Ο 76χρονος Αμπντουλάχ Οτσαλάν έχει περάσει ένα τέταρτο του αιώνα στη φυλακή αφού ηγήθηκε του ένοπλου αγώνα του κινήματός του, του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), κατά του τουρκικού κράτους με στόχο ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος.
Τον Φεβρουάριο ωστόσο έκανε έκκληση για ειρήνη. Ο αγώνας έκανε τον κύκλο του, είπε, ζητώντας από το PKK να παραδώσει τα όπλα.
Σήμερα, η ένοπλη οργάνωση υπάκουσε στην έκκλησή του. Ανακοίνωσε ότι το 12ο συνέδριό της, που διεξήχθη από τις 5-7 Μαΐου, αποφάσισε την αυτοδιάλυση της οργάνωσης και τον τερματισμό της ένοπλης δράσης της, σύμφωνα με την έκκληση του ηγέτη του.
Ο Οτσαλάν, ένα πρόσωπο που χαίρει του θαυμασμού του φιλοκουρδικού πολιτικού κινήματος, αλλά το οποίο αποστρέφονται οι περισσότεροι Τούρκοι επειδή του χρεώνουν την έναρξη της σύγκρουσης το 1984, έκανε την έκκληση αυτή τέσσερις μήνες έπειτα από μια μεσολάβηση την οποία είχε αρχίσει το φθινόπωρο ο κύριος σύμμαχος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο εθνικιστής Ντεβλέτ Μπαχτσελί, μέσω του φιλοκουρδικού κόμματος DEM.
Τόσο ο Ερντογάν όσο και το αντιπολιτευόμενο φιλοκουρδικό κόμμα DEM εξέφρασαν τη στήριξή τους προς τις προσπάθειες για τον τερματισμό της σύγκρουσης που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 40.000 ανθρώπους, έχει διαμορφώσει την τουρκική πολιτική και έχει αφήσει τραύματα σε πόλεις και χωριά της νοτιοανατολικής Τουρκίας.
“Κάνω έκκληση να παραδώσουν τα όπλα και αναλαμβάνω την ιστορική ευθύνη γι΄αυτή την έκκληση”, έγραψε ο Οτσαλάν σε επιστολή που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Φεβρουάριο από μέλη του DEM έπειτα από επίσκεψή τους στη φυλακή όπου κρατείται.
Μια φωτογραφία που δόθηκε τότε στη δημοσιότητα δείχνει έναν γκριζομάλλη Οτσαλάν καθισμένο στο κέντρο ενός τραπεζιού να κρατάει τη γραπτή ανακοίνωσή του και γύρω από αυτόν στελέχη του DEM.
Ο Οτσαλάν είχε συλληφθεί στην Κένυα από τις τουρκικές ειδικές δυνάμεις το 1999.
Παρότι ήταν φυλακισμένος συνέχισε να ασκεί σημαντική επιρροή και να έχει συμβολική εξουσία για το PKK, οι μαχητές του οποίου βρίσκονται κυρίως στα βουνά του γειτονικού βόρειου Ιράκ.
Η ιδέα της επανόδου του Οτσαλάν δόθηκε τον περασμένο Οκτώβριο από τον Μπαχτσελί προκαλώντας σοκ στη χώρα όταν πρότεινε την απελευθέρωση του Κούρδου ηγέτη αν πετύχαινε να πείσει το PKK να τερματίσει τον αγώνα του.
ΕΝΑΣ ΕΠΩΔΥΝΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
Ο Οτσαλάν γνώρισε μεγάλη προβολή κατά τη διάρκεια της ειρηνευτικής διαδικασίας του 2013-2015 μεταξύ του τουρκικού κράτους και των μαχητών του PKK. Ο τότε πρωθυπουργός Ερντογάν θεωρούσε τον Οτσαλάν “κλειδί” για τις προσπάθειες τερματισμού των μαχών.
Από το κελί της φυλακής του, ο Οτσαλάν – που αποκαλείται “Απο” από τους Κούρδους εθνικιστές – απέκτησε μεγάλη φήμη. Φωτογραφίες στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης τον έδειχναν χαμογελαστό και γκριζομάλλη σε έντονη αντίθεση με παλαιότερες φωτογραφίες του με στατιωτική στολή και τουφέκι.
Αλλά στα μέσα του 2015, η ειρηνευτική διαδικασία κατέρρευσε και η σύγκρουση εισήλθε στην πιο αιματηρή της φάση, με επίκεντρο τις αστικές νοτιοανατολικές περιοχές.
Τα τελευταία χρόνια, η σύγκρουση επικεντρώνεται κυρίως στο βόρειο Ιράκ, όπου εδρεύει το PKK.
Ο Οτσαλάν γεννήθηκε σε μια αγροτική οικογένεια στο νοτιοανατολικό χωριό Ομερλί και οι πολιτικές του ιδέες διαμορφώθηκαν εν μέσω των βίαιων οδομαχιών μεταξύ αριστερών και δεξιών παράνομων μαχητικών οργανώσεων τη δεκαετία του 1970.
Αποσχίστηκε από την τουρκική αριστερά για να ιδρύσει το PKK το 1978, δεσμευόμενος να αγωνιστεί για ένα ανεξάρτητο κράτος του Κουρδιστάν αφού εγκατέλειψε τις σπουδές του στη σχολή Πολιτικών Επιστημών του πανεπιστημίου της Άγκυρας. Το PKK, που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ηγούνταν από τον Οτσαλάν από τη Συρία μέχρι που η Τουρκία απείλησε με πόλεμο το 1998, αναγκάζοντας τη Δαμασκό να τον απελάσει.
Συνελήφθη στην πρωτεύουσα της Κένυας, το Ναϊρόμπι, το 1999 και μεταφέρθηκε αεροπορικώς στην Άγκυρα φρουρούμενος από Τούρκους κομάντος όπου καταδικάστηκε σε θάνατο. Η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη και έκτοτε παραμένει στη φυλακή.
ΜΑΡ.ΜΙ