Το τραύμα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως τα πρώτα τέσσερα χρόνια της ζωής, ενώ στη χώρα μας τα τροχαία ευθύνονται για το 75-80 % του συνόλου των τραυματισμών από διάφορα αίτια. Οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές λόγω τραύματος μπορούν να αποφευχθούν με τη λειτουργία ενός οργανωμένου εθνικού συστήματος τραύματος. Ένα βήμα για τη δημιουργία εθνικού συστήματος, που προβλέπει δημιουργία Κέντρων Τραύματος επιπέδου Ι σε (17 νοσοκομεία της χώρας και σε δύο Παιδιατρικά), αναβάθμιση αιθουσών αναζωογόνησης και υπηρεσίες πρωτογενούς αεροδιακομιδής με ελικόπτερα , αποτέλεσε η ψήφιση νόμου τον Ιανουάριο του 2025. .
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ενόψει του Εθνικού Συνεδρίου Τραύματος, που θα πραγματοποιηθεί στις 3-5 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη (ΜΜΘ-Μ2), με τη συμμετοχή της ομάδας τραύματος του πανεπιστημίου Harvard και του 1ου Forum Τραύματος χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Παράλληλα σημειώθηκε ότι για την επιτυχία αυτής της μεταρρύθμισης κρίνεται αναγκαία η στελέχωση και η εκπαίδευση του προσωπικού καθώς και η λειτουργική διασύνδεση των επαρχιακών νοσοκομείων με τα Κέντρα Τραύματος επιπέδου Ι που θα λειτουργούν στα μεγάλα νοσοκομεία.
Όπως ανέφερε ο καθηγητής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Τραύματος και Επείγουσας Χειρουργικής (ΕΕΤΕΧ), Παντελής Βασιλείου, οι πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία Κέντρων Τραύματος έγιναν το 1992, όμως τώρα γίνεται πλέον η αρχή με το νομοθετικό πλαίσιο. Ο νέος νόμος προβλέπει, μεταξύ άλλων, αίθουσες αναζωογόνησης στα ΤΕΠ, ειδικά σχεδιασμένες, σύμφωνα με τις προδιαγραφές για τη διαχείριση του κρίσιμου τραυματία και του βαρέως πάσχοντος. Μία τέτοια πρότυπη αίθουσα έχει δημιουργηθεί στο Ασκληπιείο Βούλας, ενώ με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης αναβαθμίζονται αντίστοιχες αίθουσες σε 60 νοσοκομεία της επικράτειας, όπου θα αναπτυχθούν 207 κλίνες αναζωογόνησης. Ο κ. Βασιλείου σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα λειτουργήσει ρεαλιστική προσομοίωση της αίθουσας αναζωογόνησης ώστε να γίνει κατανοητή η χωροταξία και η χρήση της.
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλείου, πρέπει να αναπτυχθεί ένα δίκτυο πολλών μικρών ελικοπτέρων, που θα χρησιμοποιούνται όταν υπάρχουν κριτήρια απειλής ζωής, μέσα από συγκεκριμένες ενδείξεις. Η οργάνωση και η λειτουργία ενός τέτοιου συστήματος με 20 ελικόπτερα υπολογίζεται ότι κοστίζει περίπου 60 εκατομμύρια τον χρόνο.
«Με βάση τον νέο νόμο τα επαρχιακά δευτεροβάθμια νοσοκομεία θα είναι Κέντρα Τραύματος επιπέδου II , θα υποστηρίζουν τις ζωτικές λειτουργίες του τραυματία και εάν χρειαστεί χειρουργείο, που είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί στο δευτεροβάθμιο νοσοκομείο, θα γίνεται σ’ αυτό. Από το σημερινό καθεστώς προχειρότητας και αυτοσχεδιασμού πρέπει να περάσουμε σε προσυμφωνημένα πρωτόκολλα παραπομπής και διακομιδής των βαριά τραυματισμένων» ανέφερε ο ο Κώστας Φορτούνης, χειρουργός, διευθυντής ΕΣΥ στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου, γραμματέας Ελληνικής Εταιρίας Τραύματος και Επείγουσας Χειρουργικής και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου.
Τόνισε, επίσης, ότι σε πρώτη φάση πρέπει να λειτουργήσουν ομάδες τραύματος με επικεφαλής χειρουργό, έμπειρο στη διαχείριση του τραύματος, με την εμπλοκή όλων των σχετικών ειδικοτήτων, όπως επειγοντολόγων, αναισθησιολόγων, ορθοπεδικών, αγγειοχειρουργών. Οι ομάδες θα είναι προκαθορισμένες ονομαστικά σε κάθε νοσοκομείο, με αναρτημένα στο πρόγραμμα εφημεριών τα ονόματα των υπευθύνων για τη διαχείριση του τραυματία. Εκτός από τη διαχείριση του τραυματία, οι ομάδες θα έχουν και την ευθύνη συζήτησης των περιστατικών και διόρθωσης των λαθών που προκύπτουν, με σκοπό την αξιολόγηση του συστήματος από την Εθνική Επιτροπή Τραύματος, που θα λειτουργεί στο Υπουργείο Υγείας.
«Τα Κέντρα Τραύματος θα στελεχωθούν από ειδικότητες που εργάζονται ήδη στα νοσοκομεία αλλά σε βάθος χρόνου θα χρειαστούν εκπαίδευση, προσλήψεις και τα αντίστοιχα οικονομικά κίνητρα», ανέφερε και πρόσθεσε: «Ένα από τα πιο βασικά στοιχεία είναι η εκπαίδευση του προσωπικού που θα κληθεί να τα στελεχώσει. Εκτός από τα πιστοποιημένα διεθνή σεμινάρια που χρηματοδοτούνται με απόφαση της Βουλής από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τα πρώτα πέντε χρόνια και στη συνέχεια από το υπουργείο, το πιο σημαντικό είναι η πρακτική εκπαίδευση που μπορούν να αποκτήσουν στο Κέντρο Τραύματος της Baragwanath στο Γιοχάνεσμπουργκ, που έχει τη μεγαλύτερη εμπειρία τραύματος παγκοσμίως».
Σε ό,τι αφορά τις αεροδιακομιδές είπε ότι προβλέπονται σε πρώτη φάση έξι βάσεις ελικοπτέρων πρωτογενούς διάσωσης με προσεκτικό σχεδιασμό ώστε ο τραυματίας να κατευθύνεται όχι στην πλησιέστερη υγειονομική δομή, αλλά στην καταλληλότερη για την αντιμετώπιση των κακώσεών του.