Ο μετασχηματιστικός ρόλος της τεχνολογίας στην ελληνική οικονομία και οι προοπτικές ενσωμάτωσής της στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων, με έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη (AI), βρέθηκαν στο επίκεντρο του πάνελ με τίτλο «Πώς μετασχηματίζει η τεχνολογία την ελληνική οικονομία;» στο πλαίσιο του 2ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Επιχειρηματικότητας.
Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών με τον Economist, ανέδειξε τις ευκαιρίες αλλά και τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στην ψηφιακή εποχή.
Στο πάνελ συμμετείχαν ο Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, γενικός γραμματέας πληροφοριακών συστημάτων και ψηφιακής διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο Μιχάλης Κατρίνης, βουλευτής ΠΑΣΟΚ, και ο Itai Green, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Innovate Israel.
Ο ΓΓ κ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος ξεκίνησε την τοποθέτησή του υπογραμμίζοντας την ανάγκη για απλοποίηση των διαδικασιών για τους πολίτες στις συναλλαγές τους με φορείς όπως ενέργεια, τηλεπικοινωνίες και ασφαλιστικές εταιρείες. Τόνισε ότι οι πολίτες δεν θα πρέπει να χρειάζεται να προσκομίζουν έγγραφα, αλλά οι φορείς να αντλούν τα απαραίτητα στοιχεία μέσω της διαλειτουργικότητας από τα κρατικά μητρώα, ή γενικότερα από όποια μητρώα τα διαθέτουν, ακόμα και ασφαλιστικών εταιρειών. Στόχος είναι όλες οι υποχρεώσεις που ρυθμίζονται από τον νόμο, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, να διεκπεραιώνονται ψηφιακά, κάτι που προφανώς θα έχει μεγάλο όφελος.
Ένα σημαντικό σημείο της ομιλίας του αφορούσε την εκπαίδευση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων (upskilling και reskilling). Αναφέρθηκε επίσης στην τεχνητή νοημοσύνη και συγκεκριμένα στα “AI factories”. Εξήγησε ότι κύρια αποστολή αυτών των “AI factories” είναι να παρέχουν υπολογιστικούς πόρους για την τεχνητή νοημοσύνη, ακολουθώντας τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εξαιρετικά χαμηλό κόστος, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει πρόσβαση σε υπολογιστικές υποδομές χωρίς σημαντικό κόστος προώθησης, καθώς αναγνωρίζεται διεθνώς η αξία και το κόστος των υπολογιστικών υποδομών και της επεξεργασίας δεδομένων. Η πρόβλεψη για τα AI factories της Ευρώπης είναι να προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες με ελάχιστο κόστος για τις ΜμΕ.
Σχετικά με την αναβάθμιση δεξιοτήτων (reskilling και upskilling), ο κ. Αναγνωστόπουλος ενημέρωσε ότι έχει ήδη δημοσιευθεί πρόσκληση από το ΕΣΠΑ. Ενώ στο παρελθόν παρόμοιες προσκλήσεις αφορούσαν τεχνολογικές δεξιότητες χαμηλότερου επιπέδου, τώρα πάνω από το μισό του προϋπολογισμού υποχρεωτικά κατευθύνεται σε επιμελητήρια, τα οποία θα εκπαιδεύσουν τον πληθυσμό τους σε προηγμένες τεχνολογίες πληροφορικής. Αυτές περιλαμβάνουν το testing, το cloud, την τεχνητή νοημοσύνη (AI) και την κυβερνοασφάλεια (cyber security) – δεξιότητες που είναι απολύτως απαραίτητες σήμερα. Δικαιούχοι της πρόσκλησης ΕΣΠΑ είναι τα επιμελητήρια, και το πρόγραμμα απευθύνεται σε ανθρώπους που, σύμφωνα με εκτίμησή του, πάνω από το 70% θα εκπαιδευτούν στις απαιτούμενες τεχνολογικές δεξιότητες.
Από την πλευρά του, ο κ. Μιχάλης Κατρίνης τόνισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ενώ παράγει πλούτο και νέες ευκαιρίες, απειλεί με τεχνολογικό αποκλεισμό όσους δεν έχουν πρόσβαση ή δεξιότητες και δημιουργεί νέα μονοπώλια γνώσης και ισχύος. Επισήμανε την ανάγκη για ένα εθνικό σχέδιο ψηφιακού εγγραμματισμού που θα ξεκινά από τα σχολεία και θα φτάνει έως τις μικρές επιχειρήσεις. Ο κ. Κατρίνης υπογράμμισε τις σοβαρές υστερήσεις της Ελλάδας σε κρίσιμους τομείς ψηφιακής πολιτικής, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψηφιακή δεκαετία. Ανέφερε ότι οι Έλληνες παραμένουν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε βασικές ψηφιακές δεξιότητες, οι ειδικοί πληροφορικής αποτελούν μικρό ποσοστό του εργατικού δυναμικού, και η κάλυψη σε οπτικές ίνες είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Επιπλέον, τόνισε ότι η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αντιμετωπίζει προβλήματα, πολλά έργα στερούνται ψηφιακής διαλειτουργικότητας, και οι ΜμΕ δυσκολεύονται στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση και σε στοχευμένους μηχανισμούς υποστήριξης. Υποστήριξε την ανάγκη για ένα οριζόντιο πλαίσιο πολιτικής για την εισαγωγή της τεχνολογίας σε τομείς όπως η γεωργία ακριβείας και ο τουρισμός, ώστε να μην διευρύνονται οι περιφερειακές ανισότητες.
Ο κ. Itai Green προσέφερε μια διεθνή οπτική, τονίζοντας ότι η καινοτομία είναι επιτακτική ανάγκη σε περιόδους κρίσης, οι οποίες συχνά γεννούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Επισήμανε την ταχύτητα με την οποία η τεχνολογία, και ειδικότερα η τεχνητή νοημοσύνη, επιφέρει αλλαγές σε όλες τις βιομηχανίες. Ο κ. Green υποστήριξε ότι οι εταιρείες πρέπει να αγκαλιάσουν την «ανοικτή καινοτομία», συνεργαζόμενες με εξωτερικούς φορείς όπως πανεπιστήμια και startups, καθώς οι εξυπνότεροι άνθρωποι συχνά δεν εργάζονται εντός της ίδιας της εταιρείας. Προέτρεψε τις ελληνικές εταιρείες και την κυβέρνηση να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι επιχειρηματίες με καινοτόμες λύσεις θα απευθύνονται πρώτα σε αυτούς. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία της ποικιλομορφίας (diversity) στις ηγετικές ομάδες, όχι μόνο ως προς το φύλο, αλλά και ως προς την ηλικία και, κυρίως, το επιστημονικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο, με την παρουσία τουλάχιστον ενός ατόμου με σοβαρή εμπειρία στην τεχνολογική καινοτομία να είναι κρίσιμη. Μάλιστα, ανέφερε ως παράδειγμα το Ισραήλ, όπου είναι υποχρεωτικό βάσει νόμου τουλάχιστον ένα μέλος στο διοικητικό συμβούλιο κάθε τράπεζας να έχει ισχυρό τεχνολογικό υπόβαθρο. Ολοκληρώνοντας, παρουσίασε ένα εργαλείο AI που αναλύει μετοχές, ως παράδειγμα της δύναμης της τεχνητής νοημοσύνης.
Συμπερασματικά, το πάνελ ανέδειξε την κρισιμότητα της ταχείας υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Κοινή συνισταμένη των ομιλητών ήταν η αναγνώριση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και η επισήμανση των αναγκαίων βημάτων σε επίπεδο δεξιοτήτων, υποδομών, χρηματοδοτικών εργαλείων και θεσμικού πλαισίου, προκειμένου η Ελλάδα να συμμετάσχει ενεργά και ισότιμα στην ψηφιακή εποχή, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Πάνος Οπλοποιός
* Σημειώνεται πως τo ΑΠΕ-ΜΠΕ είναι COMMUNICATION SUPPORTER του « Second European Business Summit – How can Greek SMEs fuel innovation, competitiveness and prosperity in a volatile global economy?»