Πλήθος κόσμου κατακλύζει καθημερινά το κέντρο της Θεσσαλονίκης και πολίτες από κάθε μεριά της πόλης, όπως και ξένοι επισκέπτες, κυρίως από Βαλκανικές χώρες, φορώντας τα γιορτινά τους, μπαινοβγαίνουν στα μαγαζιά, απολαμβάνουν διάφορα ροφήματα και γεύματα στα στολισμένα καταστήματα εστίασης και γίνονται μέρος της άκρως εορταστικής ατμόσφαιρας που επικρατεί. Είναι βέβαια και το Μετρό της πόλης που μαγνητίζει τόσο τους πολίτες του νομού και των τριγύρω περιοχών, όσο και τους ξένους, που όπως επανειλημμένα έχουν οι ίδιοι δηλώσει, αποτελεί ένα ζωντανό…υπόγειο μουσείο που αποτυπώνει την ιστορία και τα επίπεδα που χτίστηκε και κατοικήθηκε η Θεσσαλονίκη, από το 316 π.χ και τους ελληνιστικούς χρόνους, μέχρι τους νεότερους και την απελευθέρωση της πόλης το 1912.
Εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων της πόλης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ συμφωνούν με τα παραπάνω και…επαυξάνουν με ικανοποίηση και χαρά, αλλά αμφότεροι αναγνωρίζουν με προβληματισμό και ανησυχία ότι τα ταμεία τους δεν γεμίζουν επαρκώς, αφού οι καταναλωτές προμηθεύονται τα απολύτως απαραίτητα, επιλέγοντας μάλιστα τους συμβολισμούς, που δεν κοστίζουν και… υπέρμετρα. Οι ίδιοι εκτιμούν πως η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών είναι περιορισμένη ενώ βάλλεται και από τις ανατιμήσεις στην ενέργεια και όχι μόνο, αλλά και από το γεγονός ότι προτού αλλάξει η χρονιά, οι υποχρεώσεις προς την πολιτεία πρέπει να διευθετηθούν και κοστίζουν. Έτσι, αγορές γίνονται μεν, αλλά είναι συγκρατημένες, μετρημένες και όσο πιο οικονομικές γίνεται.
Κάθε πέρυσι και καλύτερα για τα εμπορικά καταστήματα
«Είμαστε μια ανάσα πριν τα Χριστούγεννα, αλλά η αγοραστική κίνηση είναι χειρότερη ακόμη και από οποιαδήποτε καθημερινή ημέρα», επισημαίνει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ), Παντελής Φιλιππίδης και εκφράζοντας την απογοήτευσή του εκτιμά ότι η φετινή εορταστική περίοδος «θα κλείσει με πτώση 30% με 40% σε σχέση με την περσινή».
Ενδεικτικά αναφέρει ότι ακόμη και τις δυο προηγούμενες Κυριακές που η αγορά της Θεσσαλονίκης ήταν ανοιχτή και κατακλύστηκε από κόσμο, ειδικά στις 22/12, οι αγορές ήταν ελάχιστες και οι περισσότερες μάλιστα δεν έγιναν από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Για τους ξένες επισκέπτες στην πόλη, κυρίως από Βαλκανικές χώρες, ο ίδιος σημειώνει ότι «προβαίνουν σε αγορές». Τονίζει, παράλληλα, ότι υπό κανονικές συνθήκες ο τζίρος των Χριστουγέννων συνεισφέρει το 80% στο σύνολο των ετήσιων εσόδων για τα παιχνίδια, ενώ για τα υπόλοιπα είδη ο εορταστικός τζίρος συνδράμει ως και 30%. Ωστόσο θεωρεί ότι φέτος αυτό δεν αναμένεται να συμβεί και προοιωνίζει ένα κακό 2025 με λουκέτα. «Ποιος θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί πριν από δέκα χρόνια ότι σήμερα-μεταξύ άλλων- θα υπήρχαν 14 αδιάθετα καταστήματα στην οδό Μητροπόλεως και 12 στην οδό Τσιμισκή, τον πιο εμπορικό δρόμο της Θεσσαλονίκης» λέει και προσθέτει «εμπορικοί δρόμοι έχουν εξαφανιστεί, όπως αυτός της Παρασκευοπούλου και από τα 3.500 μέλη του ΕΣΘ, ζήτημα οι 500 να είναι “ υγιείς”. Η πλειονότητα είμαστε στο “ κόκκινο”».
Την …κορύφωση της κίνησης περιμένουν αρτοποιοί και ζαχαροπλάστες
Χιλιάδες κιλά βασιλόπιτας και άλλα τόσα μελομακάρονα και κουραμπιέδες έχουν βάλει πλώρη να παρασκευάσουν και …παρασκευάζουν αρτοποιοί και ζαχαροπλάστες στο νομό Θεσσαλονίκης, με τους επικεφαλής του Σωματείου Αρτοποιών νομού Θεσσαλονίκης, «Ο Προφήτης Ηλίας», Έλσα Κουκουμέρια και της Συντεχνίας Ζαχαροπλαστών, Μάριο Παπαδόπουλο να επισημαίνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «οι καταναλωτές προβαίνουν σε αγορές, συγκρατημένα όμως και με σύνεση, ώστε να μην πέσουν έξω στον οικογενειακό προϋπολογισμό που είναι μετρημένος και καθορισμένος». Αμφότεροι βέβαια αναφέρουν ότι από τις αμέσως επόμενες ημέρες δεν αποκλείεται η κίνηση στα μαγαζιά τους να κορυφωθεί και εκφράζουν την ευχή αυτό να συμβεί. «Έστω και οριακά “ βλέπουμε” να κλείνουμε τη φετινή σεζόν με θετικό πρόσημο σε σχέση με πέρυσι» συμπληρώνουν.
Οι αρτοποιοί, σύμφωνα με την κ. Κουκουμέρια, έχουν βάλει πλώρη φέτος να φουρνίσουν περισσότερα από 500.000 κιλά βασιλόπιτας ενόψει της Πρωτοχρονιάς. Στο μεσοδιάστημα ήδη εκατοντάδες χιλιάδες κιλών με μελομακάρονα και κουραμπιέδες… παρασκευάζονται, ψήνονται και “βάζουν” δυναμικά στο κλίμα των εορτών τους καταναλωτές, οι οποίοι φέτος ψωνίζουν λίγο περισσότερο συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, όπως επισημαίνει.
Για τις τιμές των εορταστικών γλυκισμάτων, σημειώνει ότι είναι από σταθερές ή έως και ένα ευρώ υψηλότερες, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και διαβεβαιώνει: «η όποια αύξηση γίνει, εάν τελικά γίνει, δεν θα ξεπερνάει το ένα ευρώ ανά κιλό και πραγματικά δεν αντικατοπτρίζει τις καταιγιστικές ανατιμήσεις που βιώνουμε εμείς οι αρτοποιοί και που μαζί με το κόστος ενέργειας υπερβαίνουν το 50% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα».
Έτσι, οι τιμές στα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες, κυμαίνονται φέτος στα 13-16 ευρώ/κιλό, ήτοι στα περσινά επίπεδα και σε 16-19 ευρώ/κιλό αντίστοιχα, ενώ για την βασιλόπιτα η κ. Κουκουμέρια εκτιμά ότι θα διατεθεί φέτος στα 13-18 ευρώ/κιλό.
… και έως 150.000 κιλά βασιλόπιτας από τους ζαχαροπλάστες
Σε 100.000 με 150.000 κιλά υπολογίζονται οι βασιλόπιτες που θα διαθέσουν φέτος οι ζαχαροπλάστες της Θεσσαλονίκης, με τον πρόεδρο της Συντεχνίας Ζαχαροπλαστών, Μάριο Παπαδόπουλο να σημειώνει: «η κίνηση καταγράφεται ακόμη “ χαλαρή”, αλλά εκτιμώ ότι από τις αμέσως επόμενες ημέρες ίσως και να υπάρξει κορύφωση».
Αναφερόμενος στις τιμές στα ζαχαροπλαστεία του νομού Θεσσαλονίκης, τονίζει ότι παρά την αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 50% φέτος σε σχέση με πέρυσι και «κόντρα» στη «στρέβλωση της αγοράς, εμείς διατηρούμε σταθερές τις τιμές μας σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, σεβόμενοι τους καταναλωτές και διατηρώντας την υψηλή ποιότητα».
Έτσι, σύμφωνα με τον ίδιο, οι τιμές στα μελομακάρονα διαμορφώνονται στα 13-17 ευρώ/κιλό και στους κουραμπιέδες στα 15-19 ευρώ/κιλό «όταν μάλιστα σε άλλες αγορές της χώρας το κόστος τους αντίστοιχα ανέρχεται σε 26 ευρώ/κιλό και 30/ ευρώ κιλό αντίστοιχα».
Οι φορείς εκφράζουν την χαρά και ικανοποίησή τους για την επιστροφή των καταναλωτών στα σημεία παρασκευής των γλυκισμάτων τους και όχι μόνο και συμπληρώνουν: «να είναι σίγουροι οι καταναλωτές ότι δεν κάνουμε καμία έκπτωση στην ποιότητα των προϊόντων μας παρά τις όποιες ανατιμήσεις και άλλες δυσκολίες αντιμετωπίζουμε».
Μειωμένη κατά 15% τουλάχιστον η κίνηση στις λαϊκές αγορές
Στο μεταξύ, μπορεί οι πάγκοι των λαϊκών αγορών να είναι γεμάτοι με φρέσκα προϊόντα και οι τιμές να παραμένουν σταθερές σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, «ωστόσο αν και διανύουμε τις τελευταίες ημέρες, πριν την εορταστική περίοδο, οι καταναλωτές αγοράζουν με σύνεση», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαγγελματιών Παραγωγών Πωλητών Λαϊκών Αγορών Μακεδονίας- Θεσσαλίας- Θράκης, Άγγελος Δερετζής, εκτιμώντας ότι η πτώση φέτος στον τζίρο θα ξεπεράσει το 15%.
Οι καταναλωτές εξακολουθούν να προμηθεύονται προϊόντα «μετρημένα και προμηθεύονται τα απολύτως απαραίτητα για το γιορτινό τραπέζι, αποφεύγοντας έτσι τις μεγάλες ποσότητες», τονίζει ο ίδιος και σημειώνει: «τουλάχιστον η έλευση του κόσμου στις υπαίθριες αγορές, μας τονώνει την ψυχολογία αν και όχι την …τσέπη». Η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών «έχει μειωθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια. Κάτι που επιβεβαιώνεται και αυτή τη περίοδο», λέει και ο κ. Δερετζής.
Μειωμένες οι παραγγελίες στα κρεοπωλεία
Μειωμένες σε ποσοστό έως και 15% καταγράφονται οι παραγγελίες που γίνονται στα κρεοπωλεία ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων, σε σχέση με την περσινή αντίστοιχη περίοδο, με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών, Σάββα Κεσίδη, να επισημαίνει «επάρκεια υπάρχει, οι καταναλωτές θέλουν να αγοράσουν αλλά δεν … έχουν λεφτά».
Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο το 50% του τζίρου στα κρεοπωλεία της χώρας ενόψει του εορτασμού των Χριστουγέννων αφορά σε αγορές χοιρινού. «Παραδοσιακά, ο “ βασιλιάς” του εορταστικού τραπεζιού στην Ελλάδα είναι το χοιρινό, ενώ ακολουθούν σε απόσταση αναπνοής τα πουλερικά και ύστερα έρχονται το αρνί/κατσίκι και το μοσχάρι», επισημαίνει ο κ. Κεσίδης. Σε ό,τι αφορά τις γαλοπούλες, σημειώνει ότι ναι μεν γίνονται κάποιες πωλήσεις, «αλλά όχι σπουδαία πράγματα», όπως λέει χαρακτηριστικά και εξηγεί ότι «η κατανάλωσή της δεν συμβαδίζει με την παράδοση που κρατούν οι Έλληνες την περίοδο των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς».
Σε ό,τι αφορά τις τιμές φέτος, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (με περίπου 12.000 κρεοπωλεία πανελλαδικά), αναφέρει ότι κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα για το χοιρινό και τα πουλερικά, ενώ η γαλοπούλα είναι ακριβότερη σε σχέση με τις εορτές των Χριστουγέννων του 2023 σε ένα εύρος από 0,50 ευρώ/κιλό έως και ένα ευρώ/κιλό. Για την τιμή των αμνοεριφίων, σημειώνει ότι παραμένει στα περσινά επίπεδα, ενώ στον αντίποδα για το μοσχάρι είναι στο +15%-17% .
Υπενθυμίζεται ότι παραμονή των Χριστουγέννων 24/12 και της Πρωτοχρονιάς 31/12, τα εμπορικά καταστήματα θα λειτουργήσουν από τις δέκα το πρωί μέχρι και τις έξι το απόγευμα, δίνοντας τη δυνατότητα στους καταναλωτές να πραγματοποιήσουν τα ψώνια της τελευταίας στιγμής. Ανήμερα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τα εμπορικά καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά, ενώ κατεβασμένα θα έχουν τα ρολά τους στις 26/12 και ο ΕΣΘ προτείνει το ίδιο να συμβεί και στις 2/12. Την Κυριακή 29/12 όσοι καταστηματάρχες το επιθυμούν θα μπορούν να να λειτουργήσουν τις επιχειρήσεις τους από τις 10 το πρωί μέχρι και τις έξι το απόγευμα.
Ελ. Αλ.
ΦΩΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΧΗΡΑΣ
VIDEO/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ