Με όχημα τις πολλές εναλλασσόμενες εικόνες, ξεκινά σε λίγες μέρες ένα δεκαήμερο κινηματογραφικό ταξίδι, που θα οδηγήσει τους συμμετέχοντες σε διάφορα μέρη του κόσμου για να γνωρίσουν μέσα από τη μεγάλη οθόνη ανθρώπους και καταστάσεις, να απολαύσουν, να αισθανθούν, να συναισθανθούν και να βιώσουν διαφορετικές εμπειρίες. Ταυτόχρονα, κόσμος από όλες τις ηπείρους θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να ανταλλάξει απόψεις, να δημιουργήσει σχέσεις και να συναναστραφεί με «δυνατά» ονόματα του χώρου. Η μεγάλη γιορτή του σινεμά, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έρχεται για 65η χρονιά στις 31 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως τις 10 Νοεμβρίου.
Το στίγμα της φετινής διοργάνωσης έδωσε με συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης. Χαρακτήρισε τόσο το Φεστιβάλ του Νοεμβρίου, όσο και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το Μάρτιο, ως πολυσυλλεκτικές κινηματογραφικές εκδηλώσεις, που περιλαμβάνουν στο πρόγραμμά τους πολλά -συχνά διαφορετικά- κινηματογραφικά είδη, θεματικές και αφιερώματα.
«Κάθε φορά, το πιο σημαντικό είναι το πώς θα καταφέρουμε να κινητοποιήσουμε την κριτική σκέψη και την περιέργεια του θεατή, έτσι ώστε, όταν βλέπουμε μία ταινία να μην είναι απλώς για να περάσουμε δυο ώρες, αλλά μια ταινία που θα την πάρουμε μαζί μας, θα την περπατήσουμε στην πόλη, θα την κρατήσουμε, όταν πάμε στο σπίτι μας κι αυτή θα μας δώσει ένα ερέθισμα για να ψάξουμε κάτι παραπάνω και για να κινηθεί όλη η σκέψη και όλα τα αισθήματά μας», υπογράμμισε.
Γύρω από τον ίδιο άξονα περιστρέφεται η επιλογή των ταινιών, όπως και η οργάνωση των αφιερωμάτων και των υπόλοιπων δράσεων. Έτσι λοιπόν και φέτος το Φεστιβάλ θα παρουσιάσει εκτός από μία ευρεία γκάμα ταινιών, κινηματογραφικά πρότζεκτ στο πλαίσιο της αγοράς, σεμινάρια, διαλέξεις, συζητήσεις, εργαστήρια, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκθέσεις. «Όλα αυτά συναποτελούν την ελπίδα και το όραμά μας για το ποιο είναι και το ποιο μπορεί να είναι το ζωντανό σινεμά, το σινεμά που κινητοποιεί την κριτική σκέψη», πρόσθεσε ο κ. Ανδρεαδάκης.
Τα διαγωνιστικά τμήματα του Φεστιβάλ, το καλό ανεξάρτητο σινεμά και οι ελληνικές παραγωγές
Τον Χρυσό Αλέξανδρο, βραβεία και χρηματικά έπαθλα θα διεκδικήσουν ταινίες από όλο τον κόσμο που συμμετέχουν στα τρία διαγωνιστικά τμήματα του φεστιβάλ, στο κάθε ένα εκ των οποίων διαγωνίζονται και τρεις ελληνικές ταινίες.
Πρόκειται για το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα, το «ισάξιο και ισοδύναμό του» Meet The Neighbors, το οποίο παρουσιάζει ταινίες από τις 36 χώρες της Ν.Α. Ευρώπης στην ευρύτερη γειτονιά μας και το Film Forward, που περιλαμβάνει πιο …πρωτοποριακές ή ερευνητικές ταινίες, κάποιες φορές υβριδικές ανάμεσα σε διαφορά είδη και οι οποίες συνήθως γίνονται από νεότερους δημιουργούς. «Αυτά είναι η βιτρίνα του φεστιβάλ, οι ταινίες που εμείς προτείνουμε ως ανακάλυψη, ως πρόταση για το τι είναι ένα καλό ανεξάρτητο σινεμά», δήλωσε ο κ. Ανδρεαδάκης.
Στον μεγάλο κορμό των ταινιών που συμμετέχουν τόσο στα παραπάνω όσο και στα εκτός συναγωνισμού τμήματα, οι δημιουργοί εκφράζουν την αγωνία τους -και κατ’ επέκταση την αγωνία όλου του κόσμου, γι’ αυτό που συμβαίνει γύρω μας. «Στις ταινίες που θα δείτε φέτος αποτυπώνονται οι πόλεμοι και οι σφαγές που γίνονται στη γειτονιά μας, οι βομβαρδισμοί και οι καταστροφές που γίνονται στην ευρύτερη γειτονιά μας, οι αποτρόπαιες πράξεις, η φρίκη, η κλιματική αλλαγή, η οικονομική κρίση, η άνοδος της ακροδεξιάς και η επανεμφάνιση νεοφασιστικών, ναζιστικών φαινομένων» είπε -μεταξύ άλλων- ο καλλιτεχνικός διευθυντής.
Από τις ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν, μεγάλο κομμάτι έχει ήδη κάνει μία αξιοπρόσεκτη καριέρα σε ξένα φεστιβάλ, αλλά υπάρχουν και πρεμιέρες, που για πρώτη φορά θα παρουσιαστούν στη Θεσσαλονίκη. «Το Φεστιβάλ έχει πάντα προτεραιότητά του στη βοήθεια, την υποστήριξη και την προώθηση του ελληνικού κινηματογράφου και στις ταινίες που προβάλλει στο πρόγραμμά του -εντός και εκτός συναγωνισμού, αλλά και στα πρότζεκτ που παρουσιάζονται στην Αγορά. Εκεί, έρχονται οι νέοι Έλληνες δημιουργοί, εμείς τους υποδεχόμαστε με αγάπη και τους βοηθάμε να βρουν συμπαραγωγούς, χρηματοδότες, να βελτιώσουν τα σενάρια και τις ταινίες τους, να μάθουν από τα ειδικά σεμινάρια, τα workshop και τα masterclass και να παρουσιάσουν στο μέλλον τις καινούργιες τους ταινίες», εξήγησε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Αριστουργηματικές ταινίες που δείχνουν ότι είμαστε «Εμείς, το τέρας» – Το κεντρικό αφιέρωμα του 65ου ΦΚΘ
Το μεγάλο, θεματικό, κεντρικό αφιέρωμα του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που επιλέγεται κάθε χρόνο με βάση τα όσα γίνονται στον κόσμο, φέτος έχει τίτλο: «Εμείς, το τέρας». Περιλαμβάνει περισσότερα από είκοσι αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά, τα οποία διερευνούν και διατρέχουν τους σύνθετους και συναρπαστικούς συμβολισμούς και γρίφους που κρύβουν μέσα τους τα κάθε λογής τέρατα. Το αφιέρωμα επιμελείται ο διεθνούς φήμης Κάρλο Σατριάν, πρώην Καλλιτεχνικός Διευθυντής των Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου και του Λοκάρνο, κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας και προγραμματιστής.
«Του ζητήσαμε να επιλέξει ταινίες που αντιμετωπίζουν το τέρας από πολλές διαφορετικές μεριές, σαν μία απειλή αλλά και σαν μία διαφορετικότητα η οποία απειλείται, σαν έναν εχθρό αλλά και σαν έναν φίλο τον οποίο δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε ως φίλο, διότι έχει διαφορετική μορφή και όψη από τη δική μας. Θέλαμε να το τονίσουμε το “εμείς”, διότι πολλές φορές κι εμείς γινόμαστε τέρατα, είτε ηθελημένα είτε αθέλητα», ανέφερε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης και επικαλέστηκε τον Μάνο Χατζιδάκι, που έλεγε: «όταν δεν μας τρομάζει η εικόνα του τέρατος, σημαίνει ότι του μοιάζουμε».
«Καθώς λοιπόν ζούμε σε μία πολύ δύσκολη, μεταβατική εποχή, όπου ο λαϊκισμός, οι ακραίες πολιτικές επιλογές, εχθροπάθεια, οι πόλεμοι, η διχόνοια, το μίσος δημιουργούν τερατογενέσεις, διαπιστώνουμε ότι αυτό το τέρας δεν κατοικεί μόνο σ’ έναν φανταστικό κόσμο έξω από μας, αλλά και μέσα μας. Κι ότι με τη συμμετοχή, την ανοχή, τη σιωπή μας, γινόμαστε κι εμείς τέρατα. Όλες αυτές λοιπόν οι διαφορετικές όψεις και εκδοχές τους τέρατος -αλληλοσυγκρουόμενες και αλληλοσυμπληρωνόμενες κάποιες φορές, είναι οι θεματικές μερικών αριστουργηματικών, ιστορικών ταινιών του σινεμά ή και άλλων που είναι σπάνιες και αναδεικνύουν πτυχές αυτής της θεματικής», συμπλήρωσε.
Μάλιστα, η θεματική του αφιερώματος εμπνέει και την κεντρική έκθεση της διοργάνωσης. Το Φεστιβάλ ανέθεσε στους εικαστικούς Μαλβίνα Παναγιωτίδη και Δαυίδ Σαμπεθάι να δημιουργήσουν έργα που βρίσκονται σε διάλογο μεταξύ τους και θα παρουσιαστούν στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ.
Ευτυχισμένοι άνθρωποι γίνονται όσοι μεγαλώνουν με αγάπη – «Un-Family-ar», το αφιέρωμα του ΦΚΘ για την οικογένεια
Άλλο ένα αφιέρωμα που γίνεται στο πλαίσιο της ενότητας Survey Expanded του τμήματος Meet the Neighbors+, είναι το Un-Family-ar, που -μέσα από 11 ταινίες από 16 χώρες, βάζει σε πρώτο πλάνο τις εναλλακτικές, αλλά και κλασικές μορφές της οικογένειας, που βασίζονται στην επιθυμία, στην ελεύθερη βούληση, στην αλληλεγγύη, στην κατανόηση και κυρίως στην αγάπη.
«Θα δούμε δηλαδή μονογονεϊκές οικογένειες, το πώς ο αυταρχισμός της πατριαρχίας μπορεί να καταστρέψει τα παιδιά μας, το πώς η καταπίεση των γυναικών, των παιδιών, των αδυνάτων βάζει ένα βάρος μιας πολύ αρνητικής κληρονομιάς στις οικογένειες, στις οποίες κι εμείς πολλές φορές συμμετέχουμε… Αυτές οι ταινίες λοιπόν θέτουν όλα αυτά τα ερωτήματα και δείχνουν ότι μέσω της αγάπης, της κατανόησης, της αλληλεγγύης, της συμπερίληψης, της αποδοχής, μπορούν να υπάρξουν ευτυχισμένοι άνθρωποι, πιο ευτυχισμένοι ίσως από αυτούς που υπήρξαμε εμείς ή που υπήρξαν άλλοι μέσα σε κάποιες δομές καταπιεστικές ή σε πράγματα αποτρόπαια, που δυστυχώς συμβαίνουν ολοένα και συχνότερα γύρω μας, όπως είναι η ενδοοικογενειακη βία, οι γυναικοκτονίες, οι παιδοκτονίες, η καταπίεση των παιδιών από ανθρώπους που νομίζουν ότι είναι καλύτεροι και εξυπνότεροι», υπογράμμισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής.
Έκπληξη τα λαμπερά ονόματα που θα περπατήσουν στο κόκκινο χαλί του Ολύμπιον – Κορυφαίοι επαγγελματίες του σινεμά θα αποκαλύψουν μυστικά πίσω από τις ταινίες
Με την έλευση της Μόνικα Μπελούτσι στη Θεσσαλονίκη στη διάρκεια της προηγούμενης διοργάνωσης να συζητιέται ακόμη στην πόλη, ειδικές κινηματογραφικές εκδηλώσεις, θα δώσουν και φέτος ιδιαίτερη λάμψη στο Φεστιβάλ, με στόχο να τραβήξουν το ενδιαφέρον τόσο του κοινού, όσο και των επαγγελματιών που θα τις παρακολουθήσουν, κάτι που, όπως είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής, «θα σας αποκαλύψουμε τις αμέσως επόμενες μέρες».
Έως αυτήν την ώρα έχει ήδη ανακοινωθεί ότι η βραβευμένη Βρετανίδα συγγραφέας, Βικτόρια Χίσλοπ, θα είναι η ambassador της Αγοράς, του αναπτυξιακού τμήματος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ η καταξιωμένη Αμερικανίδα casting director Έλεν Λούις, η οποία έχει συνεργαστεί με εμβληματικούς σκηνοθέτες, όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ και ο Τζιμ Τζάρμους κι έχει δουλέψει σε θρυλικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, θα βρεθεί στο Φεστιβάλ για να μοιραστεί με το κοινό τα μυστικά της τέχνης της.
«Τόσο αυτή όσο και οι άλλοι άνθρωποι που θα συμμετάσχουν στα masterclass είναι κορυφαίοι επαγγελματίες και η παρακολούθησή τους κυρίως από τους φοιτητές του τμήματος Κινηματογράφου του ΑΠΘ, άλλων καλλιτεχνικών τμημάτων του πανεπιστημίου, αλλά και όλων των φοιτητών, νέους επαγγελματίες και το κοινό της Θεσσαλονίκης, νομίζω είναι αυτό που προσθέτει κάτι παραπάνω στην συνολική εμπειρία που προσφέρει ένα Φεστιβάλ. Πάμε σ’ ένα φεστιβάλ για να δούμε ταινίες, αλλά και για να μάθουμε και τα μυστικά πίσω από τις ταινίες, και αυτοί οι άνθρωποι θα μας αποκαλύψουν πολλά ενδιαφέροντα μυστικά», τόνισε ο κ. Ανδρεαδάκης.
Το Φεστιβάλ ως μία συνολική εμπειρία που αφήνει το αποτύπωμά του στην πόλη
Ανάμεσα στα 50-60 καλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στην Ευρώπη που επιζητούνται, συγκαταλέγονται, σύμφωνα με τον κ. Ανδρεδάκη, τα δύο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης (Νοεμβρίου και Μαρτίου). «Ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ δεν είναι μόνο απλές προβολές, αλλά είναι μία συνολική εμπειρία, όπου οι άνθρωποι έρχονται για να συμμετάσχουν σε ένα κινηματογραφικό συμβάν, που έχει την προβολή, που έχει τη συζήτηση με τους συντελεστές, που έχει ένα masterclass, που έχει εκπαιδευτικά σεμινάρια, που συγκεντρώνει επίσης πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι μετά την προβολή και πριν την προβολή συζητούν, συμφωνούν, διαφωνούν πολλές φορές, ανταλλάσσουν ιδέες, ερωτεύονται, διασκεδάζουν και αυτό είναι που ξεχωρίζει ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ από κάποιες κανονικές κινηματογραφικές προβολές», είπε χαρακτηριστικά.
Έτσι λοιπόν και φέτος, εκτός από το κοινό της Θεσσαλονίκης, αναμένονται περίπου 2.000 άνθρωποι που θα ταξιδέψουν στην πόλη, είτε ως επίσημοι προσκεκλημένοι του Φεστιβάλ, είτε ως επισκέπτες που κάνουν το ταξίδι τους και συνδυάζουν τις διακοπές τους με τις ημέρες διεξαγωγής του Φεστιβάλ. «Έρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας αλλά κι από πολύ μακριά, από τα νησιά, από την Κρήτη, την Πελοπόννησο, μένουν στα ξενοδοχεία, ξοδεύουν τα χρήματά τους στα εμπορικά καταστήματα, τρώνε, διασκεδάζουν κι αυτό για μας είναι εξαιρετικά σημαντικό, δίνουμε πολύ μεγάλο βάρος και καταβάλλουμε πολλή προσπάθεια για να το κρατήσουμε», τόνισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής, επισημαίνοντας τη συμβολή του Φεστιβάλ στην οικονομική ζωή της Θεσσαλονίκης και στον τουρισμό.
Αναφέρθηκε ακόμη στην υποστήριξη που έχει το Φεστιβάλ- ως ένας δημόσιος οργανισμός- από το Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και από το ΕΣΠΑ, μέσω της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, «χωρίς τη βοήθεια της οποίας δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί», όπως χαρακτηριστικά είπε. Δήλωσε ακόμη ότι τα περισσότερα χρήματα που έρχονται από το ΕΣΠΑ, είναι χρήματα που επενδύονται μέσα στην πόλη. «Το 95% όλων των ανθρώπων που απασχολούνται στο Φεστιβάλ μέσω του ΕΣΠΑ είναι άνθρωποι της Θεσσαλονίκης -οι περισσότεροι νέοι, που δουλεύουν σε όλες τις ειδικότητες. Είναι επίσης χρήματα που επενδύονται στη φιλοξενία, στα ξενοδοχεία της πόλης, στην εστίαση, στα εστιατόρια, τα καφέ, τον εμπορικό κόσμο», σημείωσε.
Περισσότερες πληροφορίες για το 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα παρουσιαστούν στη συνέντευξη Τύπου, που θα δοθεί σχεδόν δέκα μέρες πριν από την έναρξή του.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
ΦΩΤΟ: ΦΚΘ