Η στυτική δυσλειτουργία είναι ένα συχνό πρόβλημα που αφορά όλες τις ηλικίες των ανδρών, αλλά συχνότερη είναι από την ηλικία των 70 και μετά την ηλικία. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταγράφονται 300.000 νέες περιπτώσεις στυτικής δυσλειτουργίας, από ήπια έως σοβαρή. «Στην ηλικία των 40 ετών ένα ποσοστό 17% των ανδρών έχει ήπια στυτική δυσλειτουργία, ένα 17% έχει μέτρια και ένα 5% έχει σοβαρή. Στα 70 η σοβαρή έχει τριπλασιαστεί, αφορά το 15% του πληθυσμού, η μέτρια διπλασιαστεί πάει στο 34% και η ήπια είναι γύρω στο 17% και πάλι. Αν το αθροίσουμε σε μεγάλη ηλικία το 65-70% των ανδρών πάσχει από ήπια έως σοβαρή στυτική δυσλειτουργία» επισημαίνει ο καθηγητής Ουρολογίας Ανδρολογίας ΑΠΘ, Ιωάννης Βακαλόπουλος μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Για την αντιμετώπισή της υπάρχουν οι συμπτωματικές θεραπείες και οι θεραπείες αποκατάστασης. Μια νέα θεραπεία αποκατάστασης, η οποία βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο, είναι η θεραπεία με βλαστοκύτταρα. Για τη στυτική δυσλειτουργία, τα αίτιά της, για τις υπάρχουσες θεραπείες (συμπτωματικές και αποκατάστασης) καθώς και για τα δεδομένα που αφορούν τη θεραπεία αποκατάστασης με βλαστοκύτταρα, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βακαλόπουλος με αφορμή ανακοίνωση του με θέμα “ Στυτική δυσλειτουργία και βλαστοκύτταρα” την οποία παρουσιάζει στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναγεννητικής Ιατρικής που διεξάγεται 5-7 Σεπτεμβρίου στο ΚΕΔΕΑ.
Να σημειωθεί ότι το Συνέδριο με θέμα “ Παρόν και μέλλον της Αναγεννητικής Ιατρικής” διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Αναγεννητικής Ιατρικής σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών “ Βλαστοκύτταρα και Αναγεννητική Ιατρική” με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. «Πρόκειται για ένα σημαντικό επιστημονικό γεγονός που αναδεικνύει την Ελλάδα ως ενεργό κόμβο στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας στην Ιατρική. Το πρόγραμμά του αντικατοπτρίζει την αλματώδη πρόοδο στον τομέα των βλαστοκυττάρων και αναγεννητικών θεραπειών, συνδέοντας την ερευνητική γνώση με την κλινική πράξη, τη βιοηθική και την τεχνολογική καινοτομία» επισημαίνει ο ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου, Γεώργιος Κολιάκος.
Η στυτική δυσλειτουργία και τα αίτιά της
«Η στυτική δυσλειτουργία είναι η μη ικανότητα επίτευξης ικανοποιητικής στύσης ούτως ώστε να μπορεί να επιτύχει κανένας ικανοποιητική σεξουαλική πράξη. Οι αιτίες είναι οργανικές και ψυχολογικές. Οι οργανικές αιτίες είναι κυρίως αυτές που βλάπτουν τα αγγεία και τα νεύρα (δηλαδή τα δύο βασικά εργαλεία με τα οποία επιτυγχάνεται η στύση) και οι ορμονικές διαταραχές, δηλαδή η έλλειψη τεστοστερόνης. Από τις πιο συχνές αιτίες οι οποίες βλάπτουν αγγεία και νεύρα είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, οι βλάβες από χειρουργικές επεμβάσεις των νεύρων τα οποία νευρώνουν το πέος, η παχυσαρκία, η αθηροσκλήρυνση και το μεταβολικό σύνδρομο. Δηλαδή οι ίδιες οι βλάβες που βλάπτουν όλα τα αγγεία, βλάπτουν και τα αγγεία του πέους και επειδή αυτά είναι μικρά και λεπτά, δίνουν και πρώιμα ένα σήμα δυσλειτουργίας. Επίσης πολλά φάρμακα, κυρίως ψυχοφάρμακα και κάποια καρδιολογικά φάρμακα, αλλά και οι παθήσεις του προστάτη μαζί με τον υπογοναδισμό, δηλαδή την έλλειψη τεστοστερόνης, αποτελούν τις οργανικές αιτίες. Ψυχολογικά είναι το άγχος και το στρες, τα οποία μπορεί να σχετίζονται καταρχήν με την ίδια τη στυτική δυσλειτουργία. Δηλαδή ακόμα και σε ένα νέο άτομο μπορεί να προκληθεί δυσλειτουργία εάν έχει κάποιο πρόβλημα στύσης γιατί ντρέπεται ή γιατί είναι η πρώτη του φορά ή έχει αυτό που λέμε άγχος παράστασης, δηλαδή το πώς θα εμφανιστεί. Και, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του και την ψυχοσύνθεσή του, αν το βάλει στο μυαλό του, αυτό μετά αυτοαναπαράγεται. Δηλαδή δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που χειροτερεύει και σταθεροποιεί την εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Επίσης όλοι όσοι ξεκινάνε με οργανικά προβλήματα, κυρίως οι μεγαλύτερης ηλικίας, στεναχωριούνται πολύ γι’ αυτό που τους συμβαίνει, άρα προστίθεται και το ψυχολογικό. Γενικά πάντοτε υπάρχει μεικτός οργανικός και ψυχολογικός παράγοντας» αναφέρει ο κ. Βακαλόπουλος.
Συμπτωματικές θεραπείες και θεραπείες αποκατάστασης
Όσον αφορά τις θεραπείες της στυτικής δυσλειτουργίας, ο κ. Βακαλόπουλος σημειώνει ότι επί του παρόντος οι περισσότερες από τις κλασικές θεραπείες είναι καθαρά συμπτωματικές, δηλαδή προσπαθούν να θεραπεύσουν τη στύση υπό την έννοια να προκαλέσουν στύση και όχι να θεραπεύσουν την αιτία που προκάλεσε στυτική δυσλειτουργία ούτως ώστε το θέμα να λυθεί και ο ασθενής να ξαναποκτήσει τη στύση του.«Τόσο τα χάπια όσο οι ενέσεις όσο και οι πεϊκές προθέσεις είναι θεραπευτικές τεχνικές με τις οποίες προσπαθείς να προκαλέσεις στύση λίγο-πολύ ανεξαρτήτως αιτιολογίας. Αντίθετα, οι θεραπείες αποκατάστασης, δηλαδή αυτές οι οποίες προσπαθούν να διορθώσουν την αιτιολογία του προβλήματος για να επαναφέρουν τη στύση, αυτή τη στιγμή στην κλασική ιατρική είναι λίγες και περιορισμένες. Οι θεραπείες αποκατάστασης, οι οποίες αναφέρονται ως αναγεννητική ιατρική, περιλαμβάνουν τα κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης, την έγχυση στο πέος PRP, δηλαδή του εμπλουτισμένου με αιμοπετάλια πλάσματος, και τέλος τα βλαστοκύτταρα. Από αυτές τις τρεις τεχνικές τα βλαστοκύτταρα είναι η πιο περίπλοκη κατά κάποιον τρόπο και η πιο δαπανηρή» εξηγεί ο κ. Βακαλόπουλος.
Υπό διερεύνηση η θεραπεία αποκατάστασης με βλαστοκύτταρα
Όπως αναφέρει ο κ. Βακαλόπουλος, η θεραπεία με βλαστοκύτταρα περιλαμβάνει τη συλλογή αρχέγονων κυττάρων, δηλαδή κυττάρων από διάφορες θέσεις του σώματος τα οποία δεν έχουν διαφοροποιηθεί στην τελική τους μορφή, δηλαδή δεν έχουν γίνει μυϊκές ίνες ή κύτταρα του λίπους κτλ., αλλά είναι σε πρόδρομες μορφές οι οποίες έχουν την ικανότητα αφενός να διαφοροποιηθούν σε διαφορετικά είδη κυττάρων και αφετέρου έχουν την ικανότητα να εκκρίνουν διάφορες ουσίες οι οποίες ασκούν θεραπευτική επίδραση.«Τα βλαστοκύτταρα από τον ίδιο τον ασθενή, δηλαδή τα αυτόλογα, έχουν κάποια πλεονεκτήματα ενώ τα ετερόλογα, δηλαδή από άλλον ασθενή, έχουν επίσης κάποια πλεονεκτήματα. Αυτή τη στιγμή η χρήση των βλαστοκυττάρων, είτε αυτόλογων είτε ετερόλογων, που συνήθως χορηγούνται με ένεση στο πέος, μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της στυτικής λειτουργίας υπό την έννοια όχι να προκαλέσει στύση όπως κάνουν τα χάπια τύπου Viagra, αλλά να διορθώσει τη βασική αιτία που προκαλεί το θέμα και με αυτόν τον τρόπο να αποκαταστήσει τη στυτική δυσλειτουργία. Αυτό γίνεται κυρίως με δύο τρόπους. Ο ένας είναι ότι αυτά τα κύτταρα μπορεί να διαφοροποιηθούν σε κύτταρα που χρειάζονται για να προκαλείται η στύση, όπως είναι κύτταρα αγγείων και νευρικά κύτταρα, και ο δεύτερος τρόπος είναι ότι εκκρίνουν διάφορες ουσίες οι οποίες με διάφορους μηχανισμούς μπορούν να βελτιώσουν τη στύση» εξηγεί ο κ. Βακαλόπουλος.Παράλληλα σημειώνει ότι αυτή η μέθοδος προς το παρόν είναι κυρίως πειραματική. «Υπάρχουν πολλές μελέτες σε πειραματόζωα, κυρίως ποντίκια, στα οποία με διάφορους μηχανισμούς είτε προκαλείται οξεία εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας είτε προκαλούνται κάποιες αρρώστιες π.χ. διαβήτης που προκαλεί στυτική δυσλειτουργία. Υπάρχουν μελέτες σε πειραματόζωα οι οποίες δείχνουν ότι τα αποτελέσματα είναι αρκετά καλά. Οι κλινικές μελέτες σε ανθρώπους, από το 2008 περίπου μέχρι το 2023, των οποίων τα αποτελέσματα έχουν δημοσιευτεί τελευταία, είναι καμιά δεκαριά όλο κι όλο και το σύνολο των ανθρώπων που έχουν μετάσχει σε αυτές τις κλινικές μελέτες να είναι καμιά 50. Δηλαδή δεν μιλάμε για μεγάλα νούμερα. Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών είναι ενθαρρυντικά όσον αφορά τη βελτίωση της στύσης, αλλά αυτή τη στιγμή η χρήση των βλαστοκυττάρων δεν αποτελεί μία θεραπεία η οποία εφαρμόζεται κλινικά στους ανθρώπους. Είναι υπό διερεύνηση, προσπαθούν να βρουν και να σταθεροποιήσουν διάφορα πράγματα και να δούμε αν στο μέλλον θα χρησιμοποιηθεί» προσθέτει ο κ. Βακαλόπουλος.
Αγγέλα Φωτοπούλου