Στις πρώην Φυλακές Ωρωπού, τον τόπο όπου φυλακίστηκαν δεκάδες πολιτικοί κρατούμενοι τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας και παραχωρείται, έπειτα από 46 χρόνια αναμονής, στον Δήμο Ωρωπού, ώστε να μετατραπεί σε Κέντρο Ιστορίας, Δημοκρατίας και Πολιτισμού, βρέθηκε απόψε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγες ημέρες πριν την επέτειο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας.
«Τιμούμε την αντίσταση στη χούντα, στο πρόσωπο των αγωνιστών που φυλακίστηκαν εδώ» ανέφερε ο Πρωθυπουργός για να προσθέσει αμέσως μετά: «Πιστοί στο κάλεσμα του Μίκη “δεν ξεχνάμε τον Ωρωπό”. Αλλά και κάνοντας ένα βήμα μπροστά, του δίνουμε νέα ζωή. Γιατί η Δημοκρατία δεν ξεχνά, αλλά προχωρά».
Ο Πρωθυπουργός ξεναγήθηκε μαζί με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαρόπουλου και τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνο Τασούλα, στον χώρο, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί τόπος ιστορικής σημασίας, και επισκέφθηκαν κατά την άφιξή τους το κελί όπου κρατήθηκε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι η αντιδικτατορική πάλη ένωσε αγωνιστές που προέρχονταν από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, ενώ τόποι φυλάκισης όπως ο Ωρωπός λειτούργησαν ως μήτρα για την βαθιά ωρίμανση μίας κοινής δημοκρατικής συνείδησης, η οποία δεν συγχέει τυφλά τους πολιτικούς αντιπάλους με εχθρούς του πολιτεύματος.
«Σε αυτό, λοιπόν, το έδαφος γεννήθηκε και σταδιακά ενηλικιώθηκε η Δημοκρατία μας. Στην κεντρική αρχή ότι είναι άλλο ο “εχθρός της Δημοκρατίας” και άλλο ο “πολιτικός αντίπαλος”. Και σε αυτό, από τον έναν ή τον άλλο δρόμο, τελικά συνέκλιναν όλοι. Γιατί στην τολμηρή κίνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το 1974, να νομιμοποιήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, ανταποκρίθηκε με ωριμότητα το σύνολο της Αριστεράς», σημείωσε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η δικτατορία των Συνταγματαρχών καταπάτησε κάθε ελευθερία και κάθε νομιμότητα, ανέκοψε την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της χώρας και την απέκοψε απ’ την υπόλοιπη Ευρώπη. «Μία επτάχρονη τυραννία, που πλήγωσε τον εθνικό μας κορμό στην Κύπρο. Και διέλυσε την πολιτική, αλλά και την καθημερινή ζωή των Ελλήνων».
Στάθηκε όμως ιδιαίτερα και στην αξία της ενότητας, αναφερόμενος στην εμπειρία της προηγούμενης δεκαετίας: «Χρειάστηκε καιρός για να συνειδητοποιήσουμε τη ζημιά που μας έφερε αυτός ο νέος διχασμός, που απλώθηκε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Όμως, τώρα πια ξέρουμε τα ολέθρια διδάγματα αυτής της αρνητικής εμπειρίας. Έχουμε γυρίσει σελίδα. Έχουμε γυρίσει την πλάτη στην οπισθοδρόμηση.»
«Συνυπάρχουμε, ανταλλάσσοντας τις απόψεις και τα επιχειρήματά μας. Πολύ ωραία η κυρία Λεντάκη τα είχε πει ο Ανδρέας Λεντάκης σε μια από τις πρώτες κοινοβουλευτικές του ομιλίες (…) Συζητώντας και όχι ενοχοποιώντας ο ένας τον άλλον. Και προτάσσοντας, πάντα, το συμφέρον του τόπου και το Δημοκρατικό Κεκτημένο του. Κεκτημένο, αλλά όχι πάντα αυτονόητο. Γιατί το πολίτευμά μας και η ελευθερία των Ελλήνων δεν απειλούνται, σήμερα, ούτε από Συνταγματάρχες, ούτε από άρματα μάχης. Από αλλού κινδυνεύουν. Κινδυνεύουν από τον δημαγωγικό λαϊκισμό. Από τις εύκολες απαντήσεις σε δύσκολα, σύνθετα, ερωτήματα. Και από τα άδεια λόγια αντί των μεστών, των αποτελεσματικών έργων».
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε επίσης ότι η ανάδειξη ιστορικών τόπων και μνημείων σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, πέρα από πράξη σεβασμού στην Ιστορία, καλλιεργεί και μία αναπτυξιακή δυναμική προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Η ανάπτυξη τέτοιων πόλων, ανέφερε, «στρέφει δυναμικά το νόημά στο μέλλον, δημιουργώντας γύρω του μία κυψέλη ανάπτυξης. Έτσι ώστε το χθες να γίνει γόνιμο λίπασμα για το σήμερα και για το αύριο».
«Είμαστε σίγουροι για τις δυνάμεις μας και για τους συμμάχους μας»
Οι προκλήσεις όμως, προσέθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν εντοπίζονται μόνο στο μέτωπο της οικονομίας, αλλά πηγάζουν κι από ένα «ασταθές» περιβάλλον το οποίο φορτίζεται συνεχώς λόγω ενεργειών γειτόνων μας. «Είμαστε, όμως, συνηθισμένοι, δοκιμασμένοι στις εξάρσεις της στιγμής. Είμαστε σίγουροι για τις δυνάμεις μας και για τους συμμάχους μας. Έχουμε εθνική αυτοπεποίθηση και πίστη στο Δίκαιο. Γι΄ αυτό, άλλωστε, μιλάμε λίγο και εργαζόμαστε πολύ. Η εθνική ενότητα αποτελεί τη σημαντικότερη παρακαταθήκη για τις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής», υπογράμμισε.
Ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού:
«Κυρία Πρόεδρε της Δημοκρατίας, Κύριε Πρόεδρε της Βουλής, Σεβασμιώτατε, κύριε Δήμαρχε, κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι,
Τέτοια ώρα, πριν από 46 χρόνια παρά τρεις μέρες ακριβώς, απογειωνόταν από το Παρίσι το αεροσκάφος του Γάλλου Προέδρου της Δημοκρατίας με επιβάτη τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Και λίγες ώρες αργότερα, στην Αθήνα, γραφόταν η πρώτη πράξη της Μεταπολίτευσης. Η πρώτη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας θα αναλαμβάνει να διαχειριστεί τα εθνικά και κοινωνικά ερείπια που άφηνε πίσω της η επτάχρονη τυραννία.
Η μετάβαση στη Δημοκρατία υπήρξε υποδειγματική εάν αναλογιστούμε τις συνθήκες της εποχής: Μέσα σε έξι μήνες ο λαός μας ξαναψήφισε δύο φορές ύστερα από σχεδόν 10 χρόνια. Ανέδειξε μια νόμιμη Κυβέρνηση, λύνοντας οριστικά και το πολιτειακό ζήτημα. Ενώ σε λιγότερο από έναν χρόνο, η Ελλάδα διέθετε νέο Σύνταγμα, ένα από τα πιο προωθημένα στον κόσμο. Και με την πολιτική ζωή να βαδίζει πια στην ομαλότητα. Όταν στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, σε χώρες που επίσης έβγαιναν από πολυετείς δικτατορίες, η επιστροφή στη Δημοκρατία προχωρούσε με αργό ρυθμό. Και κατά διαστήματα αβέβαιο.
Πρόκειται για ένα μεγάλο επίτευγμα. Ένα επίτευγμα το οποίο βασίστηκε στην σοφία του πολιτικού κόσμου αλλά και στην ωριμότητα του λαού μας. Γιατί όλοι τότε -παρά τις διαφορές τους- δεν αναλώθηκαν στην εκκαθάριση λογαριασμών πριν από την χούντα. Δεν αναλώθηκαν, επίσης, ούτε στη μονοπώληση του αγώνα εναντίον της. Αλλά ομονόησαν για να επουλώσουν παλιές πληγές. Να θεμελιώσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς. Και, κυρίως, να χαράξουν μία νέα αφετηρία. Αυτήν που έφερε τη χώρα στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Και της χάρισε την πιο μακρόχρονη, την πιο ανέφελη περίοδο πολιτικής ζωής στην πρόσφατη ιστορία της.
Δεν είναι τυχαίο, κύριε Πρόεδρε, ότι η σημερινή εκδήλωση έχει την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων. Φέρει δηλαδή στίγμα πολιτειακό και χαρακτήρα ενωτικό. Σας ευχαριστώ κυρία Πρόεδρε της Δημοκρατίας που τιμάτε αυτήν την εκδήλωση με την παρουσία σας.
Όπως και η πρωτοβουλία της Κυβέρνησης να παραχωρήσει, κύριε Δήμαρχε, δημότες του Ωρωπού, τις παλιές Φυλακές Ωρωπού στο Δήμο. Αυτή η κίνηση δεν γίνεται σε χρόνο ουδέτερο. Γίνεται σχεδόν ταυτόχρονα με την 46η επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας μας. Ακριβώς για να την τιμήσουμε στην πράξη βρισκόμαστε σήμερα εδώ. Γιατί η μετατροπή αυτού του εμβληματικού χώρου σε κέντρο ιστορικής μνήμης, πολιτισμού και ήπιας αναψυχής υπηρετεί, τελικά, ένα διπλό ζητούμενο:
Απ’ τη μία πλευρά, κρατά ζωντανό το μήνυμα του αντιδικτατορικού αγώνα, ιδρύοντας έναν πόλο μελέτης των πολλών διαστάσεών του. Και από την άλλη, στρέφει δυναμικά το νόημά στο μέλλον, δημιουργώντας γύρω του μία κυψέλη ανάπτυξης. Έτσι ώστε το χθες να γίνει γόνιμο λίπασμα για το σήμερα και για το αύριο.
Φίλες και φίλοι,
Αυτή την ημέρα τιμούμε την αντίσταση στη χούντα, στο πρόσωπο των αγωνιστών που φυλακίστηκαν εδώ. Πιστοί στο κάλεσμα του Μίκη “δεν ξεχνάμε τον Ωρωπό”. Αλλά και κάνοντας ένα βήμα μπροστά, του δίνουμε νέα ζωή. Γιατί η Δημοκρατία δεν ξεχνά, αλλά προχωρά.
Είναι αλήθεια ότι αυτά τα κτήρια είναι στην κυριολεξία ποτισμένα με ιστορία. Από τις αρχές ακόμη του 20ου αιώνα, όταν σε μία έκταση που δωρίζει ο Ανδρέας Συγγρός χτίζεται το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο. Γρήγορα εδώ θα φιλοξενηθούν προσφυγόπουλα από τη Μικρά Ασία. Μετά το 1933, οι χώροι αυτοί μετατρέπονται σε σωφρονιστήριο. Και από το 1938 ξαναχτίζονται ως φυλακές, κυρίως για καταδικασμένους κομμουνιστές.
Ο Ωρωπός, λοιπόν, αποτελεί σιωπηλό μάρτυρα σε κάθε φάση διχασμού που ταλάνισε την πατρίδα μας τα τελευταία 100 χρόνια. Στη χούντα, όπως μας είπαν και οι προηγούμενοι ομιλητές -κ. Χαλβατζή, κα. Λεντάκη σας ευχαριστούμε πάρα πολύ που μιλήσατε στη σημερινή εκδήλωση- μεταφέρθηκαν εδώ 100 πολιτικοί κρατούμενοι από το Λακί της Λέρου. Κι έτσι, παλαιοί αντιστασιακοί όπως ο Μίκης, ο Γλέζος και ο Φλωράκης θα συναντηθούν με πολλούς νεότερους. Ανάμεσά τους, ναι, και ο αξέχαστος Ανδρέας Λεντάκης, η σύζυγος του οποίου είναι σήμερα μαζί μας. Αλλά και ο πρόεδρος του Συλλόγου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων, ο Σπύρος Χαλβατζής. Οι φυλακές κλείνουν οριστικά το 1973, εγκαταλείπονται, και από το 1974 ο Δήμος ζητά να του παραχωρηθούν.
Για ένα διάστημα το κτήριο θα στεγάσει το γυμνάσιο και το ωδείο της περιοχής. Ενώ το κτήμα στα νότιά τους παραχωρείται στην Κοινότητα Σκάλας το 1998. Την ίδια εποχή, ο τότε Πρωθυπουργός δεσμεύεται για τη συνολική απόδοσή τους στο Δήμο. Ο χαρακτηρισμός τους όμως ως στοιχείων ιστορικού τόπου καθυστερεί μέχρι το 2015. Αλλά και πάλι, από τότε, οι παλαιές φυλακές του Ωρωπού αφήνονται ουσιαστικά στην τύχη τους.
Σήμερα, λοιπόν, εκπληρώνουμε ένα χρέος προς την Ιστορία: Τα 15 στρέμματα των εγκαταστάσεων παραχωρούνται οριστικά στον Δήμο. Για κοινωφελείς χρήσεις και για την ίδρυση Κέντρου Ιστορίας της Δημοκρατίας και Πολιτισμού. Μαζί τους, όμως, αξιοποιείται κι η γειτονική αδόμητη έκταση 83 στρεμμάτων. Εκεί θα εκπονηθεί ένα ειδικό πολεοδομικό σχέδιο, ώστε μέσα στους επόμενους 12 με 15 μήνες να μπορούν να υποδεχθούν επενδύσεις για υποδομές ηπίων δραστηριοτήτων ιατρικού τουρισμού και κατοικίας. Αυτό σημαίνει, κ. Δήμαρχε, έσοδα για την τοπική αυτοδιοίκηση, δουλειές και ανάπτυξη της περιοχής -αυτής της τόσο όμορφης περιοχής- ως μια περιοχή ειδικού προορισμού.
Κυρίες και κύριοι,
Η σημερινή εκδήλωση μάς γυρνά σχεδόν μισό αιώνα πίσω: Στη δικτατορία των Συνταγματαρχών, που καταπάτησε κάθε ελευθερία και -όπως μας θύμισε ο Πρόεδρος της Βουλής- κάθε νομιμότητα. Που ανέκοψε την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της χώρας και την απέκοψε απ’ την υπόλοιπη Ευρώπη. Μία επτάχρονη τυραννία, που πλήγωσε τον εθνικό μας κορμό στην Κύπρο. Και διέλυσε την πολιτική, αλλά και την καθημερινή ζωή των Ελλήνων. Μας γυρνά, όμως, πίσω και στην Αντίσταση. Όπου η Αριστερά, πράγματι, είχε ισχυρό, πρωταγωνιστικό μερίδιο συμμετοχής, όπως αποτυπώνεται και στον κατάλογο όσων πέρασαν από εδώ.
Δίπλα, όμως, και σε άλλους δημοκρατικούς πολίτες και αξιωματικούς. Από όλο το πολιτικό φάσμα. Για να βρεθούν, λίγο μετά, συναγωνιστές και συχνά συγκρατούμενοι.
Με κάποιον τρόπο, λοιπόν, η Μεταπολίτευση κυοφορήθηκε και μέσα στις φυλακές της εξορίας. Εκεί όπου άνθρωποι διαφορετικών ιδεολογικών χώρων διαπίστωσαν ότι τους ενώνουν περισσότερα από όσα νόμιζαν ότι τους χωρίζουν. Και ότι ο κοινός εχθρός ήταν ένας, η χούντα, στο τέλος της οποίας “περιμένει αναπότρεπτη η τραγωδία”, όπως πικρά είχε προφητεύσει ο Γιώργος Σεφέρης.
Σε αυτό, λοιπόν, το έδαφος γεννήθηκε και σταδιακά ενηλικιώθηκε η Δημοκρατία μας. Στην κεντρική αρχή ότι είναι άλλο ο “εχθρός της Δημοκρατίας” και άλλο ο “πολιτικός αντίπαλος”. Και σε αυτό, από τον έναν ή τον άλλο δρόμο, τελικά συνέκλιναν όλοι. Γιατί στην τολμηρή κίνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το 1974, να νομιμοποιήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, ανταποκρίθηκε με ωριμότητα το σύνολο της Αριστεράς. Για να ακολουθήσει, έκτοτε, παρά τις όποιες δυσκολίες, μια απρόσκοπτη κοινοβουλευτική πορεία.
Σήμερα, με την ψυχραιμία που προσφέρει η απόσταση του χρόνου, νομίζω, ότι, μπορούμε να το πούμε. Όλες οι πλευρές συμμερίστηκαν την πρόκληση της μετάβασης. Από τη μία, αυτός ο τοκετός της Δημοκρατίας ήταν εξαιρετικά δύσκολος εν μέσω μιας εθνικής καταστροφής, με τους αμετανόητους χουντικούς να καραδοκούν. Από την άλλη, το νόμιμο καθεστώς δεν είχε μόνο να διαχειριστεί τις συνέπειες της στιγμής αλλά και να βάλει τέλος -όπως είπε και ο κύριος Πρόεδρος της Βουλής- σε έναν διχασμό που διαρκούσε περισσότερα από 60 χρόνια. Ευτυχώς η Ελλάδα απάντησε, τότε, θετικά στο αίτημα των καιρών.
Φτάσαμε, έτσι, επτά χρόνια μετά, το 1981, στην πρώτη ομαλή μεταβίβαση εξουσίας από το ένα κόμμα στο αντιπολιτευόμενο. Και 15 χρόνια μετά στην σύμπραξη των παλαιών -σχηματικά τουλάχιστον- αντιπάλων του εμφυλίου. Με αναγνωρισμένη, στο μεταξύ, την Εθνική Αντίσταση. Και με τον Μίκη Θεοδωράκη της Αριστεράς, βουλευτή και Υπουργό του κεντροδεξιού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Ήταν μια πρώτη νίκη της συμφιλίωσης και της ενότητας. Τότε ήμουν μικρός, την είχα χαιρετήσει και εγώ με τον ενθουσιασμό του νέου, ως απλός πολίτης. Την καθοριστική σημασία της διαπίστωσα, αργότερα, ως απλός βουλευτής. Και για την οποία, σήμερα, αισθάνομαι εξαιρετικά περήφανος ως Πρωθυπουργός.
Επαναλαμβάνω: Αυτά τα βήματα προόδου της πολιτικής ζωής δεν ήταν εύκολα. Δεν είχαν πάντα επιτυχή αποτελέσματα. Ήταν όμως γενναία, αποφασιστικά και γρήγορα αν τα δει κανείς στη συνολική διαδρομή της πρόσφατης ιστορίας μας. Κι αυτήν την πολύτιμη εθνική εμπειρία οφείλουμε να ανιχνεύσουμε στα αντιδικτατορικά χρόνια. Αλλά και να την πιστώσουμε στη Μεταπολίτευση. Στην Μεταπολίτευση, που τόσο εύκολα κάποιοι άλλοτε βεβήλωναν, πρόσφατα θέλησαν να την καρπωθούν.Φίλες και φίλοι,
Επιχείρησα τούτη την σύντομη αναδρομή όχι μόνο για να τονώσω την μνήμη, γιατί αυτή, τελικά, αποτελεί προϋπόθεση γνώσης. Ούτε, απλώς, για να τιμήσω το παρελθόν, γιατί χωρίς προέλευση δεν υπάρχει και προορισμός. Μίλησα για τα 46 χρόνια της Δημοκρατίας μας, κυρίως για να υπογραμμίσω πως αυτή δεν έχει -το επαναλαμβάνω- δεν έχει αποκλειστικούς ιδιοκτήτες. Ότι τελικά δεν χωρά σε κομματικές σκοπιμότητες. Και ότι τα θεμέλιά της είναι η αλήθεια και η ομόνοια των πολιτών. Μακριά από διχασμούς και τεχνητούς διαχωρισμούς.
Για να το πω διαφορετικά: O νέος Ωρωπός του 2020 είναι εδώ για να τιμήσει τον παλιό Ωρωπό της χούντας, που έκλεισε οριστικά το 1973. Δύο στιγμές που αποδεικνύουν πόσο ανιστόρητο ήταν εκείνο το προσβλητικό σύνθημα, έξω από τη Βουλή, ότι τάχα «η χούντα δεν τελείωσε το 1973»… Χρειάστηκε καιρός για να συνειδητοποιήσουμε τη ζημιά που μας έφερε αυτός ο νέος διχασμός, που απλώθηκε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Όμως, τώρα πια ξέρουμε τα ολέθρια διδάγματα αυτής της αρνητικής εμπειρίας. Έχουμε γυρίσει σελίδα. Έχουμε γυρίσει την πλάτη στην οπισθοδρόμηση.
Συνυπάρχουμε, ανταλλάσσοντας τις απόψεις και τα επιχειρήματά μας. Πολύ ωραία η κυρία Λεντάκη τα είχε πει ο Ανδρέας Λεντάκης σε μια από τις πρώτες κοινοβουλευτικές του ομιλίες. Αυτές οι απόψεις μπορεί να διαφέρουν, όμως ξέρουν και να συντίθενται. Αντλώντας δημιουργικές ιδέες από κάθε ρεύμα σκέψης. Γιατί τα παλιά σύνορα μεταξύ προόδου και συντήρησης έχουν, πλέον, μεταφερθεί στο όριο μεταξύ ανάπτυξης και καθήλωσης. Συζητώντας και όχι ενοχοποιώντας ο ένας τον άλλον. Και προτάσσοντας, πάντα, το συμφέρον του τόπου και το δημοκρατικό κεκτημένο του. Κεκτημένο, αλλά όχι πάντα αυτονόητο.
Γιατί το πολίτευμά μας και η ελευθερία των Ελλήνων δεν απειλούνται, σήμερα, ούτε από Συνταγματάρχες, ούτε από άρματα μάχης. Από αλλού κινδυνεύουν. Κινδυνεύουν από τον δημαγωγικό λαϊκισμό. Από τις εύκολες απαντήσεις σε δύσκολα, σύνθετα, ερωτήματα. Και από τα άδεια λόγια αντί των μεστών, των αποτελεσματικών έργων.
Σε αυτόν το δρόμο του σχεδίου, της δουλειάς, του αποτελέσματος, βαδίζει σήμερα η πατρίδα μας -παρά τις μεγάλες δυσκολίες της συγκηρίας. Γιατί πριν από λίγους μόλις μήνες, η πατρίδα κλήθηκε να υπερασπιστεί με σθένος τα σύνορά της, που είναι και σύνορα της Ευρώπης. Και το πέτυχε! Και, αμέσως μετά χρειάστηκε να αμυνθεί στην πρώτη επίθεση του κορονοϊού. Και το πέτυχε και αυτό! Είναι δύο μέτωπα που παραμένουν ανοιχτά, δύο παράλληλες προσπάθειες που βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη.
Η Δημοκρατία ωστόσο έχει τη δύναμη, τελικά, να ξεπερνά κάθε εμπόδιο.
Πολύ περισσότερο όταν οι Έλληνες έχουμε, πιστεύω, κατακτήσει το βασικό εφαλτήριο της προόδου, που δεν είναι άλλο από την ενότητά μας. Αυτήν γιορτάζουμε σήμερα, εδώ στον Ωρωπό, δίνοντας νέα ώθηση στην τροχιά προόδου η χώρα επέλεξε από το 1974.
Πριν από λίγες ώρες γύρισα στην πατρίδα μας, ύστερα από τέσσερις μέρες εξαντλητικών διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες. Και σκεφτόμουν ότι τιμή και στην επέτειο αποτελούν και οι πόροι των 72 δισεκατομμυρίων, που εξασφάλισε η χώρα για την συνολική της ανάπτυξη για την επόμενη επταετία. Τότε, το ζητούμενο ήταν η επιστροφή στην Δημοκρατία. Σήμερα το ζητούμενο είναι άλλο, είναι η δυναμική ανάπτυξη. Και την πετυχαίνουμε! Γιατί αυτή η χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης θα επιτρέψει στην Ελλάδα να αναπροσαρμόσει το παραγωγικό της μοντέλο. Να βαδίσει δυναμικά στον 21ο αιώνα.
Προφανώς οι προκλήσεις που θα συναντήσουμε δεν περιορίζονται μόνο στο πεδίο της οικονομίας. Το περιβάλλον γύρω μας είναι ασταθές. Οι γείτονές μας φροντίζουν συνεχώς να το φορτίζουν. Είμαστε, όμως, συνηθισμένοι, δοκιμασμένοι στις εξάρσεις της στιγμής. Είμαστε σίγουροι για τις δυνάμεις μας και για τους συμμάχους μας. Έχουμε εθνική αυτοπεποίθηση και πίστη στο Δίκαιο. Γι΄ αυτό, άλλωστε, μιλάμε λίγο και εργαζόμαστε πολύ. Η εθνική ενότητα αποτελεί τη σημαντικότερη παρακαταθήκη για τις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής.
Κυρίες και κύριοι,
Θα κλείσω με ένα σχόλιο που ακουγόταν παράνομα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, από τον σταθμό της Deutsche Welle, από το Μόναχο της Βαυαρίας: “Όταν μιλάμε για ελευθερία, αγαπητοί ακροαταί, ας μην ξεχνάμε τη φράση του Μπέρναρντ Σω ότι ‘ελευθερία σημαίνει ευθύνη. Γι’ αυτό ίσως και την φοβούνται οι περισσότεροι άνθρωποι’. Μόνο, λοιπόν, όποιος δεν δειλιάζει μπροστά στην ευθύνη, αγαπητοί ακροαταί, επιτρέπεται να μιλάει για την ελευθερία της Ελλάδος”. Ήταν τα λόγια του Παύλου Μπακογιάννη σε μία από τις εκατοντάδες εκπομπές του κατά των Συνταγματαρχών.
Σήμερα, η δημοκρατική Ελλάδα αναλαμβάνει αυτήν την μεγάλη ευθύνη. Απαντάμε στον κίνδυνο της λήθης και της άγνοιας, μετατρέποντας ένα χώρο καταπίεσης σε ανοιχτό τόπο μνήμης και ζωντανής μάθησης. Αλλά και σε μία σύγχρονη ζώνη ανάπτυξης, χαράς και καθημερινής ευημερίας.
Κύριε Δήμαρχε,
Η Ελληνική Πολιτεία θα είναι κοντά σας στο έργο αποκατάστασης αυτού του εμβληματικού χώρου. Για να έρθουμε, με το καλό, να τον εγκαινιάσουμε και πάλι στη νέα του μορφή, όπου θα διατηρεί ζωντανή την ιστορική μνήμη και το βάρος της, αλλά ταυτόχρονα θα σηματοδοτεί και το φωτεινό δρόμο προς ένα πιο αισιόδοξο μέλλον. Σας ευχαριστώ».
Δείτε ακόμη:
ΥΠΕΞ προς Τουρκία: «Τερματίστε άμεσα τις παράνομες ενέργειες»
