Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ καταδίκασε σήμερα τις άνευ προηγουμένου «επιθέσεις» κατά των αρχών των Ηνωμένων Εθνών, σε ομιλία του για την 80ή επέτειο από την υπογραφή του ιδρυτικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος πολύ συχνά αντιμετωπίζεται ως «μενού α λα καρτ».
«Ας είμαστε ξεκάθαροι: σήμερα γινόμαστε μάρτυρες επιθέσεων κατά των σκοπών και των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών όπως ποτέ άλλοτε», δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες σε ομιλία του σε μια ειδική σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
«Η απειλή ή η χρήση βίας κατά κυρίαρχων εθνών. Η παραβίαση του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η στοχοποίηση αμάχων και πολιτικών υποδομών. Η εργαλειοποίηση της τροφής και του νερού. Η παρακμή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», τόνισε ο Γκουτέρες, χωρίς να κατονομάσει κανέναν υπεύθυνο για αυτές τις παραβιάσεις. «Ξανά και ξανά, παρατηρούμε ένα πολύ γνωστό μοτίβο: ακολουθούμε τον Χάρτη όταν μας βολεύει, τον αγνοούμε όταν δεν μας βολεύει. Ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών δεν είναι προαιρετικός. Δεν είναι ένα μενού α λα καρτ».
«Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να θεωρούμε ως κάτι φυσιολογικό τις παραβιάσεις των πιο θεμελιωδών αρχών του», συνέχισε.
Στις 26 Ιουνίου 1945, 50 χώρες υπέγραψαν τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών στο Σαν Φρανσίσκο, ο οποίος καθορίζει τις αρχές που διέπουν τις διεθνείς σχέσεις, για να «σώσουν τις επόμενες γενιές από τη μάστιγα του πολέμου». Ο ΟΗΕ θα γινόταν πραγματικότητα λίγους μήνες αργότερα, στις 24 Οκτωβρίου.
«Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια άμεση σύνδεση μεταξύ της δημιουργίας των Ηνωμένων Εθνών και της αποτροπής ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου», δήλωσε ο Γενικός Γραμμετέας, υπερασπιζόμενος τον Οργανισμό, ο οποίος γιορτάζει αυτή την επέτειο υπό την σκιά επικρίσεων. Αλλά «η υπεράσπιση των σκοπών και των αρχών του Χάρτη είναι μια αποστολή που δεν τελειώνει», πρόσθεσε, αναφερόμενος σε πολέμους και ανθρωπιστικές καταστροφές.
«Έχουμε γίνει μάρτυρες προόδων στη δημοκρατία, στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στο διεθνές δίκαιο – αλλά δυστυχώς, σήμερα βλέπουμε μια ανησυχητική τάση προς την αντίθετη κατεύθυνση», σημείωσε επίσης.
«Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να σεβαστούμε και να ανανεώσουμε τη δέσμευσή μας στο διεθνές δίκαιο – με λόγια και έργα», επέμεινε, καλώντας τα κράτη μέλη «να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων».
Αυτή η επέτειος έρχεται καθώς ο ΟΗΕ διέρχεται μια πολύπλευρη κρίση που εγείρει ερωτήματα για το μέλλον του.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αντόνιο Γκουτέρες ξεκίνησε την πρωτοβουλία «ΟΗΕ80» τον Μάρτιο, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία αντιμετωπίζουν χρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς που επιδεινώθηκαν από τις μαζικές περικοπές της αμερικανικής εξωτερικής βοήθειας από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτή η μεταρρύθμιση θα περιλαμβάνει κυρίως την κατάργηση χιλιάδων θέσεων εργασίας.