Με στόχο την προσφορά, στο φιλόμουσο κοινό της πόλης, ευκαιριών για να γνωριστεί με τις πολλαπλές εκφάνσεις του ελληνικού και του ευρωπαϊκού πολιτισμού, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (ΚΩΘ) υλοποιεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα 65+ σε τρεις κύκλους παρουσιάσεων με αντικείμενο διαφορετικά μουσικά είδη, εμπλουτισμένες με ζωντανή μουσική που θα γίνουν από ειδικούς μουσικούς, μουσικολόγους της πόλης και καθηγητές πανεπιστημίων.
Οι παρουσιάσεις απλώνονται από την αρχαία ελληνική μουσική και φτάνουν μέχρι και τη μουσική ιστορία της Θεσσαλονίκης στον 20ο αιώνα, τόνισε ο διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, Γέωργιος – Ιούλιος Παπαδόπουλος κατά την παρουσίαση του προγράμματος στο MOMus- Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης- Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο θα φιλοξενήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα 65+ μαζί με το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Αρχαία Ελληνική Μουσική, Μικρασιατική και Σμυρναϊκό Τραγούδι, Ποντιακή Μουσική, Μεσοπολεμική Μουσική και Ρεμπέτικο, Μουσική του Ελληνικού Κινηματογράφου, Ευρωπαϊκή Μουσική Μπαρόκ είναι, μεταξύ άλλων, οι θεματικές των παρουσιάσεων του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, «φορέα μουσικής που ενδιαφέρεται να έχει πάντοτε μια ενεργό παρουσία στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης».
«Έχουμε πάρα πολλά άτομα γενικώς στον κόσμο και φυσικά και στην Ευρώπη άνω των 65 ετών και αναζητούμε γενικώς τρόπους να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής αυτών των ανθρώπων και βεβαίως να μετριάσουμε τον αντίκτυπο της γήρανσης του πληθυσμού. Είναι μια γενικότερη πολιτική και μέρος της στρατηγικής κοινωνικού προφίλ μας στο Κρατικό Ωδείο» επισήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
«Το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης είναι ο σημαντικότερος φορέας μουσικής εκπαίδευσης της πόλης εδώ και 110 χρόνια, από το 1914 που ιδρύθηκε και με αυτό το σκεπτικό προτείναμε και εγκρίθηκαν τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που απευθύνονται σε άτομα 65+ και όχι μόνον» συμπλήρωσε.
Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε τρεις κύκλους. Οι δύο πρώτοι θα διεξάγονται παράλληλα, ο ένας στην αίθουσα Ελένη Λαζαρίδου του MOMus- Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης- Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης κάθε Τρίτη από 3 Δεκεμβρίου 2024 έως 3 Ιουνίου 2025 και ο άλλος στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο κάθε Πέμπτη από 9 Ιανουαρίου έως 26 Ιουνίου 2025.
Στο πλαίσιο του κάθε κύκλου θα πραγματοποιηθούν 22 παρουσιάσεις με συμμετέχοντες 120 μουσικούς, μουσικολόγους, καθηγητές πανεπιστημίου των Τμημάτων Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του ΠΑΜΑΚ και Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ που θα διδάξουν και θα επιμεληθούν το μουσικό σκέλος.
Η Ύδραυλις και άλλα πρωτότυπα αντίγραφα οργάνων της αρχαιότητας
«Θα έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε την αρχαία ελληνική μουσική και την ιστορική εξέλιξη της και να την ακούσουμε μέσα από πρωτότυπα αντίγραφα αυθεντικών οργάνων, τα οποία έχουν έρθει στην κατοχή του Κρατικού Ωδείου με γενναία επιχορήγηση αυτού του προγράμματος» εξήγησε ο γενικός διευθυντής του.
Το Κρατικό Ωδείο πλέον διαθέτει πολλά έγχορδα όργανα και είναι ίσως είναι το μοναδικό ίδρυμα που διαθέτει το πρώτο αντίγραφο υδραύλεως, του μουσικού οργάνου, το οποίο βρέθηκε και εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δίου.
Είναι στην ουσία ο πρόδρομος του εκκλησιαστικού οργάνου και στη Δύση πλέον βρίσκεται σε κάθε εκκλησία καθολική, προτεσταντική και όχι μόνον, σημείωσε και αναφέρθηκε στην ιστορία του μουσικού οργάνου.
«Η ύδραυλις μεταφέρθηκε με την προίκα μιας βυζαντινής πριγκίπισσας στη Δύση, η οποία θα παντρευόταν έναν βασιλιά της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Μόλις είδαν λοιπόν αυτό το εξαιρετικό όργανο, το οποίο δούλευε υδροπνευματικά με νερό και αέρα και η πίεση διοχέτευε αέρα μέσα από τους σωλήνες και παραγόταν ο ήχος, όλοι τον θαύμασαν. Και η εξέλιξή του είναι αυτό που βλέπουμε σήμερα, εκατοντάδες χρόνια μετά σε όλες τις εκκλησίες του κόσμου» είπε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ανέφερε ακόμη ότι στο πλαίσιο των παρουσιάσεων ο καθηγητής του Κρατικού Ωδείου, εξέχων μουσικολόγος, Πέτρος Παπαεμμανουήλ, θα μεταδώσει τη γνώση του σχετικά με τη βυζαντινή μουσική, η οποία έχει τεράστια ιστορία και είναι ο πρόδρομος της δημοτικής μουσικής και ότι θα υπάρξουν ειδικές ενότητες για το δημοτικό τραγούδι, που βασίστηκε στην προφορική παράδοση, καθώς και στην ποντιακή μουσική, που απηχεί και την ψυχή του λαού, που ξεριζώθηκε από τα πάτρια εδάφη, αλλά και για τη μικρασιάτικη μουσική και την παράδοση του λαϊκού τραγουδιού.
Ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής δημιουργίας, η μουσική που γράφτηκε για τον ελληνικό κινηματογράφο τις δεκαετίες ’50 – ’60 και ’70 και οι συνθέτες της που εμπλούτισαν την εικόνα των ταινιών με θαυμάσια τραγούδια θα είναι ξεχωριστή ενότητα του προγράμματος.
Ευρωπαϊκή Μουσική και Πολυπολιτισμική Μουσική Παράδοση της Θεσσαλονίκης
Οι ενότητες των παρουσιάσεων για την Ευρωπαϊκή Μουσική είναι Αναγέννηση, Μπαρόκ – Οργανική Μουσική και Όπερα, Κλασικισμός -Οργανική Μουσική και Όπερα, Ρομαντισμός – Οργανική Μουσική και Όπερα και Ευρωπαϊκή Μουσική και Ελληνική Εθνική Σχολή.
Η κομβική θέση του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης στη μουσική ιστορία της πόλης, το οποίο έχει παραγάγει πολύ σημαντική μουσική δημιουργία, τόσο από τους καθηγητές του όσο και από τους αποφοίτους του, τα 110 χρόνια της ιστορίας του θα είναι επίσης θέμα παρουσιάσεων.
«Οι επιρροές της Βυζαντινής Μουσικής στην Οθωμανική και η Σεφαραδίτικη και Αρμενική Μουσική Παράδοση θα αναδειχθούν σε ειδική ενότητα. «Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε και την ταυτόχρονη συνύπαρξη διαφορετικών εθνοτήτων και της κουλτούρας που φέρνει η καθεμία. Η συνύπαρξη των Ελλήνων, των Οθωμανών, των Αρμενίων, των Εβραίων στη Θεσσαλονίκη, αυτό το πολυπολιτισμικό στοιχείο, στο οποίο συχνά αναφερόμαστε, θέλουμε να γίνει πλέον ανάγλυφο. Να μπορέσουν οι ακροατές να μάθουν για την ιστορική αυτή συνύπαρξη και να ακούσουν ζωντανά μέσα από τους μουσικούς που θα το παρουσιάσουν» τόνισε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ο Τρίτωνας με το κοχύλι καλεί το φιλότεχνο κοινό της πόλης
Στον Τρίτωνα, ο οποίος είναι το σύμβολο της αφίσας του προγράμματος αναφέρθηκε ο Δημήτρης Γιαννόπουλος, ιστορικός του Πολιτισμού και μέλος του διοικητικού προσωπικού του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης.
Ο Τρίτωνας, ο οποίος από την Αρχαιολογική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης χαρακτηρίζεται ως το «παιδί με το κοχύλι», φέρει το χαϊδευτικό όνομα «το παιδί του Ωδείου» τόνισε ο κ. Γιαννόπουλος, υπεύθυνος του προγράμματος και εξήγησε ότι η ιστορία του ξεκινάει το 1850, όταν χτίστηκε και η έπαυλη του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, που είναι αυτή στιγμή σε ανακαίνιση.
Το άγαλμα το 1978 βρισκόταν σε μια θέση στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και λόγω του σεισμού αποσύρθηκε για περίπου 40 περίπου χρόνια και θεωρήθηκε χαμένο. Το 2015 ανακαλύφθηκε το σημείο στο οποίο βρισκόταν ο Τρίτωνας και έγινε η επιστροφή του.
Το σημαντικό με το συγκεκριμένο άγαλμα αλλά και τα αγάλματα της αυλής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης είναι ότι είναι τα τρία παλαιότερα δημόσια αγάλματα της Θεσσαλονίκης, τα οποία δεν φυλάσσονται σε Μουσείο. Είναι τα μοναδικά αγάλματα από την εποχή του 19ου αιώνα, νεοκλασικιστικά τα οποία παραμένουν σε δημόσιο χώρο, υπογράμμισε ο κ. Γιαννόπουλος.
Ο Τρίτωνας, σύμφωνα με την μυθολογία είναι το παιδί του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης και καλεί φυσώντας μέσα από το κοχύλι του, το οποίο χρησιμοποιείται ακόμα και τώρα στα νησιά, όλα τα θαλάσσια πλάσματα, ανέφερε ο κ. Γιαννόπουλος.
Ο συμβολισμός είναι ότι και εμείς καλούμε όλο το φιλότεχνο κοινό της Θεσσαλονίκης να παρακολουθήσει τα προγράμματά μας, επισήμανε.
Το έργο/δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και χρηματοδοτείται με 160.000 ευρώ. Ο αριθμός των συμμετεχόντων σε κάθε παρουσίαση θα είναι 80 άτομα στην αίθουσα Ελένη Λαζαρίδου και 150 άτομα στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι οι συμμετέχοντες ενήλικες 65+, αλλά και κάθε ακροατής που θέλει να αποκτήσει την εμπειρία μάθησης μέσω των εκπαιδευτικών δράσεων, οι εκπαιδευτές – εισηγητές των προγραμμάτων και οι μουσικοί που θα συμμετέχουν στις παρουσιάσεις.
Το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης θα συμπράξει επίσης με το ΚΕΑΤ – Κέντρο Εκπαίδευσης & Αποκατάστασης Τυφλών, το οποίο έχει δική του ορχήστρα λαϊκής μουσικής και με την Ένωση Κωφών και θα υλοποιήσει ένα ακόμη πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης – Υπουργείο Πολιτισμού το «Ψηφιακό Μουσείο» με 400.000 ευρώ.
Κ.Γιαννίκη