Ο Ν. Αλεξόπουλος για το δημογραφικό και την παράμετρο της αποδοχής των μεταναστών

Στο κρίσιμο προβλήμα του δημογραφικού και τη σημασία του για τον τόπο μας αναφέρθηκε ο  Νεκτάριος Αλεξόπουλος, επικεφαλής του Κέντρου Κρήτης, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης του ΟΟΣΑ για τη δυναμική των πληθυσμών σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο περιθώριο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. 
Όπως τόνισε στον Ν. Δρόσο για λογαριασμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κος Αλεξόπουλος “το δημογραφικό δεν είναι ελληνικό πρόβλημα είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Είναι ένα πρόβλημα που τα επόμενα χρόνια θα το δούμε να γίνεται ακόμα πιο έντονο. Ίσως δεν είναι τόσο γνωστό όσο η κλιματική κρίση. Αλλά πιστέψτε με, θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα. Ήταν μια ιδέα και πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης πριν δύο χρόνια. Το πρότεινε στον ΟΟΣΑ και ο ΟΟΣΑ το αποδέχτηκε. Τώρα η Κρήτη, ως τόπος, έχει να κάνει με το συμβολικό κυρίως χαρακτήρα της. Ότι είναι ένα νησί στην άκρη των ηπείρων, που συνδέονται μεταξύ τους, της Αφρικής, της Ασίας και της Ευρώπης, με μια μεγάλη διαδρομή ιστορικά, με μετακινήσεις πληθυσμών. Και αυτό είναι ακριβώς που θέλαμε να συμβολίσουμε στη σύγχρονη εκδοχή του. Γεωπολιτικοί και γεωστρατηγικοί λόγοι. Ο ΟΟΣΑ το δέχτηκε και είμαστε στα πρώτα μας βήματα με στόχο να γίνουμε παγκόσμιο κέντρο”. 
Όσον αφορά για τις έρευνες που γίνονται πάνω στο δημογραφικό, ο κος Αλεξόπουλος υπογράμμισε πως “είναι ένα ζήτημα που πλέον αγγίζει το σύνολο των χωρών. Αν αφαιρέσουμε τις αφρικανικές χώρες είμαστε σε μια εποχή που ζούμε περισσότερο, γεννάμε λιγότερο και ταξιδεύουμε περισσότερο, μετακινούμαστε περισσότερο. Αυτό έρχεται και, για να το πώ πιο καθημερινά, και “ξεχαρβαλώνει” όλες τις δημόσιες πολιτικές. Δηλ. όσο μεγαλώνουμε έχουμε λιγότερους εργαζόμενους, λιγότερους νέους να μπαίνουν στην αγορά εργασίας, λιγότερους νέους να υποστηρίξουν αυτούς που δεν εργάζονται, τους ηλικιωμένους και τους άλλους που είναι σε πιο μικρή ηλικία και το συνταξιοδοτικό τινάζεται στον αέρα. Το ασφαλιστικό δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί. Η φροντίδα των ηλικιωμένων είναι πολύ πιο ακριβή. Και η αγορά εργασίας, λόγω των ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό, οδηγεί σε μια κατάρρευση, αν θέλετε, του τρόπου που παράγουμε και καταναλώνουμε”.
 Όπως πρόσθεσε ο ίδιος η άσχημη τούτη εικόνα “έχει μεγάλη επιρροή και αρνητική επίδραση” κι όσον αφορά το εάν είναι αναστρέψιμη υπογράμμισε πως “το ζήτημα είναι ότι εξαρτάται τι στόχους βάζουμε: αν θέλουμε να γεννάμε περισσότερα παιδιά,  όπως οι ειδικοί λένε ότι πρέπει να γίνονται 2 παιδιά για κάθε έναν που φεύγει από τη ζωή. Στην Ελλάδα είμαστε στο 1,2 και πάμε και πιο κάτω. Χώρες όπως η Κορέα είναι στο 1,7. Αυτό δεν είναι αναστρέψιμο τα επόμενα 30- 40 χρόνια. Έχει να κάνει με τον τρόπο ζωής μας. Έχει να  κάνει με τον ρόλο της γυναίκας πια στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας. Και από επιλογή οι άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν λιγότερα παιδιά και αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Χαρακτηριστικά θα πω στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχουμε απόδοση σε σχέση με το 2000, 400.000 περίπου λιγότερες γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία. Και τώρα να τους δίναμε κίνητρα να κάνουν παιδιά, αυτό δε θα έφτανε, δεν επαρκεί ο αριθμός. Επομένως πρέπει να ζήσουμε με το τι ακριβώς θα κάνουμε. Με αυτό το δεδομένο, δηλαδή το 2050 θα είμαστε 7 εκατομμύρια στην Ελλάδα, τώρα είμαστε 11 και το ερώτημα είναι πως θα διαχειριστούμε; Άρα μπορούμε να το αμβλύνουμε, με έξυπνες πολιτικές, αλλά σίγουρα χρειάζεται να ψάξουμε και για άλλες λύσεις. Και η Ελλάδα έχει δεξαμενές, έχει τη διασπορά, έχει αυτούς που χάσαμε με το brain drain” και τον επαναπατρισμό τους γιατί “είναι πολύ δύσκολο να πάρεις δεύτερης και τρίτης γενιάς Έλληνας και να τους φέρει στην Ελλάδα. Αλλά μπορεί να γίνει, όμως. Και ήδη η κυβέρνηση κάνει στοχευμένες καμπάνιες προσπαθώντας να προσελκύσει, να επαναπατρίσει νέους. Και το άλλο είναι η μετανάστευση”. 
Όσον αφορά τη μετανάστευση ως λύση για το δημογραφικό πρόβλημα, ο κος Αλεξόπουλος τόνισε πως ” το θέμα της μετανάστευσης έχει δύο όψεις: τις αντιλήψεις που εμείς έχουμε γύρω από το θέμα αυτό  και ποια είναι η πραγματικότητα; Η πραγματικότητα μας λέει ότι η μετανάστευση, η νόμιμη, η στοχευμένη σε υψηλό επίπεδο, εκεί που έχεις την ανάγκη– γιατί δεν είναι μόνο αυτοί οι εργαζόμενοι που είναι χαμηλής εξειδίκευσης εκείνοι που χρειαζόμαστε και που χρειαζόμαστε πάρα πολλούς, όπως ο πρωτογενής τομέας. Αλλά υπάρχει και μεγάλη ανάγκη σε μηχανικούς πχ.  Το πλεονέκτημα της Κίνας σήμερα δεν είναι ότι έχει φτηνό εργατικό δυναμικό, είναι ότι έχει πολύ μεγάλη εξειδίκευση. Λοιπόν, χρειαζόμαστε στοχευμένη υποδοχή. Υπάρχουν πετυχημένα παραδείγματα, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία και ευρωπαϊκές χώρες. Κι εμείς χρειαζόμαστε να κάνουμε περισσότερο σ’ αυτό. Η πραγματικότητα λέει ότι αυτό δουλεύει τα τελευταία  ένα -δύο χρόνια. Με βάση τις μελέτες του ΟΟΣΑ, εξίμισι εκατομμύρια νόμιμοι μετανάστες ενσωματώθηκαν στις χώρες του ΟΟΣΑ, με μια επίπτωση στο ΑΕΠ των χωρών αυτών, που ξεπερνάει το 1 με 1,5% περίπου. Που σημαίνει ότι έχουμε το πετυχημένο παράδειγμα, όμως  ο κόσμος δεν το ξέρει, ο κόσμος αισθάνεται αλλοιώς. Όμως δεν υπάρχει άλλη λύση. Πρέπει να διαλέξουμε εάν θα καταστραφούμε οικονομικά, γιατί όταν όταν είσαι 65 και πάνω, σε ηλικία, καταναλώνεις λιγότερο, αποταμιεύεις λιγότερο, είσαι λιγότερο καινοτόμος, λιγότερο παραγωγικός. Όπερ σημαίνει ότι δεν τίθεται θέμα να διαλέξουμε αν θα  παραμείνουμε Έλληνες, είναι αν θα μπορέσουμε να έχουμε αυτό τον τρόπο ζωής που θέλουμε”.
Όσον αφορά το εάν οι μελέτες που παράγονται ως κέντρο του ΟΟΣΑ υιοθετούνται από την ελληνική Πολιτεία, ο κος Αλεξόπουλος τόνισε πως “αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Η δουλειά του ΟΟΣΑ δεν είναι ανάλογη με αυτή που κάνει και δεν είναι πανεπιστήμιο. Μελετάει πρακτικά προβλήματα και κάνει προτάσεις στις κυβερνήσεις. Βέβαια οι κυβερνήσεις πολλές φορές έρχονται στον ΟΟΣΑ και ζητούν τέτοια βοήθεια. Αλλά ο ΟΟΣΑ μπορεί όμως να το κάνει αυτό και προληπτικά, δηλαδή να προτείνει πράγματα έχοντας εντοπίσει κάποια ζητήματα. Η ελληνική κυβέρνηση έδειξε πολύ μεγάλη ευαισθησία, γιατί όπως είπα στην αρχή ήταν δικιά της ιδέα να ιδρυθεί αυτό το κέντρο για το δημογραφικό στην Ελλάδα, το οποίο η φιλοδοξία της  είναι να είναι παγκόσμια η εμβέλεια του να έρχονται και άλλες κυβερνήσεις να ζητάνε βοήθεια. Και η Ελλάδα θα ωφεληθεί ακριβώς από αυτό το στοιχείο, να παίρνει κατ’ ευθείαν βοήθεια σε αυτά που ζητάει και ήδη μας έχει ζητήσει, αλλά και παράλληλα μέσα από τις συναντήσεις που γίνονται και τις δραστηριότητες που αναπτύσσουμε, φέρνοντας ειδικούς απ’ όλο τον κόσμο, θα μπορεί να γίνεται μια όσμωση, που να βοηθάει αυτούς που παίρνουν αποφάσεις να παίρνουν καλλίτερες αποφάσεις.
Όσον αφορά το φαινόμενο το δημογραφικό πρόβλημα να εντοπίζεται σε χώρες με ευμάρεια κι όχι στις φτωχώτερες, ο κος Αλεξόπουλος εξήγησε πως ” κι αυτό πάλι είναι μια εντύπωση που έχουμε., αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Όπως πχ  όπως συμβαίνει με την αντίληψή μας για την  Τουρκία, η οποία έχει καταρρεύσει κι αυτή και τα τελευταία δέκα χρόνια έχει μπει κι αυτή στον αστερισμό του οι άνθρωποι να κάνουν λιγότερα παιδιά. Το Αζερμπαϊτζάν πάλι, χώρες δηλαδή που έρχονται και ζητάνε βοήθεια από τον ΟΟΣΑ γιατί σε 20 χρόνια καταρρέει το παραγωγικό τους μοντέλο. Και αυτό εξηγείται με πολιτισμικές αιτίες και άλλες αιτίες. Αυτό που είναι που μας έδωσε η εποχή αυτή και η επιστήμη είναι ότι το 2100 θα έχουμε επιπλέον 36 χρόνια ζωής, θα ζούμε περισσότερο, αλλά θα ζούμε και καλλίτερα. Άρα, όλες οι δημόσιες πολιτικές θα μετακινηθούν με πρόβλεψη μετά τα 60 χρόνια. Δηλαδή, να είμαστε υγιείς, να έχουμε καλή βιολογική υγεία και πνευματική υγεία που είναι το βασικό θέμα μετά τα 70, ούτως ώστε να συνεχίσουμε να ζούμε σαν να ήμασταν οι παλιοί τριαντάρηδες ξανά. Ήδη η αγορά εργασίας ενσωματώνει την πέμπτη γενιά, δηλαδή σε λίγο θα γίνει σε όλο τον κόσμο εθελοντική η συνταξιοδότηση στα 65. Αν η ιατρική μας βοηθήσει να έχουμε τη διαύγεια που χρειάζεται, γιατί βιολογικά πολλοί άνθρωποι πια μετά τα 60 είναι σε καλή κατάσταση. Αν έχουμε αυτή τη διαύγεια θα έχουμε σαν ποσοστό, βάσει των στοιχείων που κοιτάζαμε, πως το 60% της παραγωγής της παγκόσμιας κατανάλωσης θα είναι από ανθρώπους που είναι πάνω από 50 ετών, με ότι αυτό σημαίνει. Σημαίνει δηλαδή ότι και αν πάμε σε αυτό που λένε “silver economy”. Ενώ μέχρι τώρα κοιτούσαμε τους νέους, τώρα θα έχουμε γυμναστήρια για ηλικιωμένους, δραστηριότητες για ηλικιωμένους. Και κοιτάξτε. Έχουμε ξανά στην Ελλάδα 6 εκατομμύρια τη δεκαετία του 60. Αυτό θέλω να πω. Έχουμε ξαναϋπάρξει σε αυτά τα νούμερα.  Να μη μας σοκάρει. Και να σκεφθούμε πάλι ότι πιο παλιά γίνονταν πόλεμοι για να μειωθεί πληθυσμός, να γίνει συρρίκνωση του πληθυσμού, δηλαδή να χαμηλώνουμε το ρυθμό που γεννάμε”. 
Τη συνέντευξη μπορείτε να την παρακολουθήσετε και στον σύνδεσμο 
https://youtu.be/ZRARG3lV_UM