Το Βέρμιο, με επιλεκτικά χιονοσκέπαστες κορφές, χάνεται μέσα στην ομίχλη του Σαββάτου καθώς αναχωρούμε από τη Νάουσα. Πέρα από τη «Διασταύρωση», τα νοητά όρια της πόλης για τους ντόπιους, δεν φαίνονται πια οι χριστουγεννιάτικοι στολισμοί που διατρέχουν τις κεντρικές της οδούς, αλλά η αύρα των γιορτών μας συντροφεύει.
Η πόλη άνοιξε την αγκαλιά της για έξι ημέρες και προσέφερε υψηλού επιπέδου φιλοξενία στο Vermio Forum και στους ανθρώπους που έφτασαν εκεί ως ομιλητές και συμμετέχοντες από τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Μια αγκαλιά που δεν αφήνει πάνω σου το άχρωμο αστικό διανθισμένη με χαμόγελα και ζεστές καλημέρες από ανθρώπους που δεν έχεις δει ποτέ ξανά στη ζωή σου αλλά που σίγουρα πλέον θα τους συναντάς κάθε φορά που θα επιστρέφεις εκεί.
Το Vermio Forum είναι η υλοποίηση της ιδέας που είχα εδώ και πολλά χρόνια για ένα ετήσιο Χειμερινό Σχολείο Διεθνών Σχέσεων, Διπλωματίας και Πολιτικής που θα γίνεται στον ίδιο τόπο, ώστε ο θεσμός να αποκτήσει στέρεες βάσεις για να μπορέσει να ανθήσει. Παλαιότερα, προ την πανδημίας του COVID-19, είχα διοργανώσει άλλα δυο χειμερινά σχολεία στα Iωάννινα και στην Καστοριά. Πετυχημένα, αλλά όχι πέρα του αναμενόμενου. Ήξερα λοιπόν πως ένα τμήμα της επιτυχίας του VERMIO FORUM θα προέκυπτε και από τον τόπο που θα επέλεγα αυτό να γίνει. Στο σημείο αυτό μπαίνει στην εξίσωση η πόλη και οι άνθρωποι της.
Τον Νίκο Κουτσογιάννη, το Δήμαρχο της Νάουσας τον γνώριζα από τα μεταπτυχιακά του χρόνια. Εγώ ως νεαρός Λέκτορας, αυτός ως φιλόδοξος νέος και η σύνδεση – όπως σε πολλά της πρώτης φάσης της ακαδημαϊκής μου καριέρας – ο αείμνηστος Ηλίας Κουσκουβέλης. Οπότε είχα κάποιο σημαντικό προσκεκλημένο στο Πανεπιστήμιο, ή οπότε ήθελα να δείξω σε κάποιον φίλο από το εξωτερικό το θετικό ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στις ζωές των πολιτών τον πήγαινα στη Νάουσα για να γνωριστεί με τον Δήμαρχο. Η εκτίμηση μου προς τον Νίκο με οδήγησε μάλιστα στο να κάνω κάτι που μέχρι σήμερα δεν είχα κάνει ποτέ ξανά, να υποστηρίξω με δημόσια δήλωση μου την υποψηφιότητα του για το Δήμο της Ηρωικής Πόλης της Νάουσας. Όταν αποφάσισα λοιπόν να μοιραστώ μαζί του το σχέδιο μου για το Vermio Forum γνώριζα ήδη πως όχι μόνο θα κατανοούσε το πνεύμα της ιδέας αλλά πως θα γινόταν σημαντικός υποστηρικτής της προσπάθειας, όπως και έγινε!
Για έξι ημέρες, από τις 9 έως τις 14 Δεκεμβρίου, η Νάουσα έγινε το κέντρο της χώρας όσον αφορά τις ουσιαστικές συζητήσεις που έγιναν μεταξύ κορυφαίων πολιτικών, πανεπιστημιακών, διπλωματών, δημοσιογράφων και φοιτητών. Όποιος θεωρήσει ότι το Vermio Forum ήταν άλλο ένα συνέδριο θα κάνει λάθος. Κι αυτό γιατί η διάδραση μεταξύ των φοιτητών και των ομιλητών δεν σταματούσε μόνο κατά τη διάρκεια της κάθε τοποθέτησης αλλά συνεχιζόταν στο μεσημεριανό φαγητό, σε κάποια από τις περιηγήσεις στα ιστορικά οινοποιεία της περιοχής, στις ξεναγήσεις στα μουσεία ή σε λαογραφικούς συλλόγους της Νάουσας, ή σε ένα από τα επίσημα δείπνα που έκλειναν την κάθε ημέρα.
Για έξι ημέρες το Vermio Forum συγκέντρωσε κορυφαίους ομιλητές που έδωσαν τη δυνατότητα στους παριστάμενους να ξεφύγουν από το στενό πλαίσιο της ορισμένης καθημερινότητας και να σκεφτούν, να προβληματισθούν, να οραματισθούν και να ελπίσουν για ένα πιο σταθερό διεθνές σύστημα, για ρεαλιστικότερες πολιτικές και αποδοτικότερες διακρατικές συνεργασίες. Σημαντικοί Έλληνες πολιτικοί, ο Μάκης Βορίδης και ο Παύλος Γερουλάνος, μας έκαναν κοινωνούς ρεαλιστικών πολιτικών οραμάτων και σχεδιασμών. Ένας πρώην πολιτικός και νυν τεχνοκράτης, ο Μarian Wendt, Διευθυντής του Konrad Adenauer Stiftung σε Ελλάδα και Κύπρο συζήτησε για τη διαρκή ενίσχυση των έλληνο-γερμανικών σχέσεων. Έλληνες Πανεπιστημιακοί, ο Κων/νος Αρβανιτόπουλος, ο Γιώργος Στείρης, ο Δημήτρης Σκιαδάς και η Ρεβέκκα Παιδή, ανέδειξαν κομβικά ζητήματα της διεθνούς θεωρίας αλλά και της εφαρμοσμένης πολιτικής. Έμπειροι διπλωμάτες, ο Noam Katz, Πρέσβης του Ισραήλ, ο Andreas Kindl, Πρέσβης της Γερμανίας, ο Matthew Lodge, Πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Jerry Ismail, Γενικός Πρόξενος των ΗΠΑ στη Βόρεια Ελλάδα και ο Brian Tim-Brock, Πρώτος Γραμματέας της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, προσέφεραν ενδελεχείς αναλύσεις πάνω στις σχέσεις των κρατών τους με την Ελλάδα αλλά και για το πως οι κυβερνήσεις τους προσεγγίζουν τις συστημικές μεταβολές στο διεθνές περιβάλλον στη μετα COVID-19 εποχή. Τέλος, ο Σταύρος Τζίμας, βαθύς γνώστης των βαλκανικών πολυπλοκοτήτων ανάδειξε τις ευκαιρίες και τις παράλληλες προκλήσεις για τη χώρα μας στη ΝΑ Ευρώπη, ενώ η Σοφία Παπαδοπούλου συζήτησε με τους παριστάμενους τα δύσκολα κοινωνικοοικονομικά θέματα που προκύπτουν από τις αυξημένες προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα. Αναλύσεις, συζητήσεις, τοποθετήσεις υψηλού επιπέδου που είναι δύσκολο να βρεις ακόμη και σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια. Αυτός ήταν ο στόχος του Vermio Forum και είμαι πολύ χαρούμενος που επετεύχθη από την πρώτη χρονιά. Δεν σταματάμε όμως εδώ. Η επιτυχία άλλωστε αφορά τη συνέχεια!
Αν κάποιος θα με ρωτούσε τι κρατώ απ’ αυτές τις έξι ημέρες είναι το ακτινοβόλο βλέμμα των φοιτητών μου καθώς έθεταν καίριες ερωτήσεις στους εξαίρετους ομιλητές, αλλά και το χαμόγελο των Ναουσαίων όταν καταλάβαιναν ότι το γκρουπ των ανθρώπων που περιδιάβαιναν την πόλη τους ήταν το δυναμικό του Vermio Forum. Το άρωμα της πόλης και η πίστη των ανθρώπων της ότι θα υπερβούν όλες τις δυσκολίες και πως το μέλλον θα είναι καλύτερο.
Ο δρόμος μεταξύ Νάουσας και Θεσσαλονίκης δεν είναι μακρύς. Σε σύντομο χρόνο φτάνουμε εμπρός στην κεντρική πύλη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας καθώς το βράδυ έχει πλέον πέσει για τα καλά πάνω από την πόλη. Καθώς αποχαιρετώ τους φοιτητές μου ακούω τους ίδιους να μου λένε για το μάζεμα στη Νάουσα την επόμενη χρονιά. Χαμογελώ! Το Vermio Forum έχει αποκτήσει ρίζες…
Σαββατόβραδο 14 Δεκεμβρίου
Καθηγητής Σπ. Ν. Λίτσας
*Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Στιγμές και Απόψεις» του ΑΠΕ-ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του Πρακτορείου