Ασφάλεια αισθάνονται οι γυναίκες και άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας κυκλοφορώντας στο πολυσύχναστο κέντρο της πόλης, σε αντίθεση με σημεία που είναι υποφωτισμένα. Παράλληλα, στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών όπου βρίσκονται και οι φοιτητικές εστίες, η γειτνίαση με το φυσικό περιβάλλον (άλσος, δάσος Σέιχ Σου) δημιουργεί μεν ηρεμία αλλά και ανασφάλεια λόγω μη φωτισμού αλλά και ύπαρξης σημείων χωρίς ορατότητα.
Τα στοιχεία προκύπτουν από την έμφυλη χαρτογράφηση δύο περιοχών της Θεσσαλονίκης- της πλατείας Ναυαρίνου και άλλων κεντρικών σημείων και των Σαράντα Εκκλησιών- που υλοποίησε το ΕUROPE DIRECT Θεσσαλονίκης , ως τμήμα της Διεύθυνσης Πολιτισμού και Τουρισμού του δήμου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την ActionAid Hellas.
Συγκεκριμένα, ομάδα που συστάθηκε από γυναίκες και ΛΟΑΤΚΙ άτομα, χαρτογράφησε τις δύο περιοχές προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο αντιλαμβάνονται το δημόσιο χώρο ως ασφαλή ή επικίνδυνο.
Η περιπατητική έρευνα επικεντρώθηκε στη βιωματική προσέγγιση, επιτρέποντας στις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες να εξερευνήσουν τις δύο περιοχές. Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, η διαδρομή περιελάμβανε σημεία όπως η πλατεία Ναυαρίνου και η οδός Ιασωνίδου, που χαρακτηρίζονται από έντονη κίνηση και κοινωνική ποικιλομορφία. Στις Σαράντα Εκκλησιές, οι συμμετέχοντες περιηγήθηκαν σε πιο ήσυχες περιοχές όπως το ‘Αλσος και η Φοιτητική Εστία, εξερευνώντας μια περιοχή κατοικίας και εστιάζοντας στη σύνδεση του φυσικού τοπίου με τον δημόσιο χώρο.
Ειδικότερα, με αφετηρία την πλατεία Ναυαρίνου, διαπίστωσαν στη διαδρομή ζωντάνια, αλλά και σημεία μειωμένου αισθήματος ασφάλειας, ειδικά τη νύχτα ενώ στις οδούς Ιασωνίδου, Αγίου Δημητρίου και Τσιμισκή, είδαν έντονη εμπορική δραστηριότητα, πυκνή δόμηση, στενά πεζοδρόμια και περιοχές με λιγότερο φωτισμό.
«Στη Ναυαρίνου νιώθω ασφαλής όταν υπάρχει κόσμος, αλλά όταν πέφτει το σκοτάδι, τα κλειστά καταστήματα κάνουν τον χώρο λιγότερο φιλόξενο», «Κινούμαι άνετα, με τραβάνε τα φώτα και η μουσική από τα μαγαζιά που υπάρχουν», «Με ανησυχεί/μου δημιουργεί δυνατό συναίσθημα η ύπαρξη ανθρώπων που βρίσκονται σε επαιτεία ή σε κατάσταση αστεγίας και κάποιες παρέες που φωνάζουν ή μαλώνουν», «Δεν υπάρχουν ταμπέλες με τις οδούς σε όλους τους κάθετους δρόμους και δε ξέρω πού βρίσκομαι, μου προκαλεί ανασφάλεια», είναι μερικές από τις σκέψεις και τα συναισθήματα που κατέγραψαν οι συμμετέχουσες για την εμπειρία τους σε κεντρικές οδούς.
Στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών όπου περιηγήθηκαν με αφετηρία το ‘Αλσος, διαπίστωσαν υψηλή αίσθηση ασφάλειας τη μέρα αλλά περιορισμένο φωτισμό το βράδυ, στη Φοιτητική Εστία ενεργή ατμόσφαιρα με αντιφάσεις στην κίνηση και διαφοροποιημένη αίσθηση ασφάλειας και στην οδό Αγίου Δημητρίου, αντιφάσεις κίνησης και ήσυχων περιοχών, με παρατηρήσεις στην αίσθηση ασφάλειας.
«Το δάσος στα όρια της περιοχής (Σαράντα Εκκλησιές) είναι μαγευτικό, αλλά το βράδυ η έλλειψη φωτισμού με κάνει να αποφεύγω την περιοχή», «Εδώ μπορεί να άραζα με παρέα τέτοια ώρα, αλλά μόνη μου όχι», «Μόνη μου δεν θα έμπαινα από μέσα (από το άλσος), θα πήγαινα από τον κεντρικό», «Δε φοβάμαι, τα κτήρια φαίνονται κατοικίες οικογενειών», «Είναι περιοχές που αν τις περάσεις μέρα θα μου αρέσει που έχει αυτά τα δέντρα, τώρα το βράδυ όχι», κατέγραψαν στις προσωπικές μαρτυρίες τους.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα ευρήματα της έμφυλης χαρτογράφηση, στο κέντρο, οι συμμετέχουσες παρατήρησαν ότι οι πολυσύχναστοι δρόμοι δημιουργούν μεν αίσθηση ζωντάνιας, αλλά σε ορισμένα σημεία ο ανεπαρκής φωτισμός, η πυκνή και ψηλή δόμηση ή αντίθετα, ο μη οριοθετημένος δημόσιος χώρος, επηρεάζουν αρνητικά την αίσθηση ασφάλειας. Στις Σαράντα Εκκλησιές, ως περιοχή κατοικίας με χαμηλότερους συντελεστές δόμησης και η γειτνίαση με το φυσικό περιβάλλον (άλσος, δάσος Σέιχ Σου), αναδείχθηκαν ως παράγοντες ηρεμίας, με τις συμμετέχουσες να εκφράζουν μεγαλύτερη αίσθηση ταυτότητας και σύνδεσης με τον χώρο. Ωστόσο, επίσης η ύπαρξη των φυσικών στοιχείων λειτούργησε αρνητικά στην αίσθηση ασφάλειας λόγω μη φωτισμού αλλά και ύπαρξης σημείων χωρίς ορατότητα.
Περισσότερα στοιχεία από την έμφυλη χαρτογράφηση παρουσιάζονται το απόγευμα σε εκδήλωση στο Κέντρο Νέων ActionAid- Πλατεία Ναυαρίνου 7.
Νατάσα Καραθάνου
*Επισυνάπτεται η αφίσα της εκδήλωσης