρηνικά.
Εξάλλου, χαιρετίζει ότι τα περισσότερα κράτη-μέλη του ΟΗΕ παραμένουν δεσμευμένα στον στόχο ενός κόσμου απαλλαγμένου από πυρηνικά όπλα και τόνισε: «Αυτό αντανακλάται στις 122 χώρες οι οποίες υποστήριξαν την υιοθέτηση της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων. Κατανοούν ότι οι επιπτώσεις κάθε χρήσης πυρηνικών όπλων θα ήταν καταστροφικές».
Περαιώνοντας το μήνυμά του, υπογραμμίζει ότι δεν μπορούμε να ρισκάρουμε άλλη μια Χιροσίμα κι ένα Ναγκασάκι ή κάτι χειρότερο και παροτρύνει «καθώς σκεπτόμαστε τον πόνο των χιμπακούσα, ας αντιμετωπίσουμε αυτήν την τραγωδία ως μια κραυγή της ανθρωπότητας και ας δεσμευθούμε ξανά για έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα».