Από τα έδρανα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στα τέλη της δεκαετίας του ’80 έως την διοικητική ομάδα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕτΕΠ) o Γιάννης Τσακίρης έχει διαγράψει μια πορεία γεμάτη τεχνογνωσία, διεθνείς αποστολές και υψηλές ευθύνες. Σήμερα, ως Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, έχει υπό την εποπτεία του την Ελλάδα – μια χώρα την οποία γνωρίζει σε βάθος τόσο από την εμπειρία του στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων όσο και από τη θητεία του ως υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Όπως αναφέρει στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τον δημοσιογράφο Αλέκο Λιδωρίκη: «Τα τελευταία πέντε χρόνια (2019-2024), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει εγκρίνει χρηματοδοτήσεις ύψους 14,5 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, συμβάλλοντας καθοριστικά σε καίριους τομείς της χώρας όπως είναι οι υποδομές, η ενέργεια και φυσικά η κοινωνική συνοχή». Κι αυτό δεν είναι απλώς ένας αριθμός: «Η στήριξη του Ομίλου ΕΤΕπ μόνο πέρυσι ανήλθε σχεδόν στο 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας, το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ». Η χρηματοδότηση «ήταν κατά μέσο όρο 631 ευρώ ανά κάτοικο», υπογραμμίζει, «καθιστώντας τη χώρα έναν από τους μεγαλύτερους δικαιούχους με βάση το μέγεθός της».
Η ενέργεια αποτελεί τον βασικό πυλώνα: «Το 60% της χρηματοδότησης, δηλαδή 1,3 δισ., κατευθύνθηκε στον τομέα της ενέργειας, 331 εκατ. στις υπηρεσίες, 80 εκατ. στη διαχείριση του νερού και 702 εκατ. στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Δεν είναι τυχαίο ότι από τη θέση του Αντιπροέδρου της ΕΤΕπ έχει αναλάβει την εποπτεία για την Ελλάδα, γνωρίζοντας σε βάθος το οικονομικό της οικοσύστημα. Ως υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων (2019-2023), ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ύψους 7 δισ. ετησίως και των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων συνολικού ύψους 22 δισ. ευρώ. Παράλληλα, σχεδίασε το ελληνικό σκέλος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και ίδρυσε τόσο την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα όσο και την HDBI (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων)), το οποίο έθεσε τις βάσεις για την άνθηση του εγχώριου οικοσυστήματος venture capital.
Η πράσινη μετάβαση είναι στρατηγικός στόχος για την ΕΤΕπ – την Τράπεζα για το Κλίμα, όπως την αποκαλεί ο ίδιος. «Έχουμε δεσμευτεί να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 45% έως το 2030», εξηγεί. «Πέρσι, για ακόμη μία χρονιά, συνήψαμε σημαντικές συμφωνίες για την ενεργειακή αυτονομία της χώρας, όπως η χρηματοδότηση ύψους 390 εκατ. ευρώ με τη ΔΕΠΑ για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων στη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα». Και προσθέτει: «Ένα έργο-σταθμός για τη χώρα μας που θα τη συνοδεύσει τα επόμενα χρόνια είναι το Ταμείο Απανθρακοποίησης των Νησιών, μέσω του οποίου στοχεύουμε να κινητοποιήσουμε περισσότερα από 1,6 δισ. ευρώ».
Παράλληλα, η Τράπεζα επενδύει στην ενίσχυση των έξυπνων δικτύων και των αποθηκευτικών υποδομών. «Χρηματοδοτούμε μεγάλα συστήματα μπαταριών, αντλητικά υδροηλεκτρικά έργα και πρόσφατα υπογράψαμε συμφωνία 150 εκατ. ευρώ με τον ΔΕΔΔΗΕ για την αναβάθμιση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας».
Η συμβολή της ΕτεΠ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι σταθερή προτεραιότητα για την ΕΤΕπ. «Το 2024 διαθέσαμε 702 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των ελληνικών ΜμΕ και των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ποσό που αντιστοιχεί στο 32% της συνολικής χρηματοδότησης μας στη χώρα».
«Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF), θυγατρική της ΕΤΕπ, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο, παρέχοντας στοχευμένες λύσεις για τις πιο καινοτόμες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις. Μέσα στο 2024, υπογράψαμε συμφωνίες 152 εκατ. ευρώ με ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για την παροχή εγγυήσεων, οι οποίες αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Αυτή η πρωτοβουλία όχι μόνο ενισχύει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, αλλά συμβάλλει και στη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα πιο βιώσιμο, καινοτόμο και ψηφιακό μοντέλο. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, προχωρήσαμε και στην υλοποίηση του Equifund II, ενός επενδυτικού ταμείου ύψους 200 εκατ. ευρώ, σχεδιασμένου να στηρίξει καινοτόμες επιχειρήσεις στους τομείς των Βιοεπιστημών & Υγείας, Βιωσιμότητας & Κοινωνικού Αντίκτυπου. Μέσω της δημιουργίας venture capital funds, το Equifund II θα προσφέρει κρίσιμη χρηματοδότηση σε startups δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αναπτυχθούν και να εδραιωθούν σε διεθνές επίπεδο. Τα πρώτα ταμεία αναμένεται να ανακοινωθούν πολύ σύντομα», προσθέτει.
Οι δράσεις συνδέονται με την ευρύτερη στρατηγική μας για την ενίσχυση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Στο πλαίσιο του TechEU, η ΕΤΕπ αναμένεται να διαθέσει έως και 20 δισ. ευρώ για την τεχνολογία το 2025, με συνολικό στόχο τη δημιουργία 180 δισ. ευρώ επενδύσεων μέσα στην επόμενη τριετία. Το πρόγραμμα επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: στη τεχνολογία , στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στη βιοτεχνολογία. Όπως αναφέρει ο κ.Τσακίρης «βρισκόμαστε σε μια καθοριστική στιγμή για την καινοτομία στην Ευρώπη, και η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να πρωταγωνιστήσει. Η δέσμευσή μας είναι ξεκάθαρη: να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν στις ελληνικές επιχειρήσεις να καινοτομήσουν, να αναπτυχθούν και να διακριθούν σε παγκόσμιο επίπεδο»
Ειδικά για τις ΜμΕ, πόσες περίπου επιχειρήσεις και από ποιους κλάδους εκτιμάτε ότι έχουν επωφεληθεί από τις χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ;
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και η ΕΤΕπ έχει δεσμευτεί να τις στηρίξει και τις στηρίζει μέσω στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Επενδύσεων του Ομίλου ΕΤΕπ (EIBIS), που δημοσιεύθηκε πρόσφατα και αναμένεται να παρουσιάσουμε εκτενέστερα τον ερχόμενο Μάιο, οι ελληνικές επιχειρήσεις εμφανίζονται πιο αισιόδοξες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τις επενδύσεις να καταγράφουν αύξηση 40% σε σχέση με τα προ-πανδημικά επίπεδα.
Σημαντικός αριθμός ΜμΕ έχει επωφεληθεί από τη χρηματοδότηση της ΕΤΕπ, ιδίως σε τομείς όπως:
* Μεταποίηση & βιομηχανία: Εταιρείες που επενδύουν σε νέα τεχνολογία, ψηφιοποίηση και ενεργειακή απόδοση.
* Τουρισμός & υπηρεσίες: Επιχειρήσεις που αναβαθμίζουν υποδομές και βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητά τους.
* Γεωργία & αγροδιατροφή: Στήριξη αγροτικών επιχειρήσεων και επενδύσεις σε βιώσιμες καλλιέργειες.
* Τεχνολογία & καινοτομία: Startups και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τεχνητή νοημοσύνη, fintech και αναδυόμενες τεχνολογίες.
«Η στήριξη μας έχει επιτρέψει στις ΜμΕ να ενισχύσουν όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά τους αλλά και να αναπτύξουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες στην ελληνική και διεθνή αγορά», αναφέρει ο κ.Τσακίρης
Ως πρώην επικεφαλής της περιοχής Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο EIF, ο Τσακίρης έχει βαθιά γνώση του οικοσυστήματος των ΜμΕ. Στο EIF (2006-2019), συνέβαλε στη δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων εγγυήσεων, δανείων και venture capital. Είχε προηγουμένως διατελέσει partner και CFO στη Vectis Capital S.A. στην Ελλάδα, ενώ διετέλεσε και Πρόεδρος του ΔΣ του Global Energy Efficiency and Renewable Energy Fund (GEEREF).
Η Τράπεζα στηρίζει έργα κυβερνοασφάλειας, τεχνητής νοημοσύνης και cloud computing,
Σε μια εποχή γεωπολιτικής αβεβαιότητας, ο Τσακίρης δεν παραβλέπει τον ρόλο της Τράπεζας στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας. «Επεκτείνουμε τη χρηματοδότηση έργων που ενισχύουν την άμυνα και την κυβερνοασφάλεια της Ευρώπης και φυσικά της Ελλάδας», σημειώνει. Ταυτόχρονα, «παρέχουμε ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης σε περιόδους αυξημένων κινδύνων – όπως η οικονομική κρίση ή η πανδημία».
Η Τράπεζα στηρίζει έργα κυβερνοασφάλειας, τεχνητής νοημοσύνης και cloud computing, επενδύοντας στη δημιουργία ενός ισχυρού ψηφιακού οικοσυστήματος. «Η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να πρωταγωνιστήσει», τονίζει. «Η δέσμευσή μας είναι ξεκάθαρη: να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν στις ελληνικές επιχειρήσεις να καινοτομήσουν, να αναπτυχθούν και να διακριθούν σε παγκόσμιο επίπεδο».
Όσο για τις διαδικασίες εκταμίευσης, είναι ρεαλιστικός αλλά και αισιόδοξος: «Για έργα με σαφώς καθορισμένες προδιαγραφές και ώριμες μελέτες, η διαδικασία είναι αρκετά γρήγορη. Όμως, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις προκλήσεις που υπάρχουν στην Ελλάδα, όπως η γραφειοκρατία και η πολυπλοκότητα των διαδικασιών αδειοδότησης». Η ΕΤΕπ, μέσω του InvestEU Advisory Hub, «παρέχει τεχνική βοήθεια στο ελληνικό κράτος», ενώ συμμετέχει στον διάλογο για τη «βελτίωση του θεσμικού πλαισίου».
Και, τελικά, ποιος είναι ο αντίκτυπος όλων αυτών; «Η χρηματοδότηση της Τράπεζας έχει συμβάλει σημαντικά στη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη χιλιάδων επιχειρήσεων σε διαφορετικούς κλάδους». Οι ελληνικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την Έρευνα Επενδύσεων του Ομίλου ΕΤΕπ, «εμφανίζονται πιο αισιόδοξες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τις επενδύσεις να καταγράφουν αύξηση 40% σε σχέση με τα προ-πανδημικά επίπεδα».
Ο Γιάννης Τσακίρης θα συμμετάσχει στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 12 Απριλίου 2025, στους Δελφούς.
Φωτογραφία:Γιάννης Τσακίρης (πηγή ΕτεΠ)