Για τους στόχους και τις δραστηριότητες της διαΝΕΟσις, αλλά και τη συμβολή της στη μελέτη των τάσεων που διαμορφώνουν την εικόνα της ελληνικής κοινωνίας και στη λήψη αποφάσεων για την ορθή λειτουργία του κράτους, αναφέρθηκε ο Ηλίας Νικολαΐδης, διευθυντής περιεχομένου της διαΝΕΟσις, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο περιθώριο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Μιλώντας στον Ν. Δρόσο για λογαριασμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κος Νικολαΐδης τόνισε πως η διαΝΕΟσις είναι ένας ανεξάρτητος, μη κερδοσκοπικός οργανισμός έρευνας και ανάλυσης, ο οποίος ιδρύθηκε το 2015. Άρχισε τη λειτουργία του επίσημα το 2016. Και μέσα σε αυτό το διάστημα έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 100 έρευνες και τις έχει δημοσιεύσει. Όλη η δραστηριότητα του οργανισμού, η ερευνητική δραστηριότητα, είναι δημόσια και δωρεάν. Μπορεί να την βρει οποιοσδήποτε από την ιστοσελίδα μας. Οπότε ξεκινώ λίγο αντίστροφα από το τι δεν είναι η διαΝΕΟσις. Ποιος είναι σκοπός μας; όταν όταν αρχίσαμε τη λειτουργία μας το 2016, ο δημόσιος διάλογος στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς ήταν πολύ διαφορετικός από ότι σήμερα. Ήμασταν ακόμη πολύ κοντά στην κορύφωση της κρίσης. Το μεγάλο διακύβευμα είχε να κάνει, αν θυμάστε, με την παραμονή μας στην στην Ευρωζώνη και τα λοιπά, οπότε και με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που χρειάζονταν, ανεξαρτήτως του πώς θα εξελίσσονταν τα πράγματα. Η διαΝΕΟσις ήθελε πολύ ενεργητικά να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση. Και με μια σειρά μελετών οι οποίες είχαν να κάνουν με τη δομή της ελληνικής οικονομίας, με το παραγωγικό μοντέλο αλλά και ευρύτερα με τις απόψεις των ανθρώπων. Γιατί μιλάμε για μεταρρυθμίσεις, αλλά κάποιος αλλά πρέπει να δούμε σε ποιους θα εφαρμοστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι μόνο ωραία να τις σχεδιάζουμε στο χαρτί. Πρέπει να υπάρχε και μια ευρύτερη εικόνα. Οπότε μέσα από αυτό τον τρόπο προσπαθούσαμε να βρούμε αφενός τι μπορεί να αλλάξει στη χώρα ώστε το ελληνικό κράτος να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και με κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Και το δεύτερο που επιχειρήσαμε έτσι κάπως να το δούμε, είναι να κοιτάξουμε λίγο μπροστά, να κοιτάξουμε προς το μέλλον, να δούμε ποιες είναι οι προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας και πώς ακριβώς μπορεί η Ελλάδα, η ελληνική οικονομία, η ελληνική κοινωνία να προσαρμοστεί σε αυτές.
Όσον αφορά για την επίδραση που έχουν οι έρευνες της διαΝΕΟσις στα κέντρα λήψης αποφάσεων, ο κος Νικολαΐδης τόνισε πως “αυτό ασφαλώς και μας ενδιαφέρει πάρα πολύ. Οι έρευνές μας να φτάσουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Κάθε think tank θέλει να έχει επιρροή εκεί, γιατί μόνο έτσι μπορεί να έχει αντίκτυπο το έργο του. Και αυτό το κάνουμε πολύ ενεργητικά. Άλλοτε μας ακούν περισσότερο, άλλοτε λιγότερο. Πολλές φορές έρχονται και οι ίδιοι να μας πουν κενά τα οποία έχουν και τα οποία θα μπορούσαμε να καλύψουμε ερευνητικά”.
Όσον αφορά την επιλογή της θεματολογίας της εκάστοτε έρευνας, ο κος Νικολαΐδης επεσήμανε πως “έχουμε το προνόμιο μάλλον να λειτουργούμε αποκλειστικά με ιδιωτικούς πόρους, το οποίο σημαίνει ότι έχουμε και η ομάδα που διοικεί τον οργανισμό μαζί με το advisory board και με το εποπτικό το Συμβούλιο, είναι τα τρία όργανα που έχουν μια ευελιξία στα θέματα που μπορούν, που καλύτερα εκφράζουν αυτό που θεωρούμε ότι είναι ο σκοπός του οργανισμού, το όραμά του. Οπότε τα θέματα επιλέγονται ακριβώς , όχι τόσο βάσει της επικαιρότητας, γιατί μια έρευνα από τη στιγμή που ανατίθεται μέχρι να δημοσιευτεί, χρειάζεται περίπου ένα χρόνο, αλλά της διαχρονικότητας του προβλήματος. Μιλάμε πολύ συχνά για αναπτυξιακές ευκαιρίες, για σημεία στην οικονομία της χώρας, τα οποία δεν έχουμε δει όσο θα έπρεπε. Μιλάμε πολύ συχνά επίσης για αδυναμίες, για αδυναμίες οι οποίες είναι σημαντικές σε ένα περιβάλλον το οποίο μεταβάλλεται με το κλίμα, με το δημογραφικό. Και μιλάμε και για τις μεγάλες τάσεις της εποχής μας και το πώς αυτές έχουν τον αντίκτυπό τους στην Ελλάδα, ο οποίος πολλές φορές είναι και λίγο ιδιαίτερος”.
Όσον αφορά την επαναληψιμότητα των προβλημάτων που πολλές φορές εντοπίζονται στις έρευνες της διαΝΕΟσις, ο κος Νικολαΐδης επεσήμανε πως “αυτό συχνά συμβαίνει. Εκείνο που θα ήθελα να σημειώσω εδώ είναι ότι κάθε δύο χρόνια πια τρέχουμε τη μεγάλη δημοσκοπική μας έρευνα, το τι πιστεύουν οι Έλληνες. Η έρευνα αυτή ουσιαστικά προσπαθούμε να δούμε τι πιστεύει πληθυσμός για μια είναι μια δημοσκοπική έρευνα σε δείγμα αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού και προσπαθούμε να δούμε τι πιστεύει και τι πιστεύουν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες για μια σειρά από ζητήματα τα οποία είναι βαθύτερα, είναι λίγο αξιακά. Να δούμε δηλαδή ποιο είναι το υπόστρωμα πάνω στο οποίο πρέπει να γίνουν αλλαγές. Στην αρχή θεωρούσαμε ότι θα κάνουμε αυτή την έρευνα κάθε χρόνο περίπου. Στην πορεία είδαμε ότι δεν αλλάζουν τόσα πολλά πράγματα από χρονιά σε χρονιά, σε θέματα βαθύτερα αξιών, σε θέματα αντιλήψεων και σε θέματα που δεν αφορούν τόσο την επικαιρότητα. Οπότε αυτό που θα έλεγα είναι ότι είναι η απάντηση είναι διπλή. Πολλά πράγματα αλλάζουν. Έχουμε δει αλλαγές στις αντιλήψεις του πληθυσμού. Έχουμε δει αλλαγές απέναντι σε οικονομικά μοντέλα. Έχουμε δει τη μεγάλη μετατόπιση μετά το 2015-16 πολύ πιο φιλοευρωπαϊκή στάση της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά έχουμε δει και πράγματα τα οποία μένουν πραγματικά τρομερά σταθερά, όπως ας πούμε η εμπιστοσύνη στο θεσμό της οικογένειας.Με την ευκαιρία θα ήθελα να πω ότι και αύριο εδώ, στο πλαίσιο του φόρουμ, θα παρουσιάσουμε και τη World Values Survey, η οποία είναι μια παγκόσμια τέτοια έρευνα αξιών όπως αυτή που σας περιέγραψα, η οποία όμως γίνεται σε δεκάδες χώρες σε 7ετή κύματα. Θα ήθελα πάρα πολύ να σας προϊδεάσω για τα αποτελέσματα, απλά φοβάμαι πολύ γιατί λάβαμε πολύ πρόσφατα τα αποτελέσματα και φοβάμαι ότι η ανάλυσή τους ίσως δεν έχει ολοκληρωθεί.
Αναφορικά με την πτώση της δημοφιλίας των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας που επανέρχεται στις έρευνες, ο κος Νικολαΐδης τόνισε πως “αυτό δεν το μετράμε ακριβώς, όπως διατυπώνεται. Ωστόσο, υπάρχει πράγματι μελέτη. Βλέπουμε τις τάσεις απέναντι στα κόμματα, στα πολιτικά κόμματα γενικά και δεν μπορούμε να πούμε πώς διαχωρίζονται αν είναι τα κόμματα εξουσίας η αν είναι τα υπόλοιπα–δεν ξέρω πως θα μπορούσαμε να τα πούμε κόμματα διαμαρτυρίας. Αλλά πράγματι βλέπουμε μια μειωμένη εμπιστοσύνη και μάλιστα τώρα πλέον είναι και διαχρονικός αυτός ο δείκτης.
Τη συνέντευξη μπορείτε να την παρακολουθήσετε και στον σύνδεσμο https://youtu.be/n4UspoDQTgc