Γιώργος Κουβελίδης, ο 19χρονος Σμυρνιός Εύελπις, ο άγνωστος ήρωας στη Μάχη της Κρήτης

Γεννημένος στη Σμύρνη τον Ιανουάριο του 1922, πρόσφυγας εννιά μόλις μηνών στην αγκαλιά των γονιών του -τον Νικόλαο και την Ευανθία -από το Αξάρι της Μικρασίας αυτοί-, απάγκιασε στον Πολιχνίτο της Λέσβου. Κι έμελε πριν ακόμα καλά καλά κλείσει τα 19 του χρόνια, πολεμώντας κάτω από τη σημαία της Σχολής Ευελπίδων να σηματοδοτήσει τον αγώνα των νέων της Ελλάδας και όλης της Ευρώπης, στη μάχη ενάντια στον ναζισμό και στον φασισμό. Έπεσε στη μάχη της Κρήτης όπου είχε φτάσει με συναδέλφους του «μαχόμενοι, πορευόμενοι και βομβαρδιζόμενοι καθ’ οδόν». Και αφού στην Αθήνα είχαν χρειαστεί να στασιάσουν για να μην παραδοθούν στα στρατεύματα Κατοχής.

   Ο Γιώργος Κουβελίδης, σύμφωνα με το βιβλίο του Στρατή Πάντα «Γιατί;» που αποτελεί και το μοναδική βιογραφία του «μικρού ήρωα», συνδύαζε μοναδικά τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό του νέου με μία βαθύτερη αίσθηση καθήκοντος και ηθικής που θα ταίριαζε ίσως σε κάποιον μεγαλύτερο του. Από ένα απόσπασμα μιας έκθεσής του στο σχολείο, αποκαλύπτεται ένας έφηβος εραστής της ειρήνης, της δημιουργίας, της ανθρωπιάς και της συνειδητής υπακοής στους νόμους της Πολιτείας.

   Έμαθε ξένες γλώσσες, συμμετείχε σε φυσιολατρικές και πολιτιστικές δράσεις, σε θεατρικές παραστάσεις. Στα εφηβικά του χρόνια γράφει θεατρικά έργα, μεταφράζει, γράφει πεζά και ποιήματα, μαθαίνει χορούς με άλλους συμμαθητές του, εκδίδει λογοτεχνικό περιοδικό, κάνει μαθήματα κιθάρας, αριστεύει στο σχολείο. Ο Γιώργος Κουβελίδης ήταν έναν πραγματικός Μικρασιάτης κοσμοπολίτης. Με τους γονείς του αλλά και το Γυμνάσιο στη Μυτιλήνη με τους φωτισμένους δασκάλους του τότε, όπου μετακινείται για να φοιτά, να συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση αυτής του της ταυτότητας.

   Στις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου περνά στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Αλλά στις 2 Οκτωβρίου του 1940 κατατάσσεται Εύελπις στη Σχολή Ευελπίδων όπου επίσης έχει εισαχθεί «όγδοος εκ προσφύγων». Την 28η Οκτωβρίου κατά την έναρξη του πολέμου ήταν 26 ημερών Εύελπις. Είχε επιλέξει αντί της Φιλοσοφικής τη Σχολή Ευελπίδων «γιατί η πατρίδα κινδύνευε». Όσον αφορά τη Φιλοσοφική «βλέπουμε».

   

   «Στασιαστής»

   

   Ως «άσσος»-πρωτοετής της Σχολής δεν συμμετέχει στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο αλλά εκπαιδεύεται έως και τη συνθηκολόγηση και την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα. Σύμφωνα με τον στρατηγό Γ.Π. Μπερδέκλη: «Η Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων θα υφίστατο την τύχη των άλλων εις Αθήνας στρατιωτικών μονάδων και καταστημάτων παραδιδόμενη αμαχητί εις τον εχθρόν. Οι Ευέλπιδες φλεγόμενοι υπό πατριωτικού ενθουσιασμού, δεν ηδυνήθησαν να πεισθώσι όπως καταθέσωσι τα όπλα και θεωρήσωσι την Ελλάδα υποκύπτουσα εις την εχθρικήν δύναμιν. Ο πατριωτισμός των οδήγησεν τούτους εις στάσιν. Κατήργησαν την διοίκησιν και τους αξιωματικούς, οι οποίοι συντάχθηκαν με την άποψη της παραδόσεως και ανηγόρευσαν προσωρινόν Διοικητήν τον Λοχαγόν πολεμικής διαθεσιμότητας Δανίκαν Θεμιστοκλή, υπηρετούντα εις την Σχολήν τότε λόγω του πολέμου. Ο Λοχαγός ούτος μετά των κατώτερων αξιωματικών, οίτινες ετέθησαν επικεφαλής των στασιασάντων Λόχων και Διμοιριών Ευελπίδων έφτασαν εις την Κρήτην (μαχόμενοι, πορευόμενοι και βομβαρδιζόμενοι καθ’ οδόν)…».

   Μεταξύ των Ευέλπιδων που μετακινήθηκαν στην Κρήτη και ο Γιώργος Κουβελίδης.

   Η Μάχη για την κατάληψη της Κρήτης διαρκεί περί τις 20 μέρες.

   Στις σελίδες 76 και 77 του βιβλίου του στρατηγού Γ.Π. Μπερδέκλη και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «το βάπτισμα πυρός των Ευελπίδων» καταχωρείται η πλέον αυθεντική περιγραφή της μεγάλης μάχης της Κρήτης στις 20 Μαΐου 1941 από τον ίδιο τον στρατηγό που συμμετείχε στη μάχη.

   Συγκεκριμένα αναφέρεται:

   «…ο Διοικητής των Γερμανών αλεξιπτωτιστών που έπεφταν στην περιοχή του Μάλεμε επεδίωξε να εξασφαλίσει τα δυτικά του ποταμού Ταυρωνίτη για εδαφικό χώρο προς τα Ραπανιανά και το Κολυμπάρι, για να προστατεύσει με τον τρόπο αυτό τα πλευρά των πολεμιστών του, που μάχονταν να ανατρέψουν τις αμυντικές θέσεις των Νεοζηλανδών στο αεροδρόμιο και στον λόφο 107 που δέσποζε του αεροδρομίου. Ένας Γερμανικός λόχος (τάγματος εφόδου) ενισχυμένος με μία διμοιρία, με πολυβόλα και όλμους κινήθηκε στις 10.00 η ώρα από την περιοχή του χωριού Ραπανιανά προς δυσμάς, προς το Κολυμπάρι και πολύ σύντομα πήρε επαφή με τον 1ο Λόχο Ευελπίδων. Η εμπλοκή του Λόχου υπήρξε πλήρης και η Σχολή σε λίγο είχε τον πρώτο της νεκρό. Ήταν ο Εύελπις Ι. Ιατρούλης Νικόλαος. Αμέσως εμπλέκεται στη μάχη και ο 2ος Λόχος. Οι Γερμανοί, έχοντας συντριπτική υπέροχη και με την υποστήριξη της αεροπορίας τους επιτίθενται με όλα τα μέσα που διαθέτουν κατά των θέσεων μας τις οποίες κρατάμε με αυτοθυσία. Κατά το μεσημέρι σκοτώνεται και ο δεύτερος Εύελπις. Ήταν ο Εύελπις Ι. Κουβελίδης Γεώργιος και τραυματίζονται οι Ευέλπιδες Ι. Μιαούλης Ελευθέριος, Μουζάκης Α., Παπαδημητρίου Δημ. και Σωτηρακόπουλος Χρήστος».

   Ο 19χρονος Εύελπις Γιώργος Κουβελίδης θάφτηκε στον χώρο της Μάχης από την Κρητικιά Ζωή Πατεράκη-Σαριδάκη που αναλαμβάνει ρόλο Ιφιγένειας. Πίσω στο χωριό οι γονείς του δεν κάνουν ούτε μνημόσυνο ελπίζοντας – πιστεύοντας ότι ο γιος τους ζει και κάπου βρίσκεται και πολεμά.

   Μετά την απελευθέρωση πληροφορούνται τα όσα συνέβησαν, το 1950 γίνεται ανακομιδή και τα οστά του μεταφέρονται και τοποθετούνται σε τάφο στο νεκροταφείο του Πολιχνίτου.

   Οι ορφανεμένοι γονείς αρχίζουν μια προσπάθεια να σωθεί η μνήμη του παιδιού τους. Το πατρογονικό προσφυγικό σπίτι δωρίθηκε στον τότε Δήμο Πολιχνίτου για να στεγάσει τη λαογραφική συλλογή του χωριού. Μάλιστα σύντομα θα επισκευασθεί από τον Δήμο Δυτικής Λέσβου αφού υπέστη ζημιές στον σεισμό του 2017.

   Το στρατόπεδο του Πολιχνίτου ονομάστηκε «Στρατόπεδο Γεωργίου Κουβελίδη». Τέλος πρόσφατα αποφασίστηκε και η φιλοτέχνηση προτομής του Γιώργου Κουβελίδη. Η ανάθεση έγινε στον Πολυχνιάτη Χάρη Κοντοσφύρη, καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας, στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Φλώρινας. Θα τοποθετηθεί στον χώρο της πλατείας με το Ηρώο του Πολυχνίτου. Τα αποκαλυπτήρια της δε, θα γίνουν φέτος, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την 85η επέτειο της 28η Οκτωβρίου 1940.

   Σήμερα Κυριακή 18 Μαΐου, μέρες που τιμάται η Μάχη της Κρήτης, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου και η Κοινότητα Πολιχνίτου θα τιμήσει τον Γιώργο Κουβελίδη, με μνημόσυνο στην εκκλησία του χωριού. Αλλά και με ένα τρισάγιο στον 75χρονο τάφο του που ανακατασκευάστηκε με φροντίδα το Δήμου με τα λείψανα του πια να συντροφεύουν μια για πάντα τα λείψανα των γονιών του.

   «Όλα αυτά με μια ευχή. Να ημερέψει ο Γιώργος και οι γονείς του 103 χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. 84 χρόνια μετά τη μάχη της Κρήτης που τους σφράγισε. Να ημερέψουν μαζί πια. Κι ας προσευχόμαστε αλλά κι ας δουλέψουμε να ημερέψει και ο τόπος, η Ευρώπη, ο κόσμος όλος που τα σύννεφα ενός πολέμου μαζεύονται πάλι από πάνω μας» λέει ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος.

©amna.gr
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com