Σε δύο μεγάλα μέτωπα θα κριθεί η πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2025.
Το πρώτο είναι η συνέχιση της δημοσιονομικής σταθερότητας με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που συμβάλλουν στην ταχύτερη μείωση του χρέους και στην εφαρμογή αναπτυξιακής φορολογικής πολιτικής με ισχυρό κοινωνικό πρόσημο.
Το δεύτερο είναι η ταχεία εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Μέσα από αυτό προωθούνται κομβικές μεταρρυθμίσεις που διαπερνούν το σύνολο της οικονομίας, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και εκτείνονται από τον τομέα της ενέργειας και της δικαιοσύνης έως τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας με τη δημιουργία βασικών υποδομών για την πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που μπορούν να αλλάξουν τις βασικές δομές λειτουργίας της οικονομίας οι οποίες είναι βασική προϋπόθεση για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας.
Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει επιτύχει την εκταμίευση άνω του 50% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Έως τα τέλη Δεκεμβρίου είχαν εκταμιευθεί 18,1 δισ. ευρώ από το σύνολο των 36 δισ ευρώ κονδυλίων του Ταμείου που είναι δεσμευμένα για τη χώρα μας, σημειώνοντας μία αξιοσημείωτη επίδοση. Τα υπόλοιπα θα πρέπει να εκταμιευθούν έως το τέλος του 2026. Αυτό σημαίνει ότι το 2025 είναι κομβικό για την επίτευξη του μεγάλου αυτού στόχου ο οποίος θα κριθεί τόσο στο επίπεδο των εκταμιεύσεων όσο και των απορροφήσεων που προϋποθέτει την απρόσκοπτη υλοποίηση του μεγάλου προγράμματος έργων και μεταρρυθμίσεων που έχουν σχεδιαστεί. Είναι ενδεικτικό ότι για το 2025 ο στόχος είναι να εκταμιευθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης περίπου 9,4 δισ. ευρώ. Ποσό πολύ υψηλότερο από τα 6,2 δισ ευρώ που εισπράχθηκαν το 2024. Ως εκ τούτου το στοίχημα είναι μεγάλο για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης που επιχειρεί να επιταχύνει τους ρυθμούς υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων με τις οποίες είναι συνδεδεμένα τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Στεγαστικό
Η μειωμένη προσφορά σπιτιών με προσιτές τιμές ενοικίασης αποτελεί σημαντικό πρόβλημα που επηρεάζει μεγάλες κατηγορίες των πολιτών. Επιχειρείται να αντιμετωπιστεί με παρεμβάσεις στην αγορά κατοικίας μία από τις οποίες αφορά το πρόγραμμα “Σπιτι μου 2” που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για πρόγραμμα χορήγησης χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για την αγορά πρώτης κατοικίας με διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια και συνολικό προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ. Οι αιτήσεις ένταξης αναμένεται να ξεκινήσουν στις 15 Ιανουαρίου.
Αγορά Εργασίας
Η έλλειψη εργαζομένων σε βασικούς κλάδους της οικονομίας, από τις κατασκευές, τη βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή έως την εστίαση και τον τουρισμό αποτελεί μεγάλο “αγκάθι” για την ελληνική οικονομία. Κρίσιμες παράμετροι του προβλήματος επιχειρούνται να αντιμετωπιστούν με δράσεις που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως τα προγράμματα ενεργούς απασχόλησης της ΔΥΠΑ και άλλες ενεργητικές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση εξετάζει σειρά κινήτρων που θα μπορούσαν να προωθηθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για την επιστροφή νέων με υψηλά προσόντα που έφυγαν από τη χώρα την περασμένη δεκαετία. Παράλληλα μελετώνται κίνητρα για την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας των νέων και των γυναικών που παρουσιάζουν πολύ χαμηλά ποσοστά ένταξης σήμερα.
Δικαιοσύνη
Είναι γνωστό ότι ο τομέας της δικαιοσύνης, που αποτελεί βασικό στοιχείο ορθής και αποτελεσματικής λειτουργίας της οικονομίας, στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργίες, χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες και έλλειψη υποδομών, που σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν τροχοπέδη για την υλοποίηση επενδύσεων. Η μεταρρύθμιση του τομέα, προκειμένου να επιταχυνθεί η εκδίκαση των υποθέσεων αποτελεί μία από τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάπτυξης. Το έργο έχει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης έως το τέλος του έτους με χρηματοδοτήσεις που θα φτάσουν συνολικά τα 550 εκατ ευρώ.
Ενέργεια
Προγράμματα που ξεκινούν από την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μέσα από τα προγράμματα “Εξοικονομώ” και τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών με ανανέωση του στόλου των δημόσιων συγκοινωνιών έως την εγκατάσταση φορτιστών και την προώθηση μεγάλων συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας στα νησιά, έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης. Η υλοποίηση τους έχει δρομολογηθεί με στόχο να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.