Άρθρο προέδρου ΕΒΕΠ & ΠΕΣΑ Βασίλη Κορκίδη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
Το “ λογιστικό” χρέος του ιδιωτικού τομέα για ιδιώτες και επιχειρήσεις, ανέρχεται σήμερα στα 234 δισ. ευρώ και αναμένεται μετά τη δυσάρεστη εξέλιξη του δεύτερου lockdown που δημιουργεί νέα δυσμενή δεδομένα στα οικονομικά φυσικών και νομικών προσώπων να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 9 δισ. ευρώ μέχρι τέλος του έτους. Με τον Κώδικα Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας επιδιώκεται “ να μπει φρένο” στην αύξηση του ιδιωτικού χρέους νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προς τις τράπεζες, την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία που με τα σημερινά δεδομένα θα φτάσει το 140% του φετινού ΑΕΠ. Παράλληλα, θα πρέπει στη πράξη, να δοθεί μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία για εκείνους τους επαγγελματίες, αλλά και τα νοικοκυριά, που επλήγησαν από την παρατεταμένη οικονομική και υγειονομική κρίση και επιθυμούν να μπουν σε γενναίες ρυθμίσεις έως 240 δόσεις για τις οφειλές τους, παρά να πτωχεύσουν. Άλλωστε, δεν υπάρχει κάτι ευνοϊκό και τίποτα ευχάριστο σε καμία πτωχευτική διαδικασία. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ, το συνολικό χρέος του ιδιωτικού τομέα ανέρχεται στα 234 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 91,7 δισ. ευρώ ή ποσοστό 39,3% αφορά σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια που ανήκουν στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, 105,6 δισ. ευρώ ή ποσοστό 45,2% αφορά σε οφειλές προς τη φορολογική αρχή και 36,3 δισ. ευρώ ή ποσοστό 15,5% αφορά σε οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Οι επιχειρήσεις καταλαμβάνουν περίπου τα 2/3 του χρέους δηλαδή τα 156 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο 1/3 αφορά ιδιώτες. Οι συσσωρευμένες οφειλές, αποτελούν “ θηλιά” για υφιστάμενες επιχειρήσεις και έχουν “ εγκλωβίσει” χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους με εγγυήσεις από τα μέλη της οικογένειας τους. Για αυτόν τον λόγο, η δεύτερη ευκαιρία θα πρέπει να συνοδεύεται και από νέα μέτρα στήριξης, που μπορούν να προέλθουν από Κοινοτικά και Εθνικά Προγράμματα.
Η ανάγκη ενός μόνιμου μηχανισμού διευθέτησης οφειλών, είναι πιο επιτακτική από ποτέ, σε μια περίοδο όπου η πανδημία δοκιμάζει εκ νέου τις αντοχές 600.000 ΑΦΜ, επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών. Σημειώνεται ότι με βάση το νέο νόμο ο οφειλέτης αποδεικνύει ότι βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλλει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων για τουλάχιστον έξι μήνες και εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ. Αξίζει επίσης να σημειώσω ότι πολλές προτάσεις που κατέθεσαν οι φορείς στο πλαίσιο της διαβούλευσης, συμπεριλήφθηκαν στο νόμο, ώστε να εξασφαλιστεί η άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων, να μην υπάρξουν ασάφειες, να γίνονται άμεσες διαδικασίες από τα δικαστήρια, να υπάρχουν δικλίδες διαφάνειας και ασφαλείας για στρατηγικούς κακοπληρωτές, να επαναλειτουργούν οι επιχειρήσεις που πτώχευσαν, να διασφαλίζονται δικαιώματα εργοδοτών και εργαζομένων και τέλος να λαμβάνονται υπόψη στις εξωδικαστικές ρυθμίσεις οφειλών, μελλοντικές οικονομικές κρίσεις.
Ο νέος νόμος, αποτελεί ένα συμβατό θεσμικά πλαίσιο που δίνει διπλή επιλογή στους οφειλέτες για οριστική λύση στο πρόβλημα χρέους τους. Ουσιαστικά, ο “ Κώδικας” παρέχει τη δυνατότητα ρύθμισης των συνολικών οφειλών, διαγραφής των χρεών σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής και παροχής δεύτερης ευκαιρίας για όλους. Πλέον, οι υπερχρεωμένοι πολίτες, φυσικά πρόσωπα, ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες θα μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και λοιπούς πιστωτές, διασώζοντας με αυτόν τον τρόπο την περιουσία τους. Στην απευκταία περίπτωση που επιλέξουν τη πτώχευση, θα ρευστοποιείται η περιουσία τους και θα απαλλάσσονται από τα χρέη τους. Είναι σημαντικό πως κατόπιν πιέσεων της Κυβέρνησης στο τραπεζικό σύστημα, η πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών δεν κινδυνεύει από πλειστηριασμό μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου. Έτσι από τον Ιανουάριο του 2021, οι πιο αδύναμοι ανεξαιρέτως θα έχουν την δυνατότητα να ενταχθούν στη 12ετή προστασία της πρώτης κατοικίας. Ο νέος Πτωχευτικός Νόμος προβλέπει απαλλαγή από τα χρέη ακόμη και μετά από ένα έτος από την κήρυξη πτώχευσης για όσα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, απωλέσουν την περιουσία τους και μετά από 3 χρόνια από την υποβολή της αίτησης, εάν δεν έχουν περιουσία.
Ευελπιστώ πως ο νέος νόμος, που θα ισχύσει από τη 1η Ιανουαρίου 2021και θα αντικαταστήσει όλα τα επιμέρους εργαλεία ρύθμισης οφειλών, που υπάρχουν σήμερα, να αντιμετωπίσει δίκαια όλους τους οφειλέτες, αλλά και οι περισσότεροι οφειλέτες να μπορούν να επιλέξουν μια δύσκολη ρύθμιση, από μια δυσάρεστη πτώχευση. Θέλω να πιστεύω ότι λαμβάνοντας υπόψη τις αρνητικές επιπτώσεις του δεύτερου lockdown τον Νοεμβρίου, με μειώσεις 5,9 δισ. ευρώ στα εισοδήματα των νοικοκυριών και την αναστολή λειτουργίας 206.000 επιχειρήσεων με επιπλέον 5 δισ. ευρώ στα ήδη 35 δισ. ευρώ απωλειών κύκλου εργασιών, οι τράπεζες φοβούμενες τη γενιά των “ πανδημικών” παγωμένων δανείων 20 δισ. ευρώ, να προστεθούν στα 60 δισ. ευρώ “ κόκκινων” δανείων θα είναι πιο διαλλακτικές σε εξωδικαστικές ρυθμίσεις. Τέλος, το Δημόσιο θα πρέπει να προχωρήσει σε “ επανεγγραφή του λογιστικού ιδιωτικού χρέους” σε εφορία και ταμεία επιλέγοντας την 20ετή ρύθμιση για όλους τους οφειλέτες.